Giải chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối CĐ 2: Thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học
Hướng dẫn soạn CĐ 2: Thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học sách mới chuyên đề học tập ngữ văn 12 kết nối tri thức. Bộ sách được biên soạn theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông nhằm phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực của học sinh. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết dưới đây các em sẽ nắm bài học tốt hơn.
CHUYÊN ĐỀ 2. TÌM HIỂU VỀ MỘT TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC
PHẦN 1. THƯỞNG THỨC MỘT SỐ TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC
I. XEM MỘT BỘ PHIM CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC
Câu 1: Khi xem đoạn phim có nội dung ứng với nội dung đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền, hãy ghi lại những gì bạn quan sát được dựa vào bảng gợi ý sau:
Soạn chi tiết:
Cảnh | Yếu tố | Nhận xét | ||
Bố cục, hình ảnh, âm thanh, ánh sáng | Nhân vật và hành động | Góc quay | ||
Cảnh 1 | Bố cục chặt chẽ, thể hiện rõ vị thế của nhân vật. Phim sử dụng hình ảnh đẹp, chân thực để tái hiện bối cảnh nước Pháp thế kỷ 19. Các khung hình được bố trí cẩn thận, tạo nên hiệu ứng thị giác ấn tượng. | Hành động của nhân vật phù hợp với hoàn cảnh của cảnh quay: Phăng tin yếu ớt, thương con gái. Gia ve kiêu căng, ngạo mạn và hống hách Gian- van- giăng cúi đầu, hạ mình. | Góc quay thể hiện rõ từng trạng thái, cảm xúc của nhân vật | Cảnh phim được thực hiện một cách xuất sắc, với diễn xuất ấn tượng của các diễn viên và hiệu ứng nghệ thuật đẹp mắt. |
Cảnh 2 | Ánh sáng được sử dụng chủ yếu là ánh sáng tự nhiên lọt qua ô cửa sổ nhỏ cùng nến vàng, tạo nên bầu không khí u ám và lạnh lẽo.
| Nhân vật Phăng tin nằm yếu ớt trên giường bệnh. Gian van giăng sau khi không thể cầu xin cho Phăng tin tìm con gái đã nổi giận. Hai người rút kiếm đấu tay đôi, thể hiện văn hóa của người Pháp thời điểm đó. | Các cảnh quay được thực hiện một cách tỉ mỉ, chi tiết, giúp người xem như được sống trong thế giới của 3 nhân vật. | Cảnh phim sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như âm nhạc, hình ảnh, ánh sáng,... để tạo nên hiệu ứng nghệ thuật cao. |
2. TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 1: Những yếu tố nào trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền đã được nhà làm phim lựa chọn để đưa lên màn ảnh? Những yếu tố nào đã bị lược bỏ?
Soạn chi tiết:
Nhà làm phim đã lựa chọn giữ lại những yếu tố cốt lõi như câu chuyện chính về Jean Valjean, các nhân vật chính, bối cảnh và thông điệp nhân văn.
Các chi tiết như đấu kiếm, các bà sơ giúp đỡ, bối cảnh đã bị thay đổi so với cốt truyện gốc để tạo nên tính kịch tính trong bộ phim. Trong đoạn trích, Gian van giăng tự nguyện đưa tay cho Gia ve, thế nhưng trong phim là cảnh Gian văn giăng nhảy xuống nước chạy chốn.
Câu 2: Trong phim, nhân vật được khắc hoạ thông qua những phương tiện nào? Đâu là điểm khác biệt giữa nhân vật trong phim và trong tác phẩm văn học?
