CHỦ ĐỀ 8. CHỌN NGHỀ PHÙ HỢP 

HOẠT ĐỘNG 1. XÁC ĐỊNH NHỮNG PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC PHÙ HỢP VỚI NGÀNH, NGHỀ LỰA CHỌN

1. Trao đổi về cách xác định những phẩm chất, năng lực phù hợp với ngành, nghề lựa chọn.

Gợi ý:

- Tham khảo thông tin về ngành/nghề quan tâm:

+ Mô tả công việc

+ Yêu cầu về kỹ năng và kiến thức

+ Phẩm chất cần thiết

- Tham khảo ý kiến của:

+ Người có kinh nghiệm trong ngành/nghề

+ Chuyên gia tư vấn hướng nghiệp

+ Gia đình, bạn bè

- Đánh giá khả năng bản thân

2. Chia sẻ kết quả xác định sự phù hợp của phẩm chất, năng lực với ngành, nghề lựa chọn.

Gợi ý:

Ngành/Nghề: Kỹ sư xây dựng

1. Phẩm chất, năng lực cần thiết:

• Kiến thức về toán học, vật lý, cơ học

• Kỹ năng vẽ kỹ thuật

• Kỹ năng sử dụng phần mềm thiết kế

• Khả năng giải quyết vấn đề

• Kỹ năng làm việc nhóm

• Kỹ năng giao tiếp

2. Đánh giá bản thân:

• Điểm mạnh:

  • Toán học, vật lý

  • Kỹ năng vẽ

  • Khả năng giải quyết vấn đề

• Điểm yếu:

  • Kỹ năng sử dụng phần mềm thiết kế

  • Kỹ năng giao tiếp

• Sở thích:

  • Vẽ kỹ thuật

  • Giải quyết các bài toán logic

• Đam mê:

  • Xây dựng những công trình kiên cố

3. So sánh bản thân với yêu cầu của ngành/nghề:

• Phù hợp:

  • Kiến thức về toán học, vật lý

  • Kỹ năng vẽ

  • Khả năng giải quyết vấn đề

• Cần phát triển:

  • Kỹ năng sử dụng phần mềm thiết kế

  • Kỹ năng giao tiếp

4. Kết luận:

• Mức độ phù hợp:

  • Khá phù hợp

• Lý do:

  • Có nhiều phẩm chất, năng lực phù hợp với yêu cầu của ngành/nghề

  • Cần phát triển thêm một số kỹ năng

HOẠT ĐỘNG 2. NHẬN DIỆN NHỮNG HỨNG THÚ, SỞ TRƯỜNG PHÙ HỢP VỚI NGÀNH, NGHỀ LỰA CHỌN

1. Chia sẻ những biểu hiện của hứng thú, sở trường của bản thân đối với ngành, nghề lựa chọn.

Gợi ý:

- Dễ dàng tập trung khi học tập, nghiên cứu về ngành/nghề

- Tận tâm, tỉ mỉ khi thực hiện các công việc liên quan đến ngành/nghề

- Thích thử nghiệm, sáng tạo những điều mới

- Cảm thấy vui vẻ, hứng thú khi học tập, làm việc liên quan đến ngành/nghề

2. Chia sẻ kết quả xác định hứng thú, sở trường của bản thân phù hợp với ngành. nghề lựa chọn.

Gợi ý: 

Ngành/Nghề: Kỹ sư xây dựng

1. Hứng thú:

• Biểu hiện:

  • Tự tìm kiếm thông tin về các công trình xây dựng nổi tiếng trên thế giới

  • Tham gia các hội thảo về kỹ thuật xây dựng

  • Hay xem các chương trình truyền hình về xây dựng

  • Luôn cập nhật những tin tức mới nhất về ngành xây dựng

• Mức độ: Cao

• Lý do:

  • Cảm thấy hứng thú với các công trình xây dựng

  • Thích tìm hiểu về kỹ thuật xây dựng

  • Muốn góp phần xây dựng đất nước

2. Sở trường:

• Biểu hiện:

