BÀI 3. THÔNG TIN TRONG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

KHỞI ĐỘNG

An được giao nhiệm vụ làm bài trình chiếu giới thiệu về châu Nam Cực. An chưa có thông tin về lục địa này. Theo em, để hoàn thành nhiệm vụ được giao, An cần phải làm gì? 

Giải rút gọn:

- An cần phải thu thập, tìm thông tin về châu Nam Cực. 

- Trên cơ sở kết quả thu thập được, An sẽ quyết định chọn một số thông tin, hình ảnh để đưa vào bài trình chiếu. 

1. THU THẬP THÔNG TIN TRONG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Câu hỏi 1: Sắp xếp những nội dung dưới đây theo thứ tự phù hợp để lí giải về sự cần thiết, tầm quan trọng của việc thu thập, tìm thông tin trong giải quyết vấn đề.

A. Muốn có thông tin ta cần thực hiện thu thập, tìm kiếm.

B. Khi giải quyết vấn đề ta cần ra quyết định.

C. Quyết định được đưa ra dựa trên thông tin ta thu nhận được.

Giải rút gọn:

Sắp xếp: B – C – 

Câu hỏi 2: Hãy trao đổi với bạn và cho biết tại sao khi khám bệnh, bác sĩ thường hỏi bệnh nhân về thói quen ăn, uống, sinh hoạt, thuốc đang sử dụng, những bệnh đã từng mắc phải, ....

Giải rút gọn:

Vì những thông tin này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, là một phần quan trọng trong quá trình khám bệnh. 

2. TÌM, LỰA CHỌN THÔNG TIN PHÙ HỢP 

Câu hỏi 1: Để quyết định mang hoặc không mang áo mưa đi học vào sáng mai, thông tin nào sau đây là phù hợp nhất? Tại sao?

A. Thông tin trên ti vi dự báo thời tiết ngày mai tại địa phương em đang sinh sống.

B. Thông tin dự báo thời tiết ngày hôm qua.

C. Thông tin trên ti vi dự báo thời tiết ngày mai tại một địa phương khác.

Giải rút gọn:

- Thông tin phù hợp nhất: đáp án A

- Vì:

+ Thông tin dự báo thời tiết tại địa phương đang sinh sống sẽ cung cấp thông tin chính xác và cập nhật về tình hình thời tiết tại khu vực đó. 

+ Cho phép em biết được khả năng mưa và có thể quyết định mang áo mưa hay không 

Câu hỏi 2: Trong tình huống dưới đây, thông tin nào là phù hợp hoặc không phù hợp? Tại sao? Một người bệnh trao đổi, tìm thông tin trên Internet về cách chữa bệnh và có các tình huống như sau:

A. Một bác sĩ khuyên người bệnh đến bệnh viện để khám, chữa bệnh.

B. Một người khác từng có triệu chứng bệnh tương tự và nay đã khỏi bệnh, chia sẻ, khuyên dùng đơn thuốc mà người này đã dùng. 

C. Những kinh nghiệm chữa bệnh, bài thuốc dân gian được một số người chia sẻ trên mạng xã hội.

Giải rút gọn:

A. Thông tin này phù hợp. Bác sĩ có kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn để đưa ra đánh giá và điều trị bệnh.

B. Thông tin không phù hợp. Mỗi người có cơ địa và tình trạng sức khỏe khác nhau, người bệnh nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn và chỉ định thuốc phù hợp.

C. Thông tin không phù hợp. Những kinh nghiệm và bài thuốc dân gian chưa được kiểm chứng và chấp nhận chính thức bởi cơ quan y tế, sử dụng thông tin này có thể gây hại cho sức khỏe và không đảm bảo hiệu quả. 

LUYỆN TẬP

Câu hỏi 1: Nêu sự cần thiết và tầm quan trọng của thu thập, tìm thông tin trong giải quyết vấn đề. Nêu ví dụ minh hoạ.