Soạn chi tiết:
Phương tiện khắc họa nhân vật trong phim:
Diễn xuất: Diễn xuất của các diễn viên là yếu tố quan trọng nhất trong việc diễn tả tâm trạng, cảm xúc nhân vật. Biểu cảm khuôn mặt, cử chỉ, ngôn ngữ cơ thể và giọng nói của diễn viên góp phần thể hiện tính cách, nội tâm và cảm xúc của nhân vật. VD các diễn viên Hugh Jackman, Russell Crowe,… đã diễn tả hành động, trạng thái của nhân vật thông qua nét diễn của mình
Hình ảnh: Hình ảnh trong phim, bao gồm bối cảnh, trang phục, đạo cụ,... cũng góp phần khắc họa nhân vật. Bối cảnh thể hiện môi trường sống và hoàn cảnh của nhân vật, trang phục thể hiện tính cách và địa vị xã hội của nhân vật, đạo cụ thể hiện những đặc điểm riêng biệt của nhân vật. Bối cảnh trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền đã mang người xem trở về nước Pháp những năm 80, với chế độ, phong cách cũng như xưng hô, bối cảnh của từng nhân vật.
Âm nhạc: Vì đây là một bộ phim nhạc kịch, vậy nên âm nhạc cũng đóng góp một phần quan trọng để tạo cảm xúc cho nhân vật và truyền tải thông điệp của phim. Âm nhạc phù hợp có thể giúp khán giả hiểu rõ hơn về nội tâm và cảm xúc của nhân vật.
Điểm khác biệt giữa nhân vật trong phim và trong tác phẩm văn học:
Do hạn chế về thời lượng, một số nhân vật phụ trong tiểu thuyết đã bị lược bỏ hoặc thay đổi vai trò trong phim.
Một số chi tiết phụ trong tiểu thuyết đã bị lược bỏ để phim ngắn gọn và súc tích hơn.
Câu 3: Trình tự các sự kiện đã được thay đổi ra sao trong đoạn phim? Sự thay đổi đó tạo nên hiêu ứng gì ở người xem?
Soạn chi tiết:
Trong phim, Phăng tin sau khi nghe lời đảm bảo của Gian-van-giăng với con gái, mỉm cười rồi mới ra đi. Việc đảm bảo này người ngoài cũng có thể nghe rõ. Gian van giăng và Gia ve cũng đấu tay đôi với nhau sau khi việc xin 3 ngày tìm con gái của Phăng tin không thành công.
Trong tiểu thuyết, sau khi Phăng tin chết Giang van giang mới đảm bảo lời nói với Phăng tin. Phăng tin mất, Gian van giăng tự nguyện đi theo Gia ve.
Phim Les Misérables vẫn giữ được tinh thần của nguyên tác tiểu thuyết nhưng có một số thay đổi để phù hợp với thể loại phim ảnh. Những thay đổi này phần lớn không ảnh hưởng đến ý nghĩa cốt lõi của câu chuyện và vẫn truyền tải được thông điệp về nội dung cuốn tiểu thuyết muốn truyền tải.
Câu 4: Bối cảnh phim được tạo dựng thông qua những phương tiện nào? Đâu là điểm lợi thế và bất lợi của điện ảnh khi tạo dựng bối cảnh?
Soạn chi tiết:
Thiết kế cảnh: Các bối cảnh được xây dựng hoặc cải tạo để tái hiện các địa điểm trong nước Pháp thời kỳ đó, ví dụ như bệnh viện,…
Phục trang: Các diễn viên mặc trang phục đúng với thời đại, từ trang phục của giới quý tộc đến trang phục của người lao động nghèo.
Đạo cụ: Sử dụng các đạo cụ phù hợp với thời kỳ như kiếm, các phông nền bệnh viện
Âm nhạc: Nhạc phim được sáng tác theo phong cách âm nhạc của thế kỷ 19, góp phần tạo bầu không khí cho bối cảnh.
Ưu điểm của điện ảnh khi tạo dựng bối cảnh:
Khả năng mô phỏng cao: Điện ảnh có khả năng mô phỏng bối cảnh một cách chi tiết và sống động, giúp người xem dễ dàng hình dung được bối cảnh câu chuyện.
Tạo hiệu ứng thị giác mạnh mẽ: Kỹ xảo điện ảnh có thể tạo ra những hiệu ứng thị giác ấn tượng, thu hút sự chú ý của người xem và đưa họ vào thế giới của câu chuyện.
