Slide bài giảng Khoa học 5 cánh diều Bài 3: Sự biến đổi trạng thái của chất

Tóm lược nội dung

BÀI 3. SỰ BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁI CỦA CHẤT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Nêu cách đặt cái que vào kem để tạo thành que kem như hình 1.

Trả lời rút gọn:

Để đặt cái que vào kem và tạo thành que kem, bạn có thể thực hiện các bước sau:

Bước 1: Chèn que vào kem: Cẩn thận chèn que vào phần kem lỏng

Bước 2: Đông lạnh: Sau khi que được chèn vào kem, đặt toàn bộ khay hoặc khuôn kem vào tủ đông lạnh để que kem cứng lại.

Bước 3: Lấy ra và thưởng thức: Khi que kem đã cứng lại, lấy chúng ra khỏi tủ đông lạnh 

1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA CHẤT Ở TRẠNG THÁI RẮN, LỎNG, KHÍ

Quan sát: Tìm hiểu một số đặc điểm của chất ở trạng thái rắn, lỏng, khí.

Chất ở trạng thái rắn

- Thí nghiệm này chứng minh đặc điểm gì của chất ở trạng thái rắn?

- Nhận xét về hình dạng của viên bi sắt khi để ở bên ngoài và bên trong cốc thủy tinh 

Trả lời rút gọn:

- Thí nghiệm chứng minh chất ở trạng thái rắn có hình dạng xác định và chiếm khoảng không gian xác định.

- Hình dạng của viên bi sắt khi để ở bên ngoài và bên trong cốc thủy tinh không đổi

Chất ở trạng thái lỏng

- Thí nghiệm này chứng minh đặc điểm gì của chất ở trạng thái lỏng?

- Nhận xét về hình dạng của nước trong các bình chứa có hình dạng khác nhau

Trả lời rút gọn:

- Thí nghiệm chứng minh chất ở trạng thái lỏng không có hình dạng xác định, có hình dạng của vật chứa và chiếm khoảng không gian xác định

- Hình dạng của nước trong các bình chứa có hình dạng khác nhau

Chất ở trạng thái khí

- Thí nghiệm này chứng minh đặc điểm gì của chất ở trạng thái khí?

- Nhận xét về hình dạng của chất khí mùa vạng khi chứa trong xi-lanh và trong lọ

Trả lời rút gọn:

- Thí nghiệm chứng minh chất ở trạng thái khí không có hình dạng xác định, có hình dạng của vật chứa và luôn chiếm đầy vật chứa.

- Hình dạng của chất khí màu vàng khi chứa trong xi-lanh và trong lọ có hình dạng giống xi lanh và lọ

Câu hỏi 1: Xác định đặc điểm của chất ở các trạng thái rắn, lỏng, khí theo gợi ý trong bảng dưới đây.

Trả lời rút gọn:

Câu hỏi 2: Nêu thêm một số chất ở mỗi trạng thái: rắn, lỏng, khí.

Trả lời rút gọn:

Trạng thái rắn: Kim loại như sắt, muối đá, băng.

Trạng thái lỏng:Nước, dầu, rượu.

Trạng thái khí: Khí oxy (O₂), khí nitrogen (N₂), khí cacbonic (CO₂).

2. MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ SỰ BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁI CỦA CHẤT

Quan sát: 

1. Sử dụng các từ ngữ: bay hơi, nóng chảy, đông đặc  để nói về sự biến đổi trạng thái của các chất trong hình 5.

Trả lời rút gọn:

a) Nóng chảy, đông đặc

b) Đông đặc

c) Bay hơi

2. Các chất trong hình 5 biến đổi trạng thái nhờ yếu tố nào?

Trả lời rút gọn:

Các chất trong hình 5 biến đổi trạng thái nhờ nhiệt độ.

Câu hỏi

1. Nêu sự biến đổi trạng thái của đồng từ khi các miếng đồng được cho vào lò nung, sau đó đổ vào khuôn đúc tạo thành chuông đồng.

Trả lời rút gọn:

Ban đầu khi các miếng đồng được cho vào lò nung có trạng thái rắn 

Khi đồng tan chảy trong lò nung ở nhiệt độ cao có trạng thái lỏng 

Sau đó đồng được đổ vào khuôn đúc và nguội lại để tạo thành chuông đồng có trạng thái rắn

2. Nêu một số ví dụ khác về sự biến đổi trạng thái của chất mà em biết trong tự nhiên và cuộc sống.

Trả lời rút gọn:

Ví dụ: nước:

- Rắn: Băng, đá.

- Lỏng: Nước.

- Khí: Hơi nước.

Ví dụ: Sắt:

- Rắn: Thép.

- Lỏng: Sắt nóng chảy.

Luyện tập, vận dụng: Tìm hiểu trong các bước làm kem, bước nào có sự biến đổi trạng thái của các nguyên liệu? Từ đó, cho biết em đưa ra cách đặt que vào kem để làm kem que như hình 1 là đúng hay sai. Vì sao?

Trả lời rút gọn:

- Trong quá trình làm kem, bước có sự biến đổi trạng thái của các nguyên liệu là bước đông lạnh, khi hỗn hợp kem được đặt vào tủ đông lạnh để đông cứng.

- Cách đặt que em nêu là đúng vì nên đặt que kem ở lúc nó ở trạng thái lỏng và sau đó đông lại khi bỏ vào ngăn đá.