I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Đọc- chú thích

2. Thể thơ

- Cùng chủ đề về tình cảm gia đình.

- Bài thơ ngắn

- Thể thơ: lục bát.

- Nội dung phản ánh: tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất nước, cuộc sống lao động sản xuất…

II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Bài ca dao 1

- Lời mẹ ru con, nói với con về công lao cha mẹ và bổn phận của người làm con.

+ Công cha - núi ngất trời

+ Nghĩa mẹ - nước ngoài biển Đông.

-> Hình ảnh so sánh cụ thể

=> Khẳng định công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

- "Cù lao 9 chữ ghi lòng con ơi !"

-> Giọng điệu tôn kính, nhắn nhủ, tâm tình.         

=> Lời khuyên thấm thía, sâu sắc về bổn phận trách nhiệm của con cái.

2. Bài ca dao số 2

- Sử dụng biện pháp so sánh.

- Nhấn mạnh mỗi con người đều có cội nguồn, phải biết ơn và trân trọng.

3. Bài ca dao số 3

- Tiếng hát về tình cảm gắn bó của anh em trong gia đình.

+ Nào phải người xa.

+ Cùng chung bác mẹ

+ Một nhà cùng thân 

→ từ ngữ chỉ sự gắn kết thống nhất.

=> Anh em là hai nhưng lại là một: cùng một cha mẹ sinh ra, cùng chung sống, sướng khổ có nhau trong một nhà.

- Như thể tay chân 

-> Hình ảnh so sánh diễn tả tình cảm gắn bó thiêng liêng, không thể tách rời của tình anh em.

- Anh em… hai thân vui vầy.

-> Nhắn nhủ anh em phải biết đoàn kết, thương yêu, nhường nhịn, giúp đỡ nhau.

III. TỔNG KẾT

1. Nội dung – Ý nghĩa:

Tình cảm đối với ông bà, cha mẹ, anh em và tình cảm của ông bà, cha mẹ đối với con cháu luôn là những tình cảm sâu nặng thiêng liêng nhất trong đời sống mỗi con người.

2. Nghệ thuật

- Thể thơ lục bát 

- Âm điệu tha thiết

- Phép so sánh, đối xứng.