Bài giảng điện tử dạy thêm Ngữ văn 12 CTST Bài 1: Tràng giang (Huy Cận)

Nội dung giáo án

THÂN MẾN CHÀO 

CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI 

BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Ấn tượng của em khi đọc “Tràng giang” của nhà thơ Huy Cận là gì?

Bài 2: Những sắc điệu thi ca 

(thơ cổ điển và lãng mạn) 

Ôn tập văn bản 2

TRÀNG GIANG

NỘI DUNG BÀI HỌC

I.

NHẮC LẠI 
KIẾN THỨC CHUNG

Em hãy trả lời các câu hỏi sau:

• Nhắc lại một số hiểu biết về nhà thơ Huy Cận và bài thơ “Tràng giang”?
• Nhan đề “Tràng giang” và lời đề từ có ý nghĩa gì?

1. Tác giả

Huy Cận (1919 – 2005) 

• Tên khai sinh: Cù Huy Cận.
• Quê quán: Hà Tĩnh.
• Là nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới, có nhiều đóng góp xuất sắc cho thơ ca Cách Mạng Việt Nam từ sau 1945.
• Thơ ông giàu chất suy tưởng; khao khát hòa điệu với cuộc đời và tạo vật; tạo sự cân bằng giữa vẻ đẹp cổ điển và hiện đại, giữa lãng mạn và tượng trưng.

2. Tác phẩm

• Tác phẩm nằm trong tập “Lửa thiêng”. 
• Là bài thơ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Huy Cận trên nhiều phương diện. 
• Ban đầu nhà thơ có ý định “Tràng giang” là một bài thơ lục bát và tên ban đầu của nó là “Chiều trên sông”.

3. Nhan đề

Nhan đề bài thơ vô cùng đặc biệt. Đó là sự kết hợp giữa hai từ có vần chân “ang”. 

Âm “ang” tạo cảm giác vô cùng rộng lớn, vang xa. 

Khái quát được sự rộng lớn, thăm thẳm của không gian được đề cập đến trong bài.

4. Lời đề từ

Góp phần thể hiện nội dung tư tưởng và ý đồ nghệ thuật của tác giả.

“Bâng khuâng” gợi tả cảm giác xao xuyến trống trải của con người khi đứng trước không gian rộng lớn của vũ trụ.

“Nhớ” lại hoài niệm của con người với những gì xảy ra trong quá khứ.

Hình ảnh “trời rộng”, “sông dài”: những không gian đa chiều (từ cao đến thấp, từ xa đến gần).

• Tâm trạng suy tư, sầu muộn của Huy Cận về sự nhỏ bé của con người trước vũ trụ rộng lớn.
• Bộc lộ nỗi khắc khoải không gian của hồn thơ Huy Cận.

II.

PHÂN TÍCH BÀI THƠ

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Bức tranh thiên nhiên và tâm trạng của nhà thơ được tái hiện như thế nào qua bài thơ?

1. Bức tranh thiên nhiên 

Hình ảnh sông nước mênh mang.

Các điệp từ được sử dụng.

Sự đối lập giữa không gian mênh mông của sông nước với sự nhỏ bé của con thuyền càng tô đậm sự cô đơn lẻ loi.

Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu

Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều

Nắng xuống, trời lên sâu chót vót

Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.

Khung cảnh hiu quạnh, không gian được mở rộng bốn phía

• Cảnh vật vốn đã vắng vẻ nay lại càng cô tịch hơn. 
• Thiếu đi dấu vết của sự sống, của bóng hình con người.

Nắng xuống, trời lên sâu chót vót

Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.

Hình ảnh tương quan đối lập: gần – xa, nhỏ bé – bao la, hữu tình – vô hình…

Càng tô đậm sự nhỏ bé của con người trước vũ trụ rộng lớn.

Làm tô đậm sự cô đơn lẻ loi, tịch mịch.

III.

TỔNG KẾT

Em hãy trả lời câu hỏi sau:

Tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Tràng giang”?

1. Nội dung

“Tràng giang” là một bài thơ mới mang vẻ đẹp cổ điển.

Qua tác phẩm, Huy Cận bộc lộ: 

Nỗi buồn của cái tôi cô đơn trước vũ trụ rộng lớn.

Nỗi sầu nhân thế.

Niềm khao khát hòa nhập với cuộc đời.

Tình cảm tha thiết đối với quê hương, đất nước mà thầm kín.

2. Nghệ thuật

• Bài thơ vừa mang âm hưởng Đường thi vừa toát lên vẻ hiện đại.
• Là một bài thơ tiêu biểu cho phong trào Thơ mới.

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1:

Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu hỏi 1: Trong khổ thơ đầu, những từ ngữ nào cùng một trường nghĩa?

--------------- Còn tiếp ---------------