Gợi cảm xúc: Bối cảnh được thiết kế tốt có thể khơi gợi cảm xúc cho người xem, giúp họ đồng cảm với các nhân vật và hiểu rõ hơn về câu chuyện.
Nhược điểm của điện ảnh khi tạo dựng bối cảnh:
Chi phí cao: Việc xây dựng bối cảnh, trang phục, đạo cụ và sử dụng kỹ xảo điện ảnh có thể tốn kém chi phí.
Thời gian sản xuất lâu: Việc tạo dựng bối cảnh có thể mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ sản xuất phim.
Tính hạn chế: Khả năng mô phỏng của điện ảnh có giới hạn, không thể hoàn toàn tái hiện bối cảnh thực tế.
Câu 5: So sánh nghệ thuật xây dựng điểm nhìn trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền và cách sử dụng góc quay trong đoạn phim.
Soạn chi tiết:
Đoạn trích "Người cầm quyền khôi phục uy quyền" và bộ phim “Những người khốn khổ” đều sử dụng nghệ thuật xây dựng điểm nhìn/góc quay một cách linh hoạt và hiệu quả để thể hiện sự việc và miêu tả nhân vật. Tuy nhiên, do thuộc về hai loại hình nghệ thuật khác nhau (văn học và điện ảnh), cách thể hiện điểm nhìn/góc quay của hai tác phẩm cũng có những điểm giống và khác nhau.
Điểm giống nhau là cả hai tác phẩm đều sử dụng nhiều điểm nhìn/góc quay khác nhau để mang đến cho người tiếp nhận cái nhìn đa chiều về sự việc và nhân vật. Nhờ vậy, người tiếp nhận có thể hiểu rõ hơn về diễn biến của câu chuyện, tâm lý, suy nghĩ và hành động của các nhân vật.
Điểm khác nhau nằm ở cách thể hiện cụ thể. Trong đoạn trích, tác giả sử dụng các từ ngữ, câu văn để thể hiện điểm nhìn của người kể chuyện và các nhân vật. Ví dụ, khi miêu tả cảnh Giăng Van-giăng đến gặp Javert, tác giả sử dụng điểm nhìn của nhiều nhân vật khác nhau:Phăng tin , Javert và Giăng Van-giăng. Mỗi điểm nhìn mang đến một góc nhìn khác nhau về sự việc, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tâm lý và hành động của các nhân vật.
Trong phim, đạo diễn sử dụng các góc quay camera, vị trí camera và chuyển động camera để thể hiện góc nhìn của người quay phim và các nhân vật. Ví dụ, cảnh quay Giăng Van-giăng đến gặp Javert được quay từ nhiều góc quay khác nhau: góc quay xa, góc quay cận cảnh và góc quay từ góc nhìn của Javert. Mỗi góc quay mang đến một cảm giác khác nhau cho người xem, giúp họ có cái nhìn đa chiều về sự việc và hiểu rõ hơn về biểu cảm, cử chỉ của các nhân vật.
Câu 6: Theo bạn, việc chuyển lời đối thoại của nhân vật trong đoạn trích thành các bài hát được thu âm trực tiếp tại trường quay có thể tác động như thế nào đến cảm xúc của
khán giả?
Soạn chi tiết:
Việc chuyển lời thoại của nhân vật trong phim thành các bài hát được thu âm trực tiếp tại trường quay có thể mang lại nhiều tác động đến cảm xúc của khán giả.
Về mặt tích cực, âm nhạc có khả năng khuếch đại cảm xúc, khiến cho những phân cảnh vui trở nên hân hoan hơn, những phân cảnh buồn trở nên da diết hơn. Âm nhạc còn giúp tạo điểm nhấn cho phim, khiến những phân cảnh quan trọng trở nên ấn tượng và khó quên hơn. Hơn nữa, việc các diễn viên hát trực tiếp lời thoại có thể tạo sự kết nối cảm xúc mạnh mẽ với khán giả. Khán giả có thể cảm nhận được cảm xúc của nhân vật qua giọng hát và cách diễn đạt của diễn viên.
