VĂN BẢN: MỘT THỂ THƠ ĐỘC ĐÁO CỦA NGƯỜI VIỆT

MỤC TIÊU CẦN ĐẠT

- Nhận biết và phân tích được mối quan hệ giữa nội dung và hình thức của văn bản văn học.

PHẤN I: KHÁM PHÁ VĂN BẢN

1. Tìm hiểu những thông tin về thơ song thất lục bát

- Nội dung chính của văn bản: Tính sáng tạo và sự độc đáo của thể thơ song thất lục bát trong nền văn học Việt Nam.

- Các thông tin về thể thơ song thất lục bát:

+ Nguồn gốc và lịch sử ra đời: Thể thơ song thất lục bát là một sáng tạo văn học độc đáo của người Việt, xuất hiện khoảng thế kỉ XV - XVI.

+ Hai tác phẩm đầu tiên được nhắc đến là Chỉ Nam ngọc âm giải nghĩa và Đại nghĩ bát giáp thưởng đào giải văn của Lê Đức Mao. Những tác phẩm này không chỉ là những ví dụ đầu tiên về thể thơ song thất lục bát mà còn cho thấy sự phát triển của thể thơ lục bát.

- Đặc điểm: Thể thơ này có đặc trưng riêng trong quy luật dùng thanh điệu và cách gieo vần ở cặp câu lục bát, cũng như sự phối hợp giữa cặp câu thất và cặp câu lục bát.

2. Tìm hiểu ảnh hưởng và giá trị của thể thơ song thất lục bát đối với đời sống văn hóa và thi ca Việt Nam

- Thể thơ song thất lục bát ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống văn hoá và thi ca. Điều này thể hiện qua việc nhiều nhà thơ từ thế kỉ XVIII - XIX đến đầu thế kỉ XX tiếp tục sử dụng thể thơ này trong sáng tác.

- Thơ song thất lục bát đã phát huy giá trị trong thể loại ngâm khúc và nhiều thể loại văn học khác như ca trù, văn tế.

- Mặc dù ngày nay, thể thơ song thất lục bát không còn phổ biến như trước, nhưng vẫn được một số nhà thơ hiện đại sử dụng như là một cách để kết nối với quá khứ và truyền tải những tâm trạng, cảm xúc mới mẻ. Điều này cho thấy thơ song thất lục bát vẫn có sức sống trong thi ca hiện đại, góp phần làm phong phú thêm văn học Việt Nam.

3. Tìm hiểu về cách trình bày thông tin trong văn bản

- Văn bản được tổ chức một cách lô-gíc và mạch lạc, bắt đầu từ giới thiệu tổng quan về thể thơ song thất lục bát, sau đó là lịch sử và các tác phẩm tiêu biểu, cuối cùng là ảnh hưởng và giá trị của thể thơ đối với đời sống văn hoá và thi ca.

- Văn bản trình bày thông tin theo trật tự thời gian, bắt đầu từ thời điểm ra đời tới những mốc phát triển sau này của thể thơ.

II. TỔNG KẾT

- Văn bản “Một thể thơ độc đáo của người Việt” cung cấp một số thông tin mở rộng về thể thơ song thất lục bát (nguồn gốc, đặc điểm, quá trình phát triển và ảnh hưởng của thể thơ trong tiến trình thơ ca hiện đại).

- Văn bản sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh; hệ thống thông tin được triển khai phong phú, bao gồm cả tri thức về văn học và văn hoá, lịch sử, …