BÀI 4. THỰC HÀNH: TÌM HIỂU NHỮNG CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TÒAN CẦU HÓA ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Hiểu được những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển. 2. Kĩ năng: Thu thập và xử lí thông tin, thảo luận nhóm và viết báo cáo về một số vấn đề mang tính toàn cầu. 3. Thái độ: - Liên hệ thực tế đất nước và suy nghĩ về hướng phát triển kinh tế - xã hội của nước ta. - Nhận thức được để giải quyết các vấn đề toàn cầu cần phải có sự hợp tác và đoàn kết của toàn nhân loại 4. Định hướng các năng lực hình thành: - Năng lực chung: tự học, tự giải quyết vấn đề, hợp tác, báo cáo. - Năng lực chuyên biệt: Thu thập và xử lí thông tin. II. CHUẨN BI CỦA GIÁO VIÊN VÀC HỌC SINH. 1. Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án, một số thông tin cần thiết. 2. Chuẩn bị của HS: SGK, đồ dùng học tập khác. II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: Câu 1: Trình bày hiện tượng bùng nổ dân số trên thế giới? Câu 2: Trình bày thực trạng, nguyên nhân, hậu quả của suy giảm nguồn nước? 3. Bài mới 3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU Bước 1: Giao nhiệm vụ: Ngày nay bên cạnh những thành tựu vượt bật về khoa học kĩ thuật, về kinh tế -xã hội, nhân loại phải đối mặt với nhiều thách thức mang tính toàn cầu, nhất là ở các nước đang phát triển vấn đề toàn cầu hóa mang đến cho họ những cơ hội và những thách thức. GV tổ chức cho HS tranh luận vấn đề sau: dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết cá nhân hãy cho biết: Chúng ta có nên mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới không? GV có thể chia thành 2 nhóm. Nhóm đồng ý, nhóm không đồng ý và đưa ra lí do. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện nhiệm vụ trong thời gian 2 phút. Bước 3. HS liên kết, tranh luận sau đó GV gọi một số HS trả lời. Bước 4. GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới. 3.2.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Tìm hiểu Những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển: 1. Mục tiêu: Hiểu được những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển. 2. Phương pháp kỹ/thuật dạy học: Sử dụng phương pháp đàm thoại vấn đáp, thảo luận nhóm, báo cáo 3. Phương tiện dạy học: SGK. 4. Tiến trình hoạt động HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG Bước 1: - GV cho HS đọc SGK xác định yêu cầu bài thực hành. - GV yêu cầu HS đọc ô thông tin số 1 và dựa vào kiến thức bản thân để trả lời câu hỏi. - HS đọc ô thông tin kết hợp kiến thức bản thân để trả lời. + Hàng rào thế quan bị bãi bỏ tạo thuận lợi gì cho thị trường, cho sx? + Nền sx của các nước còn lạc hậu sẽ gặp những khó khăn gì? - HS trình bày 2HS để so sánh. - HS dựa vào kiến thức SGK cùng với hiểu biết cá nhân để trả lời câu hỏi. Bước 2: - GV đánh giá và chuẩn kiến thức. Chuyển giao nhiệm vụ học tập. - Hoạt động cá nhân: GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức SGK, cùng với hiểu biết cá nhân để hoàn thiện nội dung + Hãy tìm nội dung chủ đề cho mỗi ô thông tin. + Trong vấn đề của mỗi ô hãy tìm ra cơ hội va thách thức. - Sau hoạt động cá nhân, GV chia lớp làm 3 nhóm, mỗi nhóm lại chia ra các nhóm nhỏ 4 HS, giao nhiệm vụ cho các nhóm: + Nhóm 1: báo cáo ô thông tin 2 và 3. + Nhóm 2: báo cáo ô thông tin 4 và 5. + Nhóm 3: báo cáo ô thông tin 7 và 6. - HS các nhóm thảo luận để hoàn thành sản phẩm học tập theo nhóm đã được phân