Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng ngữ văn 12 cd bài 7: Thực hành tiếng Việt biện pháp tu từ nghịch ngữ (Tiếp theo)

3. VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Nêu tên một số tác phẩm có sử dụng biện pháp nghịch ngữ ?

Câu 2: Chọn những từ ngữ/ cụm từ tạo nên sự đối nghịch trong câu văn dưới đây?

Câu 3: Phân tích tác dụng của nghịch ngữ trong các ngữ liệu sau:

“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”

(Xuân Quỳnh)


Câu 1: 

Vở bi kịch lạc quan (Tuốc-ghê-nhép - Turgenev), bản đồng ca lặng ngắt (Nguyễn Tuân), âm thanh im lặng (Vũ Quần Phương), hạnh phúc của một tang gia (Vũ Trọng Phụng), kẻ sát nhân lương thiện (Lại Văn Long), cái chết bất tử, sự cay đắng ngọt ngào, niềm vinh quang cay đắng, sự im lặng hùng hồn,…

Câu 2: 

Ngoài cật có một manh áo vải, nào đợi mang bao tấu, bầu ngòi; trong tay cầm một ngọn tầm vông, chi nài sắm dao tu, nón gõ.

(Nguyễn Đình Chiểu)

Hướng dẫn giải:

Những từ ngữ tạo nên sự đối nghịch trong câu văn trên là:

+ Về trang bị: có một manh áo vải >< nào đợi mang bao tấu, bầu ngòi.

+ Về vũ khí: cầm một ngọn tầm vông >< chi nài sắm dao tu, nón gõ.

=> Tác dụng: Khắc họa hình tượng những người anh hùng áo vải xung trận với trang bị, vũ khí thô sơ, đơn giản nhưng khí thế lại rất mạnh mẽ, quyết liệt, hăng hái (nào đợi, chi nài). 

Câu 3: 

- Khổ thơ trên sử dụng những vế câu có ý nghĩa tương phản với nhau: 

+ con sóng nhớ bờ >< ngày đêm không ngủ được: Con sóng luôn luôn vận động nên bao giờ cũng thức, ấy vậy mà ở đây tác giả lại thi vị hóa sóng, khiến cho sóng trở nên thao thức, không ngủ được vì nhớ bờ. 

+ trong mơ >< còn thức: Tấm lòng mong nhớ người yêu khiến cho người con gái thao thức ngay cả trong giấc mơ. 

=> Tác dụng: Thể hiện quy luật, sức mạnh của tình yêu. Nó làm rung động trái tim người con gái, không chỉ chiếm lĩnh ý thức mà còn len lỏi cả vào thế giới vô thức khiến cho người con gái dù ở trong giấc mơ thì vẫn còn thao thức, trằn trọc và nhớ nhung về người yêu của mình.


Bình luận

Giải bài tập những môn khác