Slide bài giảng lịch sử 8 chân trời bài 3: Tình hình Đông Nam Á từ nửa sau thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX

Tóm lược nội dung

BÀI 3: TÌNH HÌNH ĐÔNG NAM Á TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XIX

1. QUÁ TRÌNH XÂM NHẬP CỦA TƯ BẢN PHƯƠNG TÂY VÀO CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á.

CH1: Dựa vào thông tin trong bài, em hãy trình bày những nét chính trong quá trình thực dân phương Tây xâm lược các nước Đông Nam Á từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX. 

Trả lời rút gọn:

CH2: Tại sao Ma-lắc-ca (Malacca) lại trở thành mục tiêu đầu tiên của chủ nghĩa thực dân phương Tây? 

Trả lời rút gọn:

Ma-lắc-ca (Malacca) trở thành mục tiêu đầu tiên của chủ nghĩa thực dân phương Tây vì khu vực này là cửa ngõ đi từ Ấn Độ Dương vào vùng biển Đông.

2. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA - XÃ HỘI CỦA CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á DƯỚI ÁCH ĐÔ HỘ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY.

a) Tình hình chính trị:

CH: Nêu những nét chính về tình hình chính trị Đông Nam Á dưới ách đô hộ của thực dân phương Tây. 

Trả lời rút gọn:

- Chính quyền các nước đầu hàng, phụ thuộc hoặc làm tay sai cho thực dân.

- Bộ máy trung ương và các tỉnh đều do các quan chức thực dân điều hành. 

b, Tình hình kinh tế:

CH1: Hình 3.5 và hình 3.6 (SGK trang 22, 23) cho em biết những ngành kinh tế nào được chính quyền thuộc địa chú trọng phát triển? 

Trả lời rút gọn:

Chính quyền thuộc địa chủ yếu xây dựng công nghiệp chế biến, sản xuất hàng tiêu dùng, khai thác khoáng sản, mở rộng hệ thống đường giao thông phục vụ cho các chương trình khai thác thuộc địa.

CH2: Theo em, chính sách cướp đoạt ruộng đất, "cưỡng bức trồng trọt" của chính quyền thực dân gây ra hậu quả gì cho người dân thuộc địa? 

Trả lời rút gọn:

- Giai cấp nông dân ngày càng bị bần cùng hoá, phải chịu mọi thứ thuế, lao dịch nặng nề.

- Hình thành tầng lớp tư sản dân tộc, giai cấp công nhân, tiểu tư sản trí thức, bắt đầu tham gia vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

c, Tình hình xã hội:

CH1: Trình bày những nét chính về tình hình xã hội Đông Nam Á thời thực dân đô hộ. 

Trả lời rút gọn:

- Chủ nghĩa thực dân phương Tây xâm nhập vào Đông Nam Á đã phá vỡ trật tự xã hội truyền thống. Một nền thống trị mới, mang đậm màu sắc kì thị chủng tộc và “ngu dân” được áp đặt.

- Các giai cấp cũ vẫn tồn tại nhưng bị phân hoá. Một số tầng lớp mới xuất hiện: tư sản dân tộc, trí thức mới, tiểu tư sản, công nhân, bắt đầu tham gia vào các hoạt động đấu tranh giành độc lập.

CH2: Những chi tiết nào trong hình 3.8 (SGK trang 23) thể hiện những tầng lớp khác nhau trong xã hội và sự hiện diện của văn hóa phương Tây ở thành thị? 

Trả lời rút gọn:

- Có một người ăn mặc sang trọng ngồi trên xe ngựa, còn người ngồi phía sau là người đi theo hầu hạ. 

- Người phụ nữ và đứa bé trong bức ảnh ăn mặc sang trọng.

3. CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG ÁCH ĐÔ HỘ CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY Ở ĐÔNG NAM Á TỪ CUỐI THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XIX.

CH1: Cuộc đấu tranh chống lại ách đô hộ của thực dân phương Tây đã diễn ra như thế nào ở Đông Nam Á? 

Trả lời rút gọn:

Các cuộc đấu tranh chống thực dân phương Tây ở các nước Đông Nam Á tuy khác nhau về thời điểm và hình thức đấu tranh nhưng đều cùng mục đích chống lại ách cai trị bất công của chế độ thực dân.

CH2: Dựa vào tư liệu 3.9 và 3.10 (SGK trang 24) , em có nhận xét gì về tinh thần đấu tranh của người dân In-đô-nê-xi-a chống lại ách đô hộ của thực dân Hà Lan? 

Trả lời rút gọn:

Quan sát hình ảnh, có thể thấy tinh thần chiến đấu chống thực dân của nhân dân In-đô-nê-xia rất quyết liệt. Khi thủ lĩnh phong trào bị bắt, người dân đã vô cùng thương tiếc.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

CH 1: Hoàn thành bảng thống kê các thuộc địa của thực dân phương Tây ở khu vực Đông Nam Á đến cuối thế kỉ XIX theo mẫu dưới đây:

Trả lời rút gọn:

CH2: Hoàn thành bảng tóm tắt về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa của các nước Đông Nam Á dưới ách đô hộ của thực dân phương Tây theo mẫu dưới đây:

Trả lời rút gọn:

CH3: Em có nhận xét gì về hình thức đấu tranh và lực lượng tham gia trong phong trào đấu tranh chống ách đô hộ của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á? 

Trả lời rút gọn:

Các cuộc đấu tranh chống ách đô hộ phương Tây ở Đông Nam Á đều là các cuộc đấu tranh với hình thức tự phát với lực lượng tham gia là đông đảo các tầng lớp nhân dân.

CH4: Tìm hiểu thêm về một người anh hùng dân tộc của các nước Đông Nam Á trong thời kì chống lại ách đô hộ của thực dân phương Tây. Viết một đoạn văn khoảng 150 chữ giới thiệu về người anh hùng đó. 

Trả lời rút gọn:

Giới thiệu về anh hùng Nguyễn Trung Trực:

Nguyễn Trung Trực tên thật là Nguyễn Văn Lịch, sinh năm 1838, tại Bình Nhật, huyện Cửu An, phủ Tân An (nay thuộc xã Bình Đức, huyện Bến Lức, tỉnh Long An). Lớn lên trong hoàn cảnh đất nước bị thực dân Pháp xâm lược, ông tham gia và lãnh đạo nghĩa quân chống Pháp. Trong suốt quá trình kháng chiến chống thực dân, nghĩa quân do Nguyễn Trung Trực chỉ  huy đã lập nên nhiều chiến công vang dội như đốt cháy tàu Espérance của giặc Pháp trên vàm Nhật Tảo (1861) hay cuộc tấn công vào đồn Kiên Giang (1868), tiêu diệt toàn bộ quân Pháp và lính giữ đồn. Sau những chiến công vang dội của Nguyễn Trung Trực, giặc Pháp và tay sai điên cuồng truy tìm ông, chúng treo giải thưởng cao cho ai bắt hoặc giết được ông.