Slide bài giảng Công nghệ 12 Điện - điện tử Cánh diều bài 11: An toàn điện

Tóm lược nội dung

BÀI 11. AN TOÀN ĐIỆN

KHỞI ĐỘNG:

Câu hỏi: Quan sát Hình 11.1, em hãy cho biết một số nguy cơ gây mất an toàn điện.

Trả lời rút gọn:

• Trẻ em tiếp xúc với ổ cắm điện: Trong phần (a) của hình, trẻ em có thể bị giật điện nếu chạm vào các chân cắm trong ổ điện.

• Chơi diều gần đường dây điện: Trong phần (b) của hình, nếu diều bị mắc vào đường dây điện, có thể gây ra nguy cơ điện giật hoặc cúp điện.

I. KHÁI NIỆM VỀ AN TOÀN ĐIỆN

Câu hỏi 1: Trình bày khái niệm về an toàn điện.

Trả lời rút gọn:

An toàn điện là những quy định, quy tắc và kĩ năng cần thiết trong thiết kế, sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa điện, được đặt ra nhằm đảm bảo an toàn cho con người, thiết bị và hệ thống lưới điện.

Câu hỏi 2: Nêu những nguyên nhân chính gây mất an toàn điện.

Trả lời rút gọn:

• Sửa chữa điện khi chưa cắt nguồn điện.

• Đến gần đường dây điện bị đứt rơi xuống đất.

• Chạm trực tiếp vào phần có điện của thiết bị hay đồ dùng điện.

• Vi phạm hành lang an toàn lưới điện,…

II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP AN TOÀN ĐIỆN

1. Trong thiết kế, lắp đặt điện

Câu hỏi 1: Để đảm bảo an toàn điện trong thiết kế, lắp đặt cần phải làm gì?

Trả lời rút gọn:

Để đảm bảo an toàn điện trong thiết kế, lắp đặt cần:

• Lựa chọn dây dẫn và cáp điện có thông số điện áp phù hợp điện áp của hệ thống, tiết diện lõi dây phải phù hợp với công suất tiêu thụ của thiết bị. 

• Lựa chọn các thiết bị đóng cắt và bảo vệ phù hợp với công suất tiêu thụ của thiết bị để đóng cắt mạch điện, tự động cắt mạch khi có sự cố quá tải, ngắn mạch. 

Câu hỏi 2: Quan sát Hình 11.3 và mô tả biện pháp an toàn điện bằng bảo vệ nối đất.

Trả lời rút gọn:

• Trong phần (a), một dây tiếp đất màu xanh được kết nối trực tiếp vào vỏ của một thiết bị. Dây tiếp đất này giúp hấp thụ và chuyển hướng dòng điện không mong muốn ra khỏi thiết bị, giảm nguy cơ giật điện.

• Trong phần (b), một phích cắm điện ba châu được kết nối với ổ cắm. Sử dụng phích cắm và ổ cắm ba châu giúp bảo vệ người sử dụng và thiết bị khỏi các nguy cơ liên quan đến điện.

2. Trong sử dung điện

Câu hỏi 1: Vì sao cần sử dụng thiết bị, đồ dùng điện có chất lượng tốt?

Trả lời rút gọn:

Sử dụng thiết bị, đồ dùng điện có chất lượng tốt giúp giảm nguy cơ xảy ra sự cố và đảm bảo an toàn cho bạn và gia đình. Thiết bị điện chất lượng tốt thường được thiết kế để tiết kiệm năng lượng, giúp giảm hóa đơn tiền điện; có độ bền cao và đáng tin cậy; có hiệu suất làm việc tốt hơn giúp tiết kiệm thời gian và công sức.

Câu hỏi 2: Vì sao không nên sạc điện thoại, máy tính, xe điện, … qua đêm?

Trả lời rút gọn:

Vì sạc thiết bị điện qua đêm khiến thiết bị tiếp tục nhận nguồn điện mà không có sự giám sát, tạo điều kiện cho quá trình sạc gặp sự cố. Một số thiết bị sử dụng pin lithium-ion, khi pin đã đầy và vẫn tiếp tục sạc, điện năng dư thừa có thể làm suy giảm tuổi thọ pin. 

3. Trong bảo dưỡng, sửa chữa

Câu hỏi 1: Trình bày các biện pháp an toàn điện trong bảo dưỡng, sửa chữa.

Trả lời rút gọn:

Các biện pháp an toàn điện: Sử dụng bút thử điện để kiểm tra những nơi có điện, những nơi bị rò điện; kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên dây điện, thiết bị điện; trang bị đồ bảo hộ và thiết bị, dụng cụ an toàn.

Câu hỏi 2: Vì sao khi sửa chữa điện cần phải cắt nguồn điện và đeo găng tay cách điện?

Trả lời rút gọn:

Vì điện áp cao có thể gây ra nguy hiểm đối với người làm việc, gây nguy cơ giật điện hoặc gây cháy nổ; ngăn chặn nguy cơ ngắn mạch, đảm bảo rằng không có dòng điện chạy qua mạch điện trong quá trình làm việc. 

4. Một số biện pháp an toàn điện khác

Câu hỏi: Mô tả các tình huống ở Hình 11.5 về biện pháp an toàn điện trong mùa mưa bão.

Trả lời rút gọn:

a, Không đứng trú mưa tại chân cột điện, gần công trình điện, dưới cây cao khi trời mưa, giông sét; khi thấy dây điện bị đứt rơi xuống đất cần tránh xa, cảnh báo cho người xung quanh biết, thông báo cho cơ quan chức năng để xử lí.

b, Đảm bảo khoảng cách an toàn với lưới điện cao áp và trạm biến áp.

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Quan sát việc sử dụng điện trong gia đình em và cho biết: Gia đình em đã thực hiện các biện pháp an toàn nào? Chia sẻ các hiểu biết của em về các biện pháp an toàn điện với các thành viên trong gia đình.

Trả lời rút gọn:

Các biện pháp an toàn: Không sạc xe điện, điện thoại qua đêm; nối dây tiếp đất với vỏ thiết bị; sử dụng đầu cắm 3 chấu; đeo găng tay cách điện;…