  • Có khả năng tư duy logic, sáng tạo

  • Khả năng giải quyết vấn đề tốt

  • Kỹ năng vẽ kỹ thuật tốt

• Mức độ: Khá

• Lý do:

  • Học tốt các môn toán học, vật lý

  • Thích vẽ kỹ thuật

  • Có khả năng giải quyết các bài toán logic

HOẠT ĐỘNG 3. THAM KHẢO Ý KIẾN CỦA GIA ĐÌNH, THẦY CÔ, CHUYÊN GIA LÀM CƠ SỞ CHO VIỆC CHỌN HƯỚNG HỌC TẬP NGHỀ NGHIỆP PHÙ HỢP VỚI BẢN THÂN

1. Xác định các nội dung cần tham khảo ý kiến.

Gợi ý:

- Gia đình bạn có thể hỗ trợ bạn học tập và sinh hoạt đến mức nào?

- Bạn có cần phải tự kiếm tiền trang trải học phí hay không?

- Nhu cầu tuyển dụng của ngành nghề bạn quan tâm như thế nào?

- Mức lương trung bình của ngành nghề bạn quan tâm là bao nhiêu?

- Cơ hội thăng tiến trong ngành nghề bạn quan tâm như thế nào?

- Ngành nghề bạn quan tâm yêu cầu những kỹ năng và kiến thức gì?

- Bạn có những kỹ năng và kiến thức nào phù hợp với yêu cầu của ngành nghề?

2. Tham khảo ý kiến của gia đình, thầy cô, chuyên gia làm cơ sở cho việc chọn hướng học tập nghề nghiệp phù hợp với bản thân và chia sẻ kết quả.

Gợi ý:

- Thầy cô giáo có thể hiểu rõ về năng lực và sở thích của bạn.

- Chuyên gia tư vấn hướng nghiệp có thể giúp bạn xác định hướng đi phù hợp với bản thân.

- Người có kinh nghiệm trong ngành nghề bạn quan tâm có thể chia sẻ cho bạn những thông tin thực tế về ngành nghề đó.

HOẠT ĐỘNG 4. ĐÁNH GIÁ SỰ PHÙ HỢP CỦA NGHỀ VỚI KHẢ NĂNG VÀ SỞ THÍCH CỦA BẢN THÂN

1. Thảo luận về cách đánh giá sự phù hợp của nghề với khả năng và sở thích của bản thân.

Gợi ý:

- Kỹ năng: Bạn có những kỹ năng nào? Kỹ năng nào phù hợp với nghề bạn chọn?

- Kiến thức: Bạn có kiến thức nền tảng nào liên quan đến nghề bạn chọn?

- Kinh nghiệm: Bạn có kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực đó hay không?

- Năng lực: Bạn có đủ năng lực để đáp ứng yêu cầu của nghề bạn chọn hay không?

- Hứng thú: Bạn có hứng thú với lĩnh vực liên quan đến nghề bạn chọn hay không?

- Đam mê: Bạn có đam mê theo đuổi nghề bạn chọn hay không?

- Giá trị: Giá trị của bản thân có phù hợp với giá trị của nghề bạn chọn hay không?

- Khả năng: Bạn có đủ khả năng đáp ứng yêu cầu của nghề bạn chọn hay không?

- Sở thích: Bạn có thích thú và đam mê theo đuổi nghề bạn chọn hay không?

- Mức độ phù hợp: Mức độ phù hợp giữa khả năng, sở thích của bạn và yêu cầu của nghề?

2. Đánh giá sự phù hợp của nghề với khả năng và sở thích của các nhân vật trong trường hợp dưới đây.

Trường hợp 1: Từ nhỏ, Khiêm đã có mong muốn trở thành hoạ sĩ. Mỗi khi đi xem triển lãm tranh. Khiêm thường chăm chủ, say mê quan sát. Khiêm cũng có trí tưởng tượng phong phú và khả năng phân biệt, kết hợp nhiều màu sắc khác nhau. Khiêm thường xuyên tham gia các cuộc thi sáng tác tranh và đạt nhiều giải thưởng.

Trường hợp 2: Quyên thích đọc sách và sưu tầm rất nhiều sách, truyện, tiểu thuyết. Quyên cũng học văn khá tốt. Mẹ Quyên muốn Quyên trở thành giáo viên.

