Slide bài giảng HĐTN 11 chân trời (bản 1) Chủ đề 2: Tự tin và thích ứng với sự thay đổi (phần 2)

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 2. HOẠT ĐỘNG 4, 5, 6, 7, 8

KHỞI ĐỘNG

- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm và đọc phần Định hướng hoạt động - SHS tr.14 và quan sát tranh chủ đề - SHS tr.13:

- GV đặt thêm một số câu hỏi: 

+ Em hãy nêu các hoạt động cần thực hiện trong chủ đề 2?

+ Mô tả bức tranh chủ đề.

A. NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi 
• Thực hành điều chỉnh bản thân 
• Thực hiện một số biện pháp quản lí cảm xúc và ứng xử hợp lí trong các tình huống giao tiếp khác nhau 
• Rèn luyện để tự tin thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống
• Đánh giá kết quả trải nghiệm
• Luyện tập
• Vận dụng

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi

a. Xác định những điều có thể thay đổi ở bản thân em và những thuận lợi, khó khăn khi thay đổi những điều đó

Trình bày: Em hãy chia sẻ với các bạn trong nhóm về những thay đổi của bản thân trong giai đoạn tuổi dậy thì.

Nội dung ghi nhớ:

* Sự thay đổi của bản thân

Do tác động của nhiều yếu tố trong cuộc sống, chúng ta luôn có sự thay đổi trạng thái cảm xúc khác nhau và môi trường sống của chúng ta cũng luôn thay đổi. Vì vậy, chúng ta cần phải biết điều chỉnh bản thân để phù hợp và thích ứng với sự thay đổi.

* Sự thay đổi của môi trường tự nhiên

HS nên rèn luyện sức khỏe, tập thể dục,... để có thể thích ứng với sự thay đổi.

b. Giải thích tại sao mỗi cá nhân cần phải thích ứng với sự thay đổi

Trình bày: Vì sao chúng ta cần phải điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi?

Nội dung ghi nhớ:

Lí do mỗi cá nhân cần phải thích ứng với sự thay đổi:

- Sự thay đổi là quy luật tất yếu của sự vật, hiện tượng.

- Thích ứng với sự thay đổi để hòa nhập và phát triển.

- ...

c. Thảo luận cách điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi

Hãy chia sẻ: Em hãy nêu những cách điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi.

Nội dung ghi nhớ:

Các cách điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi:

- Chuẩn bị tâm thế trước sự thay đổi.

- Thay đổi cách suy nghĩ luôn theo hướng tích cực.

- Kiểm soát cảm xúc để ứng xử hợp lí với sự thay đổi.

- Điều chỉnh cách giao tiếp phù hợp với đối tượng.

- Rèn luyện sức khỏe để thích ứng với môi trường tự nhiên luôn thay đổi.

- ...

d. Kể lại tình huống mà em đã điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi đó

Trình bày: Em hãy chia sẻ cho các bạn biết những tình huống mà các em đã rèn luyện điều chỉnh bản thân để thích ứng trong suốt thời gian qua.

Nội dung ghi nhớ:

Việc rèn luyện điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi cần thực hiện thường xuyên.

e. Chia sẻ cảm xúc của em khi thích ứng được với sự thay đổi trong cuộc sống

Trình bày: Em hãy chia sẻ cảm xúc của em sau khi thích ứng được với sự thay đổi trong cuộc sống?

Nội dung ghi nhớ:

- Hài lòng vì đã vượt qua được thử thách và đạt được mục tiêu của mình. - Tự tin hơn về khả năng của mình trong việc đối mặt và vượt qua các trở ngại trong cuộc sống.

- Thoải mái hơn với sự thay đổi và nhận thức được rằng cuộc sống là không ngừng thay đổi và phải thích ứng với sự thay đổi để tiến bộ. 

-> Kết luận: Điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi giúp HS trở nên linh hoạt và sẵn sàng đối mặt với những thay đổi tiếp theo trong cuộc sống.

2. Thực hành điều chỉnh bản thân

a. Đóng vai các nhân vật điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi trong các tình huống

Xử lí tình huống: 

+ Nhóm 1, 2: Đọc tình huống 1 và trả lời câu hỏi: Nếu là A, em sẽ làm gì?

+ Nhóm 3, 4: Đọc tình huống 2 và trả lời câu hỏi: Nếu là T, em cần làm gì để có thể thích ứng tốt với sự thay đổi?

Nội dung ghi nhớ:

Tình huống 1:

Nếu là A, em tôi sẽ nỗ lực để hỗ trợ mẹ và gia đình của mình trong thời gian khó khăn, như giúp đỡ trong việc chăm sóc nhà cửa.

