BÀI 3. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÂY TRỒNG VÀ CÁC YẾU TỐ CHÍNH TRONG TRỒNG TRỌT

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

- Nhận biết, phân tích được mối quan hệ giữa cây trồng với các yếu tố chính trong trồng trọt như: nhiệt độ, ánh sáng, nước, dinh dưỡng, giống cây trồng.

2. Về năng lực

- Năng lực công nghệ:  Phân tích được mối quan hệ giữa cây trồng với các yếu tố chính trong trồng trọt.

- Năng lực chung:

●       Chủ động tự tìm hiểu thêm về ảnh hưởng của các yếu tố trong trồng trọt đến cây trồng.

●          Làm việc theo nhóm: thảo luận để trả lời các câu hỏi, cùng tìm hiểu về các yếu tổ trồng trọt ở địa phương.

2. Phẩm chất:

●          Có ý thức bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên trong trồng trọt để nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng.

●          Yêu thiên nhiên, môi trường và có ý thức bảo vệ môi trường trồng trọt.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

●       SGK, SGV, Giáo án.

●       Máy tính, máy chiếu

●       Hình ảnh trong bài học (tranh phóng to)

2. Đối với học sinh

●       SGK, SBT, vở ghi

●       Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học và dụng cụ học tập (nếu cần) theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS xác định được các yếu tố chính trong trồng trọt có quan hệ với cây trồng.

b. Nội dung: HS quan sát Hình 3.1 và chỉ ra những yếu tố chính trong trồng trọt có quan hệ với cây trồng được minh hoạ trong hình đó.

c. Sản phẩm học tập: HS trả lời câu hỏi, lắng nghe và tiếp thu kiến thức.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát Hình 3.1 và chỉ ra những yếu tố chính trong trồng trọt có quan hệ với cây trồng được minh hoạ trong hình.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ.

Bước 3, 4: Báo cáo, đánh giá kết quả thực hiện hoạt động

- GV ghi nhận các câu trả lời của HS, chưa vội kết luận đúng sai, sẽ để HS xác nhận lại sau khi học xong bài học.

- GV kết luận: Các yếu tố ảnh hưởng đến cây trồng gồm nhiệt độ, ánh sáng, nước (mưa), thành phần không khí (N₂,0₂, C0₂), dinh dưỡng, đất, giống cây trồng,...

- GV dẫn dắt vào bài học: Để biết được các loại cây trồng. Chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 3 – Mối quan hệ giữa cây trồng và các yếu tố chính trong trồng trọt.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệt độ ảnh hưởng đến cây trồng

a. Mục tiêu: HS nêu được ảnh hưởng của nhiệt độ đến quang hợp và hô hấp của cây trồng.

b. Nội dung: Tìm hiểu nội dung bài học để biết được ảnh hưởng của nhiệt độ đến quang hợp và hô hấp của cây trồng

c. Sản phẩm học tập: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến cây trồng.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS đọc nội dung mục 1 và suy nghĩ câu hỏi: Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến quang hợp và hô hấp của cây trồng?         - GV yêu cầu HS quan sát Hình 3.2 và chỉ rõ phạm vi nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng của cây khoai tây được biểu thị trong hình. Từ đó rút ra kết luận về ảnh hưởng nhiệt độ đến sự sinh trưởng, phát triển của cây.   - GV có thể đặt thêm câu hỏi: Hiệu suất quang hợp và hô hấp tăng hay giảm có ảnh hưởng như thế nào đến cây trồng?   - GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc thông tin mục 1 và trả lời câu hỏi: Có những loại cây trồng nào? Phân loại cây trồng theo nguồn gốc có ý nghĩa gì đối với trồng trọt? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc SGK, quan sát hình ảnh, trả lời câu hỏi. - GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện HS trả lời.   - GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức - GV mở rộng:

1. Nhiệt độ - Nhiệt độ ảnh hưởng đến các quá trình sinh lí của cây trồng: + Nhiệt độ cao làm giảm hiệu suất quang hợp, tăng hiệu suất hô hấp. + Nhiệt độ thấp làm giảm hiệu suất quang hợp và hô hấp. - Phạm vi nhiệt độ thích hợp cho sinh trưởng của cây khoai tây trong khoảng từ 20 - 26°c. Trong phạm vi đó, cây khoai tây có hiệu suất quang hợp cao (đạt cao nhất ở 26°C), hiệu suất hô hấp thấp (giảm tiêu hao vật chất là sản phẩm quang hợp).  Nhiệt độ ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng. + Nhiệt độ cao làm hạt mất sức sống; rề, thân lá sinh trưởng kém; ra hoa, đậu quả và kết hạt kém; rút ngắn thời gian sinh trưởng; nhiều loại cây trồng khó tạo củ (khoai tây, hành tây, cải củ,...), khó cuốn bắp (cải bắp. xà lách,...). + Nhiệt độ thấp làm hạt khó nảy mầm, cây còi cọc chậm phát triển; ra hoa, đậu quả và kết hạt kém. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp làm giảm khả năng chống chịu sâu, bệnh hại và điều kiện ngoại cảnh bất lợi của cây trồng; giảm năng suất, chất lượng và khả năng bảo quản nông sản.     - Hiệu suất quang hợp và hô hấp ảnh hưởng đến cây trồng: + Hiệu suất quang hợp tăng  cây sinh trưởng tốt. + Hiệu suất hô hấp tăng  cây sinh trưởng chậm, nhanh già hoá.