Câu 7: So sánh thông điệp mà bạn nhận được khi xem đoạn phim và khi đọc đoạn trích tác phẩm văn học.
Soạn chi tiết:
Khi xem và khi đọc tác phẩm văn học, em đều nhận được thông điệp rằng : Cuộc sống khi phải đối diện với những bất công và tuyệt vọng, con người có thể sưởi ấm và che-chở cho nhau bằng tình thương. Chỉ có tình thương mới có thể đẩy lùi thế lực hắc ám của cường quyền và thắp lên niềm hi vọng tươi sáng ở tương lai.
Điểm khác nhau:
Cách thể hiện thông điệp: Do đặc thù của từng loại hình nghệ thuật, cách thể hiện thông điệp trong đoạn phim và đoạn trích có sự khác biệt. Phim sử dụng hình ảnh, âm thanh và diễn xuất để truyền tải thông điệp một cách trực tiếp và sinh động. Đoạn trích sử dụng ngôn ngữ và các biện pháp tu từ để truyền tải thông điệp một cách tinh tế và gợi cảm.
Mức độ sâu sắc: Do thời lượng có hạn, thông điệp trong đoạn phim thường được thể hiện một cách đơn giản và dễ hiểu hơn so với đoạn trích. Đoạn trích có nhiều không gian để khai thác chiều sâu tâm lý nhân vật và thể hiện những thông điệp phức tạp hơn.
Góc nhìn: Do được kể từ ngôi thứ ba, đoạn trích mang đến cho người đọc cái nhìn khách quan về các nhân vật và sự kiện. Phim có thể sử dụng các góc quay khác nhau để thể hiện quan điểm của đạo diễn hoặc của một nhân vật cụ thể.
II. XEM MỘT BỨC TRANH CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC
1. XEM TRANH
Câu 1: Khi xem tranh, bạn có thể ghi chép vắn tắt những nhận xét của mình về bức tranh theo gợi ý trong bảng
Soạn chi tiết:
Yếu tố | Nhận xét |
Bố cục | Bố cục của bức tranh "Romeo và Juliet" được sắp xếp một cách hài hòa và hợp lý, giúp tập trung sự chú ý của người xem vào hai nhân vật chính. Việc sử dụng màu sắc tươi sáng và ánh sáng ấm áp đã tạo nên bầu không khí lãng mạn và thơ mộng cho bức tranh, phù hợp với chủ đề tình yêu của Romeo và Juliet. Ngoài ra, bố cục của bức tranh còn mang ý nghĩa tượng trưng cho sự đối lập giữa tình yêu lãng mạn của Romeo và Juliet và cuộc sống xa hoa, đầy rẫy những toan tính của giới quý tộc. Bố cục của bức tranh "Romeo và Juliet" là một điểm sáng trong tác phẩm của Frank Dicksee, góp phần tạo nên sức hấp dẫn và giá trị nghệ thuật cho bức tranh. |
Màu sắc | Dicksee sử dụng màu sắc một cách hiệu quả để tạo sự tương phản giữa các yếu tố trong bức tranh. Ví dụ, màu đỏ rực rỡ của chiếc váy Juliet được đặt cạnh màu trắng tinh khiết của chiếc áo choàng, tạo nên sự nổi bật cho nhân vật chính. Màu sắc trong bức tranh cũng góp phần gợi lên cảm xúc của người xem. Màu đỏ nồng nàn thể hiện tình yêu mãnh liệt của Romeo và Juliet, màu trắng tinh khiết thể hiện vẻ đẹp và sự trong sáng của Juliet, màu xanh lá cây thể hiện sức sống và hy vọng cho tình yêu của họ. Dicksee sử dụng màu sắc để tạo chiều sâu cho bức tranh. Ví dụ, màu xanh lá cây đậm ở tiền cảnh được chuyển dần sang màu xanh lá cây nhạt ở hậu cảnh, tạo cảm giác về không gian rộng mở. |