Tình huống 2:

Nếu em là T, em sẽ:

+ Xem đây như một cơ hội để tìm hiểu về môi trường mới, gặp gỡ những người mới và khám phá những thứ mới.

+ Tham gia vào các hoạt động ở trường mới để kết nối với bạn bè mới và xây dựng mối quan hệ.

+ Giữ cho mình một thái độ tích cực và luôn cố gắng hòa nhập với cộng đồng mới.

+ Học tập tình huống mới và nỗ lực để hiểu và thích ứng với các giáo viên và học sinh mới.

b. Nhận xét các phương án điều chỉnh bản thân của các bạn và rút ra bài học cho bản thân

Trình bày: Bình chọn những cách điều chỉnh bản thân mà mình thích nhất trong các cách mà các bạn đã trình bày.

Nội dung ghi nhớ:

- Mỗi HS cần có riêng một kế hoạch cụ thể, phù hợp cho việc điều chỉnh bản thân để thích ứng với sự thay đổi của cuộc sống.

- Lắng nghe, học hỏi và rút ra bài học cho bản thân trong quá trình thực hiện điều chỉnh bản thân để tìm ra những cách điều chỉnh hiệu quả.

3. Thực hiện một số biện pháp quản lí cảm xúc và ứng xử hợp lí trong các tình huống giao tiếp khác nhau

a. Thực hiện một số biện pháp để quản lí cảm xúc

Trình bày: Thực hiện một số hoạt động điều chỉnh cơ thể làm cơ sở để điều chỉnh, quản lí cảm xúc:

+ Nghe nhạc, tập trung vào hơi thở, không chú ý đến sự vật, hiện tượng xung quanh.

+ Tập một vài động tác thể dục để thả lỏng cơ thể.

Nội dung ghi nhớ:

- Điều chỉnh các hoạt động của cơ thể để quản lí cảm xúc:

+ Biểu hiện cơ thể khi tức giận, lo lắng: tim đập nhanh; mặt đỏ bừng...

+ Điều chỉnh hoạt động cơ thể: hít thở thật sâu; cố gắng thả lỏng toàn bộ cơ thể...

- Thay đổi suy nghĩ: 

+ Đặt mình vào vị trí người khác để hiểu cảm xúc của họ và thông cảm, thấu hiểu với những cảm xúc ấy, cố gắng để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với họ.

+ Không vội vàng phản ứng để cảm xúc không ảnh hưởng đến bản thân và người khác trong từng tình huống.

- Sử dụng ngôn ngữ để quản lí cảm xúc:

+ Tích cực dùng ngôn ngữ động viên, khích lệ chính bản thân.

+ Không than thân trách phận để tránh những cảm xúc tiêu cực cho chính mình.

+ Tăng cường khen, ghi nhận những điểm tích cực, tiến bộ của mọi người.

+ Không chê bai, không phản ứng gay gắt hay bác bỏ ý kiến người khác.

+ Nói năng hòa nhã, nhẹ nhàng để không xảy ra xung đột trong các mối quan hệ.

b. Thực hành ứng xử của em trong các tình huống dưới đây

Xử lí tình huống:

+ Nhóm 1, 2: Đóng vai và xử lí tình huống 1: Nếu là Q, em nên làm gì?

+ Nhóm 3, 4: Đóng vai và xử lí tình huống 2: Nếu là K, em nên làm gì?

+ Nhóm 5, 6: Đóng vai và xử lí tình huống 3: T nên ứng xử như thế nào trong trường hợp này? T nên trao đổi với bố mẹ về cách ứng xử như thế nào với em trai để em không bị khó xử?

Nội dung ghi nhớ:

Tình huống 1: 

+ Nếu là Q, em nên trò chuyện với H để hiểu rõ hơn về tình bạn giữa cô ấy và M. 

+ Em có thể thể hiện sự quan tâm đến H và thảo luận cùng cô ấy về tình bạn của họ. 

+ Em cũng có thể tìm cách thể hiện sự quan tâm đến M và tạo mối quan hệ tốt đẹp với cả hai bạn bằng cách tặng quà, tổ chức một buổi đi chơi hay mời cả hai bạn đến nhà để ăn tối.

Tình huống 2: 

+ Nếu là K, em nên bình tĩnh và lắng nghe ý kiến của bố. Sau đó, em có thể giải thích rõ ràng cho bố hiểu lý do vì sao em về muộn và cũng nên xin lỗi vì đã làm bố lo lắng. 

+ Em có thể thể hiện sự trách nhiệm và cam kết sẽ không để bố mẹ lo lắng về mình nữa.