Trường hợp 3: Tú rất thích thể thao, đặc biệt là bóng đá. Tú thường xuyên theo dõi một số đội tuyển và cầu thủ nổi tiếng. Không chỉ xem các trận đấu bóng đá trên truyền hình. Tú còn tận dụng thời gian phù hợp để ra sân xem trực tiếp. Tuy rằng, khả năng đá bóng của Tú không quá xuất sắc nhưng Tú nghĩ rằng mình vẫn nên theo con đường đá bóng chuyên nghiệp vì đam mê.

Gợi ý:

Trường hợp 1: Khiêm

Kết luận: Nghề họa sĩ phù hợp với khả năng và sở thích của Khiêm.

Lời khuyên: Khiêm nên tiếp tục phát triển khả năng và sở thích của mình bằng cách: Học tập chuyên nghiệp về hội họa, tham gia các hoạt động sáng tác tranh, trau dồi kiến thức về nghệ thuật.

Trường hợp 2: Quyên

Kết luận: Nghề giáo viên phù hợp với khả năng và sở thích của Quyên.

Lời khuyên: Quyên nên tiếp tục phát triển khả năng và sở thích của mình bằng cách: Học tập chuyên nghiệp về sư phạm, tham gia các hoạt động tình nguyện giảng dạy, rèn luyện kỹ năng giao tiếp và ứng xử.

Tuy nhiên:

• Quyên cũng nên cân nhắc nguyện vọng của mẹ mình.

• Nếu Quyên thực sự muốn trở thành giáo viên, hãy thuyết phục mẹ bằng những lý do cụ thể và thể hiện quyết tâm theo đuổi nghề nghiệp này.

Trường hợp 3: Tú

Kết luận: Nghề cầu thủ bóng đá có thể phù hợp với sở thích của Tú. Tuy nhiên, khả năng của Tú cần được đánh giá và rèn luyện

Lời khuyên:

• Tú nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định theo đuổi con đường cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp.

• Tú nên tham gia các khóa đào tạo bóng đá bài bản để nâng cao kỹ năng.

• Tú cũng nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia về khả năng của mình.

Ngoài ra: Tú cũng có thể theo đuổi các ngành nghề khác liên quan đến bóng đá như: Huấn luyện viên, bình luận viên, phóng viên thể thao

3. Thực hành đánh giá sự phù hợp của một nghề mà em định lựa chọn với khả năng và sở thích của bản thân.

Gợi ý: 

Bước 1: Xác định nghề nghiệp bạn muốn lựa chọn.

Ví dụ: Em muốn trở thành giáo viên tiếng Anh.

Bước 2: Xác định khả năng của bản thân.

Khả năng:

• Kỹ năng:

  • Kỹ năng tiếng Anh tốt (IELTS 8.0)

  • Kỹ năng giao tiếp tốt

  • Kỹ năng giảng dạy (đã tham gia giảng dạy tiếng Anh cho trẻ em)

• Kiến thức:

  • Kiến thức chuyên môn về tiếng Anh

  • Kiến thức về phương pháp giảng dạy

• Kinh nghiệm:

  • Kinh nghiệm giảng dạy tiếng Anh cho trẻ em

  • Kinh nghiệm tham gia các hoạt động tình nguyện

Bước 3: Xác định sở thích của bản thân.

Sở thích:

• Thích tiếng Anh

• Thích giao tiếp với mọi người

• Thích chia sẻ kiến thức

• Thích làm việc với trẻ em

Bước 4: So sánh khả năng và sở thích với yêu cầu của nghề.

Nghề giáo viên tiếng Anh:

• Yêu cầu:

  • Có kiến thức chuyên môn về tiếng Anh

  • Có kỹ năng giảng dạy

  • Có khả năng giao tiếp tốt

  • Kiên nhẫn, nhiệt tình

  • Yêu thích trẻ em

So sánh: Khả năng và sở thích của em phù hợp với yêu cầu của nghề giáo viên tiếng Anh.