Giải rút gọn: 

- Khi chúng ta cần giải quyết một vấn đề, thông tin giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề đó và tìm ra những giải pháp hợp lý.

- Ví dụ: 

+ Khi em muốn tìm cách trồng cây trong sân nhà, việc thu thập và tìm thông tin sẽ giúp em biết được loại cây nào phù hợp với điều kiện và khí hậu của khu vực em sống.

+ Em có thể tra cứu thông tin trên sách, từ điển hoặc tìm trên Internet để tìm hiểu về yêu cầu của cây trồng, cách chăm sóc và bảo vệ cây.

Câu hỏi 2: Nêu ví dụ cho thấy hậu quả có thể xảy ra khi lựa chọn thông tin không phù hợp

Giải rút gọn:

Ví dụ:

+ Một người có triệu chứng đau bụng và tìm kiếm thông tin trên Internet cho rằng uống nước chanh sẽ làm giảm đau.

+ Tuy nhiên, không phải tất cả các nguyên nhân gây đau bụng đều có thể được giảm bằng cách uống nước chanh.

+ Nếu người bệnh tự ý áp dụng thông tin này mà không được tư vấn của bác sĩ, có thể gây ra tình trạng tệ hơn hoặc làm lỡ cơ hội chẩn đoán và điều trị đúng nguyên nhân gây đau bụng.

THỰC HÀNH

Câu hỏi 1: Làm việc nhóm, thực hành theo các yêu cầu dưới đây để hoàn thành bài trình chiếu về châu Nam Cực.

a) Thực hiện tìm thông tin về châu Nam Cực; trao đổi, thống nhất lựa chọn những thông tin, hình ảnh phù hợp với nội dung của bài trình chiếu.

b) Tạo bài trình chiếu theo nội dung đã thống nhất.

c) Trình bày, lấy ý kiến góp ý của nhóm khác để hoàn thiện sản phẩm của nhóm em.

Giải rút gọn:

- Châu Nam Cực có diện tích 14.200.000 kilômét vuông, là lục địa lớn thứ năm trên Trái Đất, gần gấp đôi Úc. 

- Khoảng 98% châu Nam Cực bị bao phủ bởi một lớp băng có bề dày trung bình 1,9 km 

- Châu Nam Cực là châu lục lạnh nhất trên thế giới nên còn được các nhà khoa học gọi là "cực lạnh". 

- Những loại động vật sống ở châu lục thường là các loại: Chim cánh cụt, các loại chim biển sống ở ven lục địa, hải cẩu, hải báo và đặc biệt cá voi xanh sinh sống rất nhiều ở tại châu lục này. 

Câu hỏi 2: Sử dụng máy tìm kiếm để tìm thông tin trên Internet về dự báo thời tiết ngày mai tại địa phương em đang sinh sống. Trong danh sách kết quả do máy tìm kiếm trả về, hãy chỉ ra một số thông tin phù hợp, không phù hợp và nêu lí do.

Giải rút gọn:

Đa số là thông tin về dự báo thời tiết ngày mai tại địa phương em. Tuy nhiên do không ghi rõ ngày cụ thể nên vẫn có những thông tin thời tiết về những ngày trong quá khứ. 

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Nêu ví dụ thực tiễn mà em biết hoặc nghe kể lại về hậu quả xảy ra do thiếu thông tin hay lựa chọn thông tin không phù hợp trong giải quyết vấn đề.

Giải rút gọn:

Ví dụ:

- Một người bạn của em quyết định tự sửa chiếc xe đạp của mình dựa trên hướng dẫn từ một video trên mạng mà không có kiến thức và kỹ năng cần thiết.

- Người bạn của em không tìm hiểu kỹ về cách sửa xe đạp và lựa chọn video không đáng tin cậy. 

- Khi thực hiện theo hướng dẫn, bạn ấy đã lắp đặt các linh kiện không đúng cách. Kết quả, chiếc xe đạp của bạn không hoạt động đúng, và thậm chí có thể gây nguy hiểm cho bạn ấy khi sử dụng.