Nội dung bài soạn

Câu 1: Nét chính về thời đại, gia đình, cuộc đời của Nguyễn Du đã có ảnh hưởng đến việc sáng tác "Truyện Kiều":

Thời đại:

• Nguyễn Du sống trong giai đoạn nửa cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX(cuối Lê đầu Nguyễn). Đây là giai đoạn chế độ phong kiến suy tàn, rối ren, khủng hoảng; Phong trào nông dân khởi nghĩa nổi lên khắp nơi.

Quê quán, gia đình: 

• Làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, đây là vùng quê giàu truyền thống văn hoá, hiếu học.
• Nguyễn Du sống chủ yếu ở kinh thành Thăng Long - mảnh đất ngàn năm văn hiến nên ông tiếp thu văn hoá của cả hai vùng.
• Gia đình ông là đại quí tộc vào lúc mạt vận, có nhiều đời làm quan và có truyền thống văn học. 

Cuộc đời: 

• Sinh trưởng trong gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan.
• Học giỏi nhưng gặp nhiều lận đận, bôn ba nhiều nơi, tiếp xúc nhiều nền văn hóa.
• Ông là người có hiểu biết sâu rộng, có vốn sống phong phú.
• Ông có trái tim giàu yêu thương, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn, một tác gia lớn, một danh nhân văn hóa thế giới (1965).

Câu 2: Tóm tắt Truyện Kiều theo ba phần của tác phẩm:

Phần 1: Gặp gỡ và đính ước ( Từ câu 1- 568)

Thúy Kiều là một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn, con gái lớn của một gia đình họ Vương lương thiện. Trong Tết thanh minh, Kiều cùng hai em là Thúy Vân và Vương Quan đi du xuân. Kiều gặp Kim Trọng, cả hai đã chớm nở tình ý ban đầu. Kim Trọng đến ở trọ cạnh nhà Kiều và tìm cơ hội gặp nhau. Cả hai đã chủ động, tự do đính ước với nhau.

Phần 2: Gia biến và lưu lạc ( 569- 2738 )

Trong khi Kim Trọng về quê thọ tang chú thì gia đình Kiều bị mắc oan, Kiều trao duyên lại cho Thúy Vân, còn mình thì bán mình chuộc cha. Nàng bị bọn Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh lừa gạt làm gái lầu xanh. Sau đó, nàng được Thúc Sinh chuộc thân cưới về làm thiếp nhưng bị vợ lớn của Thúc Sinh là Hoạn Thư ghen tuông, đày đọa phải trốn vào chùa.

Sư Giác Duyên vô tình gửi nàng cho Bạc Bà, nàng lại rơi vào lầu xanh lần thứ hai. Tại đây, Kiều gặp người anh hùng Từ Hải, đã lấy nàng và giúp nàng báo ân báo oán. Do mắc mưu của Hồ Tôn Hiến, Từ Hải bị giết, Kiều bị ép gả cho viên thổ quan. Đau đớn và tủi nhục, Kiều trầm mình ở sông Tiền Đường và được sư Giác Duyên cứu về ở trong chùa.

Phần ba : Đoàn tụ ( Câu 2739 – 3254 )

Sau khi chịu tang chú xong, Kim Trọng trở lại tìm Kiều và hay tin mọi việc. Chàng vô cùng đau đớn và quyết tâm đi tìm Kiều. Nhờ gặp sư Giác Duyên, gia đình Kiều được đoàn tụ. Chiều ý mọi người, Kiều nối lại duyên với KimTrọng nhưng cả hai chỉ xem nhau là bạn.