Bước 5: Tham khảo ý kiến của người khác.

Gia đình: Ủng hộ em theo đuổi nghề giáo viên tiếng Anh.

Thầy cô: Đánh giá cao khả năng và sở thích của em phù hợp với nghề giáo viên tiếng Anh.

Chuyên gia: Tư vấn hướng nghiệp cũng đưa ra lời khuyên phù hợp với em.

Bước 6: Lựa chọn nghề nghiệp phù hợp.

Kết luận: Nghề giáo viên tiếng Anh phù hợp với khả năng, sở thích và điều kiện của bản thân.

Lời khuyên: Em nên tiếp tục phát triển khả năng và sở thích của mình

4. Chia sẻ kết quả tự đánh giá của em.

Gợi ý:

Nghề giáo viên tiếng Anh phù hợp với khả năng, sở thích và điều kiện của bản thân

=> Lập kế hoạch: 

- Nâng cao trình độ tiếng Anh

- Học tập chuyên nghiệp về sư phạm

- Tham gia các hoạt động tình nguyện giảng dạy

- Rèn luyện kỹ năng giao tiếp và ứng xử

HOẠT ĐỘNG 5. QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGHỀ, NHÓM NGHỀ, NGÀNH HỌC, TRƯỜNG HỌC

1. Thảo luận những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nghề, nhóm nghề, ngành học, trường học của bản thân.

Gợi ý:

- Kỹ năng

- Kiến thức

- Kinh nghiệm

- Nhu cầu của các ngành nghề

- Mức lương của các ngành nghề

- Cơ hội thăng tiến trong các ngành nghề

- Điều kiện gia đình 

2. Quyết định lựa chọn nghề, nhóm nghề, ngành học, trường học của bản thân và chia sẻ với các bạn.

Gợi ý:

Em tên là Minh, hiện đang học lớp 12A tại trường THPT Anhxtanh. Em dự định sẽ theo đuổi nhóm giáo dục, cụ thể là ngành Sư phạm tiếng Anh. Em mong muốn được học tập tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Em có khả năng và sở thích phù hợp với nhóm nghề và ngành học này, bao gồm khả năng giao tiếp và sử dụng tiếng Anh, kỹ năng truyền đạt, giảng dạy. Gia đình em có khả năng tài chính hỗ trợ em theo học nhóm nghề và ngành học này. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có uy tín và chất lượng đào tạo tốt trong lĩnh vực đào tạo giáo viên. Em sẽ tham gia các khóa học bổ trợ, luyện thi và tự học để nâng cao kiến thức và kỹ năng cần thiết cho nhóm nghề và ngành học này. Em cũng sẽ tham dự các buổi tư vấn tuyển sinh, tìm hiểu thông tin về chương trình đào tạo, cơ sở vật chất và môi trường học tập của trường.

HOẠT ĐỘNG 6. CHUẨN BỊ TÂM LÍ ĐỂ THÍCH ỨNG VỚI MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC HOẶC HỌC TẬP TƯƠNG LAI CỦA BẢN THÂN

1. Chỉ ra vai trò của việc chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường làm việc hoặc học tập tương lai của bản thân.

Gợi ý: 

- Tăng khả năng tự tin 

- Giảm bớt lo lắng và tập trung vào việc học tập, làm việc

- Dễ dàng thích ứng với những thay đổi trong môi trường mới 

- Giữ tâm lý thoải mái, tập trung, nhiều khả năng đạt được mục tiêu

2. Trao đổi cách chuẩn bị tâm lí để thích ứng với môi trường làm việc hoặc học tập tương lai của bản thân.

Gợi ý:

- Tìm hiểu về môi trường mới

- Tham gia các khóa học hoặc chương trình đào tạo

- Trò chuyện với những người đã có kinh nghiệm

- Luyện tập kỹ năng giao tiếp

- Giữ cho tinh thần lạc quan

3. Chia sẻ về sự chuẩn bị tâm lí của em để thích ứng với môi trường làm việc hoặc học tập tương lai của bản thân.

Gợi ý:

Là một học sinh cuối cấp, em đang ấp ủ những dự định cho tương lai của mình. Em nhận thức được rằng môi trường làm việc hoặc học tập tương lai sẽ khác biệt so với môi trường hiện tại, vì vậy em đang tích cực chuẩn bị tâm lí để thích ứng với những thay đổi này. Em dành thời gian tìm hiểu về ngành nghề mà em muốn theo đuổi, văn hóa công ty hoặc trường học mà em muốn ứng tuyển. Em cũng rèn luyện kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề để có thể hòa nhập tốt với môi trường mới. Em tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe thể chất tốt. Em cũng dành thời gian thư giãn, giải trí để giữ tinh thần thoải mái và lạc quan.

HOẠT ĐỘNG 7. TOẠ ĐÀM VỀ CHỌN NGHỀ PHÙ HỢP 

1. Xây dựng kế hoạch tổ chức toạ đàm về chọn nghề phù hợp.

Gợi ý:

Kế hoạch tổ chức tọa đàm về chọn nghề phù hợp

1. Mục tiêu:

• Giúp học sinh hiểu rõ tầm quan trọng của việc chọn nghề phù hợp.

• Cung cấp cho học sinh thông tin về các ngành nghề khác nhau.

• Giúp học sinh xác định năng lực và sở thích của bản thân.

• Hướng dẫn học sinh cách lựa chọn nghề phù hợp.

2. Đối tượng:

• Học sinh THPT

• Sinh viên

3. Thời gian: 1 buổi chiều (từ 13h đến 17h)

4. Địa điểm:

• Hội trường trường học

• Trung tâm văn hóa

5. Nội dung chương trình:

• Phần 1: Giới thiệu về tọa đàm (10 phút)

• Phần 2: Diễn giả chia sẻ (60 phút)

  • Tầm quan trọng của việc chọn nghề phù hợp

  • Giới thiệu về các ngành nghề khác nhau

  • Cách xác định năng lực và sở thích của bản thân

  • Cách lựa chọn nghề phù hợp

• Phần 3: Trao đổi, giải đáp thắc mắc (30 phút)

• Phần 4: Kết thúc tọa đàm (10 phút)

6. Diễn giả:

• Chuyên gia tư vấn hướng nghiệp

• Doanh nhân thành đạt

• Người có kinh nghiệm trong lĩnh vực tuyển dụng

7. Kinh phí:

• In ấn tài liệu

• Phí thuê địa điểm

• Phí di chuyển cho diễn giả

• Nước uống, quà tặng cho khách mời

8. Ban tổ chức:

• Ban giám hiệu nhà trường

• Đoàn thanh niên

• Câu lạc bộ hướng nghiệp

2. Tổ chức toạ đàm theo kế hoạch đã xây dựng.

Gợi ý: 

• Giai đoạn 1: Chuẩn bị (1 tháng trước khi tổ chức)

  • Xác định mục tiêu, đối tượng, thời gian, địa điểm

  • Lên kế hoạch nội dung chương trình

  • Mời diễn giả

  • Dự trù kinh phí

  • Thành lập ban tổ chức

• Giai đoạn 2: Tổ chức (1 tuần trước khi tổ chức)

  • In ấn tài liệu

  • Trang trí địa điểm

  • Chuẩn bị âm thanh, ánh sáng

  • Phân công nhiệm vụ cho các thành viên ban tổ chức

• Giai đoạn 3: Tổng kết (sau khi tổ chức)

  • Đánh giá kết quả tọa đàm

  • Rút kinh nghiệm cho những lần tổ chức sau

3. Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân về việc chọn nghề.

Gợi ý:

- Hiểu rõ bản thân (năng lực, sở thích, giá trị sống)

- Tìm hiểu thông tin về các ngành nghề (nhu cầu thị trường lao động, môi trường làm việc, cơ hội thăng tiến)

- Tham khảo ý kiến của người khác (cha mẹ, thầy cô, chuyên gia tư vấn, bạn bè, người thân)

- Chọn nghề phù hợp với bản thân chứ không nên chọn nghề theo trào lưu.

- Không nên vội vàng đưa ra quyết định chọn nghề.

- Luôn có kế hoạch dự phòng