Tình huống 3: 

+ Nếu là T, em nên bày tỏ niềm vui và tình cảm của mình với bố mẹ, nhưng đồng thời em cũng nên cho thấy em đang quan tâm đến em trai bằng cách nói chuyện và tìm cách giúp đỡ em trai trong việc học tập. 

+ Nếu bố mẹ đang mắng em trai vì lý do học tập, em có thể trao đổi với bố mẹ về cách thức động viên và giúp đỡ em trai một cách tích cực, thay vì chỉ trích hay phản đối bố mẹ.

c. Chia sẻ những tình huống giao tiếp mà em đã kiểm soát cảm xúc để ứng xử phù hợp

Trình bày: Em hãy viết báo cáo kết quả rèn luyện cảm xúc trong các tình huống giao tiếp khác nhau trong cuộc sống.

Nội dung ghi nhớ:

- HS cần tích cực rèn luyện kiểm soát cảm xúc để ứng xử phù hợp trong các tình huống giao tiếp khác nhau trong cuộc sống.

- Kiểm soát cảm xúc và ứng xử hợp lý các trường hợp trong cuộc sống giúp HS duy trì được các mối quan hệ tốt đẹp.

4. Rèn luyện để tự tin thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống

a. Thực hiện rèn luyện những cách đã đưa ra để tự tin thích ứng với sự thay đổi

Trình bày: Cách rèn luyện sự tự tin để thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống theo cách phù hợp.

Nội dung ghi nhớ:

HS cần rèn luyện thường xuyên sự tự tin theo những cách đã đưa ra trong bài học.

b. Chia sẻ kết quả rèn luyện

Trình bày kết quả rèn luyện của bản thân.

Nội dung ghi nhớ:

HS phải luôn rèn luyện, phấn đấu để thích ứng với sự thay đổi trong cuộc sống.

5. Đánh giá kết quả trải nghiệm 

Trình bày: Em hãy chỉ ra:

+ Những hành vi tự tin của từng bạn trong nhóm để thích ứng với hoàn cảnh.

+ Những hành vi biết điều chỉnh bản thân của từng bạn trong nhóm để thích ứng với hoàn cảnh.

Nội dung ghi nhớ:

- HS thực hiện nhiệm vụ và đánh giá.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần.

b. Khảo sát tự đánh giá và đánh giá tổng hợp

Trình bày kết quả khảo sát tự đánh giá.

Nội dung ghi nhớ:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Hoàn thành bài tập trắc nghiệm sau:

1. Khi môi trường xung quanh thay đổi, hành động nào sau đây thể hiện khả năng thích ứng tốt nhất?

a) Phản kháng và cố gắng giữ mọi thứ như cũ.

b. Cảm thấy lo lắng và sợ hãi.

c. Linh hoạt thay đổi suy nghĩ và hành động để phù hợp với tình huống mới.

d. Bỏ cuộc và không cố gắng nữa.

2. Để thực hành điều chỉnh bản thân, bạn có thể:

a. Luôn làm theo những gì mình muốn mà không cần quan tâm đến người khác.

b. Tìm hiểu và học hỏi những kỹ năng mới.

c. Tránh xa những tình huống khiến bạn cảm thấy khó chịu.

d. Chỉ tập trung vào những việc mình giỏi.

3. Khi cảm thấy tức giận, cách ứng xử nào sau đây là phù hợp nhất?

a. Nổ ra và làm những điều mình hối hận sau này.

b. Tìm một nơi yên tĩnh để bình tĩnh lại.

c. Giấu cảm xúc của mình vào bên trong.

d. Trút giận lên người khác.

4. Để rèn luyện sự tự tin khi đối mặt với sự thay đổi, bạn nên:

a. So sánh bản thân với người khác và cảm thấy tự ti.

b. Tránh xa những tình huống mới và thử thách.

c. Đặt ra những mục tiêu nhỏ và cố gắng đạt được chúng từng bước.

d. Luôn nghĩ rằng mình sẽ không bao giờ thành công.

5. Lợi ích của việc điều chỉnh bản thân là gì?

a. Giúp bạn trở nên cứng nhắc và bảo thủ.

b. Giúp bạn thích nghi với cuộc sống tốt hơn và đạt được nhiều thành công hơn.

c. Giúp bạn trở nên ích kỷ và chỉ quan tâm đến bản thân.

d. Không có lợi ích gì cả.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Hãy tìm hiểu và chia sẻ ngắn về kết quả của em trong việc  thực hiện một số biện pháp quản lí cảm xúc và ứng xử hợp lí trong các tình huống giao tiếp trong cuộc sống.