công. - GV: theo dõi, điều khiển các nhóm hoạt động. - GV yêu cầu đại diện các nhóm trình bày kết quả, điều hành các nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung. - Đại diện các nhóm trình bày kết quả, điều hành các nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung. - GV: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập 1. Những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển: Xác định cơ hội và thách thức toàn cầu hóa đối với các nước đang pt. 1. Tự do hóa thương mại : - Cơ hội: Mở rộng thị trường thúc đẩy SX phát triển . - Thách thức: Trở thành thị trường tiêu thụ cho các cường quốc kinh tế. 2. Cách mạng khoa học - công nghệ: - Cơ hội: Chuyển dịch cơ cấu kt theo hướng tiến bộ hình thành và pt kt tri thức . - Thách thức: Nguy cơ tục hậu xa hơn về trình độ pt kt. 3. Sự áp đặt lối sống, văn hóa của các siêu cường quốc kinh tế: - Cơ hội: Tiếp thu các tinh hoa văn hóa của nhân loại . - Thách thức: Giá trị đạo đức bị biến đổi theo hướng xấu, đánh mất bản sắc dân tộc. 4. Chuyển giao công nghệ vì lợi nhuận: - Cơ hội: Tiếp nhận đầu tư , công nghệ, hiện đại hóa cơ sở vật chất kỷ thuật . - Thách thức:Trở thành bãi công nghệ lạc hậu cho các nước pt . 5. Toàn cầu hóa công nghệ: - Cơ hội: Đi tắt đón đầu từ đó có thể đuổi kịp và vượt các nước pt . - Thách thức: Gia tăng nhanh chóng nợ nước ngoài, nguy cơ tụt hậu . 6. Chuyển giao mọi thành tựu của nhân loại: - Cơ hội: Thúc đẩy nền kinh tế pt với tốc độ nhanh hơn, hòa nhập vào nền kinh tế TG. - Thách thức: Sự cạnh tranh trở nên quyết liệt, nguy cơ hòa tan. 7. Sự đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế: - Cơ hội: Tận dụng tiềm năng thế mạnh toàn cầu để pt kt đất nước . - Thách thức: Chảy máu chất xám gia tăng tốc độ cạn kiệt tài nguyên. Hoạt động 2: Tìm hiểu Những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển: 1. Mục tiêu: Thu thập và xử lí thông tin, thảo luận nhóm và viết báo cáo về một số vấn đề mang tính toàn cầu. 2. Phương pháp kỹ/thuật dạy học: Sử dụng phương pháp thảo luận nhóm, báo cáo 3. Phương tiện dạy học: SGK. 4. Tiến trình hoạt động HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG - GV chia lớp thành 4 nhóm. Yêu cầu trên cơ sở phân tích các cơ hội thách thức các nhóm viết một bài báo cáo ngắn không quá 20 dòng với chủ đề: Những cơ hội thách thức của toàn cầu hóa đối với nhóm nước đang phát triển. Ở mỗi vấn đề cho ví dụ minh họa. - HS dựa vào nội dung đã phân tích, chia nhóm viết báo cáo. - Yêu cầu 2 nhóm trình bày. 2 nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét. - GV nhận xét và kết luận. 2. Trình bày báo cáo Viết báo cáo ngắn không quá 20 dòng với chủ đề: Những cơ hội thách thức của toàn cầu hóa đối với nhóm nước đang phát triển 3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP Bước 1: Giao nhiệm vụ Trên cơ sở những nội dung đã thảo luận, mỗi cá nhân viết một báo cáo ngắn có chủ dề “những thời cơ và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển” Bước 2: Học sinh thực hiện nhiệm vụ Bước 3: GV nhận xét. 3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG Câu 1: Việt Nam có những thuận lợi và khó khăn khi mở cửa hội nhập? Câu 2. Em hiểu hiện tượng chảy máu chất xám là gì? Nguyên nhân và biểu hiện của nó ở Việt Nam như thế nào? 3.5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI/ MỞ RỘNG - Nắm các kiến thức vừa học và trả lời các câu hỏi có trong sgk. - Tìm hiểu các thông tin về Châu Phi.