Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 9 KNTT bài 2: Tiếng đàn mưa (Bích Khê)

Câu 1:

- “Tiếng đàn mưa” không chỉ là âm thanh của những hạt mưa rơi xuống mặt đất, mà còn là biểu tượng cho một loại âm nhạc đặc biệt mà thiên nhiên ban tặng. Bích Khê đã nhân cách hóa âm thanh mưa thành tiếng đàn, mang đến cảm giác vừa mộng mơ, vừa trữ tình. Tiếng mưa được nghe như tiếng đàn, lúc trầm lúc bổng, khi êm đềm khi ào ạt, giống như tiếng lòng đang réo rắt của nhà thơ. Hình ảnh này tạo ra một không gian đậm chất lãng mạn, vừa huyền ảo vừa gần gũi, như một người bạn tri âm để sẻ chia những buồn vui.

- “Tiếng đàn mưa” mang lại cảm giác tĩnh lặng, trầm buồn, thể hiện rõ nỗi cô đơn của tác giả. Tiếng mưa như những lời thủ thỉ, là tiếng nói của tâm hồn đang đối diện với chính mình trong nỗi cô đơn không lối thoát. Bích Khê từng trải qua những ngày tháng đau khổ, bệnh tật, và những tổn thương đó được truyền tải qua tiếng mưa, như những dòng cảm xúc không thể nói thành lời.

- Bên cạnh sự cô đơn, hình ảnh tiếng đàn mưa cũng thể hiện khao khát được yêu thương và đồng điệu. Đối với Bích Khê, mưa là một sự an ủi và xoa dịu nỗi buồn, giống như tiếng đàn làm dịu đi tâm hồn người nghệ sĩ. Trong không gian mưa rơi, ông cảm thấy được an ủi, bớt đi phần nào sự trống trải, cô độc. Tiếng đàn mưa giúp ông tìm thấy sự đồng điệu trong thiên nhiên, như một niềm vui nhỏ nhoi giữa cuộc sống đầy biến động.

- Bích Khê đã sử dụng ngôn ngữ rất tinh tế để diễn tả âm thanh của mưa như tiếng đàn. Cách dùng từ giàu nhạc điệu, các hình ảnh ẩn dụ và nhân hóa làm cho bài thơ có tính nhạc cao. Tiếng mưa không còn là một âm thanh bình thường mà trở thành âm hưởng của tâm hồn, giúp bài thơ vừa sâu lắng vừa gợi cảm, tựa như một khúc nhạc buồn chạm đến trái tim người đọc.

Câu 2:

- Mưa – biểu tượng của nỗi buồn và sự cô đơn: Mưa thường được liên tưởng đến những giọt nước mắt, nỗi buồn và sự lặng lẽ. Với Bích Khê, mưa không chỉ là hiện tượng thiên nhiên mà còn là phương tiện để diễn tả nỗi lòng của mình. Mưa mang tính trữ tình, gợi lên không gian tĩnh lặng, mờ ảo – phù hợp với tâm trạng cô độc của nhà thơ. Khi trời mưa, vạn vật dường như trầm lắng, mênh mang, và tâm hồn con người cũng dễ bộc lộ những nỗi buồn sâu kín nhất. Vì vậy, mưa là một lựa chọn phù hợp để Bích Khê gửi gắm nỗi niềm.

- Tiếng đàn – biểu tượng của sự lãng mạn và khát vọng yêu thương: Đàn là nhạc cụ mang lại âm thanh nhẹ nhàng, êm đềm, có sức lay động tâm hồn. Tiếng đàn gợi lên cảm giác thanh thoát, dịu dàng, đồng thời cũng gợi sự cô đơn, lẻ loi. Khi kết hợp với mưa, tiếng đàn không chỉ là âm thanh, mà còn là lời tự sự sâu lắng, là những cung bậc cảm xúc khó nói thành lời. Đối với Bích Khê, tiếng đàn là tiếng lòng của mình, là cách để ông giãi bày nỗi nhớ, khát khao được yêu thương và thấu hiểu trong những giờ phút trống trải. Qua đó, Bích Khê đã tạo nên một hình tượng đầy sức gợi, giúp người đọc hình dung được một không gian thơ đầy xúc cảm.

=> Bích Khê chọn mưa và tiếng đàn làm biểu tượng trong “Tiếng đàn mưa” vì đó là những hình ảnh có khả năng diễn tả tinh tế nỗi buồn, nỗi cô đơn và khát khao yêu thương của tác giả. Qua đó, người đọc không chỉ cảm nhận được những cung bậc cảm xúc trong tâm hồn Bích Khê mà còn hiểu thêm về nét lãng mạn, trữ tình trong thơ ông. “Tiếng đàn mưa” đã thành công trong việc truyền tải cảm xúc của tác giả, tạo nên một bài thơ vừa đẹp về hình ảnh, vừa sâu sắc về nội dung.

Câu 3:

- Bài thơ như một bản hòa tấu buồn, tiếng mưa rơi thấm vào lòng tác giả, làm dấy lên nỗi cô đơn, lạc lõng giữa cuộc đời. Đối với Bích Khê, mưa không chỉ là hiện tượng thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho cảm xúc, là người bạn đồng hành trong nỗi buồn thầm lặng. Tiếng đàn mưa ngân vang trong không gian tĩnh lặng, nhấn mạnh sự trống trải mà ông đang trải qua. Nỗi cô đơn này không chỉ là sự vắng lặng của cuộc sống mà còn đến từ những trải nghiệm nội tâm, từ cảm giác không thể tìm thấy sự đồng điệu trong thế giới xung quanh. Tiếng mưa rơi trở thành cách ông lắng nghe chính mình, một mình trong không gian tịch mịch và đối diện với những tổn thương mà ông phải chịu đựng.

- Dù thấm đẫm nỗi buồn, bài thơ “Tiếng đàn mưa” vẫn bộc lộ một khát khao mãnh liệt của Bích Khê về tình yêu thương và sự đồng cảm. Ông dường như đang tìm kiếm sự thấu hiểu và sẻ chia giữa con người với nhau, mong mỏi được hòa mình vào thiên nhiên để xoa dịu nỗi buồn sâu thẳm. Tiếng mưa tựa như những lời tâm sự nhẹ nhàng, vừa khơi gợi cảm giác buồn thương, vừa mang lại chút ấm áp, an ủi. Khát vọng được yêu thương, được cảm thông ấy là một mong muốn rất nhân văn và chân thành của tác giả. Mỗi giọt mưa như những nốt nhạc trong bản tình ca riêng tư, bày tỏ khát khao tìm kiếm một tình yêu chân thành để xoa dịu tâm hồn đang cô đơn.

- Người đọc không khỏi cảm thấy xúc động trước những cảm xúc chân thật của Bích Khê. Nỗi cô đơn của tác giả không chỉ là cảm giác buồn bã mà còn chứa đựng chiều sâu của sự nhạy cảm và tinh tế trong tâm hồn người nghệ sĩ. Tiếng đàn mưa mà ông tạo ra như một dòng chảy, một tiếng lòng thì thầm không lời. Đó là tiếng nói của một trái tim nhạy cảm, dễ tổn thương nhưng cũng luôn khao khát được gắn kết, được yêu thương. Sự pha trộn giữa cô đơn và khát vọng yêu thương ấy làm cho bài thơ vừa u buồn, vừa đẹp. Nó như một lời nhắc nhở về sự cần thiết của tình yêu thương, sự cảm thông giữa con người với nhau để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.