BÀI 46. ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA BÀI HỌC

- Nêu được khái niệm đột biến nhiễm sắc thể. Lấy được ví dụ minh họa.

- Trình bày được ý nghĩa và tác hại của đột biến nhiễm sắc thể.

B. NHỮNG NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ TRONG BÀI HỌC

I. KHÁI NIỆM ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

Những biến đổi về cấu trúc hoặc số lượng của một hoặc nhiều NST trong tế bào. 

II. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

1. Khái niệm đột biến nhiễm sắc thể

- Khái niệm: là những biến đổi làm thay đổi cấu trúc của NST.

- Các dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn, chuyển đoạn.

2. Ý nghĩa và tác hại của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

- Ý nghĩa của đột biến cấu trúc NST

+ Có thể làm xuất hiện kiểu hình mới, cung cấp nguyên liệu cho tiến hoá và cho chọn giống. 

+ Có thể làm cho một gene có lợi được tăng số bản sao trong hệ gene.

+ Con người ứng dụng để loại bỏ các gene có hại ra khỏi hệ gene. 

- Tác hại: có thể làm hỏng gene, mất gene. Đột biến cấu trúc NST thường liên quan đến nhiều gene nên có khuynh hướng làm mất cân bằng hệ gene và gây hại cho thể đột biến như giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản hoặc gây chết.

III. ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ

1. Khái niệm đột biến số lượng nhiễm sắc thể

- Khái niệm: làm thay đổi số lượng NST trong bộ NST, gồm đột biến lệch bội và đột biến đa bội. 

2. Ý nghĩa và tác hại của đột biến số lượng nhiễm sắc thể.

- Ý nghĩa của đột biến số lượng NST:

+ Đột biến số lượng NST xảy ra phổ biến ở thực vật.

+ Thể đa bội sinh trưởng nhanh và chống chịu tốt với những điều kiện bất lợi của môi trường. 

+ Cung cấp nguyên liệu cho tạo giống mới và cho tiến hoá.