Chất cảm | Chất cảm mềm mại được thể hiện qua những chi tiết như mái tóc bồng bềnh của Juliet, chiếc váy lụa mỏng manh của cô và những tán lá xanh mướt trong khu vườn. Chất cảm mềm mại tạo nên cảm giác nhẹ nhàng, uyển chuyển và lãng mạn cho bức tranh. Chất cảm thô ráp được thể hiện qua những chi tiết như vỏ cây sần sùi, những viên đá gồ ghề và những nếp gấp trên áo choàng của Romeo. Chất cảm thô ráp tạo nên cảm giác mạnh mẽ, rắn rỏi và có chiều sâu cho bức tranh. C Chất cảm mịn màng được thể hiện qua những chi tiết như làn da mịn màng của Romeo và Juliet, những bông hoa hồng nhung và những đám mây trắng trên bầu trời. Chất cảm mịn màng tạo nên cảm giác tinh tế, sang trọng và lãng mạn cho bức tranh. |
Hòa sắc | Dicksee sử dụng sự tương phản sáng tối để làm nổi bật các nhân vật chính. Ví dụ, Romeo và Juliet được đặt trong khu vực sáng, trong khi phần sau của bức tranh chìm trong bóng tối. Dicksee sử dụng sự tương phản giữa gam màu nóng và gam màu lạnh để tạo sự cân bằng cho bức tranh. Ví dụ, màu đỏ rực rỡ của chiếc áo choàng cyar Romeo được cân bằng bởi màu xanh lá cây tươi mát của khu vườn. |
Hình, khối, nét | Romeo và Juliet được thể hiện với hình khối rõ ràng, nổi bật so với những chi tiết khác trong bức tranh. Điều này thể hiện sự quan trọng của họ trong tác phẩm và thu hút sự chú ý của người xem. Khu vườn được thể hiện với những hình khối mềm mại, uyển chuyển, tạo cảm giác lãng mạn và thơ mộng. Tòa nhà được thể hiện với những hình khối cứng cáp, vuông vức, tượng trưng cho cuộc sống xa hoa và đầy rẫy những toan tính. Dicksee sử dụng những nét vẽ mềm mại để thể hiện vẻ đẹp của Romeo và Juliet, cũng như sự lãng mạn của khu vườn. Dicksee sử dụng những nét vẽ sắc nét để thể hiện những chi tiết nhỏ trong bức tranh như hoa văn trên váy áo, lá cây và gân lá. Dicksee sử dụng những nét vẽ uyển chuyển để thể hiện những đường cong cơ thể của Romeo và Juliet, tạo cảm giác nhẹ nhàng và bay bổng. |
Không gian | Tiền cảnh là bậu của nơi Romeo và Juliet đang ôm nhau. Khu vườn được thể hiện với những tán cây xanh mướt, trời xanh ngọc rất đẹp. Trung cảnh là Romeo và Juliet. Hai nhân vật chính được đặt trong khu vực sáng, thu hút sự chú ý của người xem. Hậu cảnh là tòa nhà nguy nga tráng lệ và bầu trời trong xanh. Hậu cảnh thể hiện cuộc sống xa hoa và đầy rẫy những toan tính, đối lập với tình yêu lãng mạn của Romeo và Juliet.
|
2. TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 1: Tại sao có thể nói bức tranh Rô-mê-ô và Giu-li-ét được thực hiện theo phong cách tả thực?
Soạn chi tiết:
Bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee là một tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu cho phong cách tả thực trong hội họa. Bức tranh thể hiện câu chuyện tình yêu bi kịch của Romeo và Juliet một cách chi tiết, chính xác và sinh động, đồng thời thể hiện quan điểm nghệ thuật của họa sĩ Frank Dicksee.
Dicksee đã sử dụng những nét vẽ mềm mại và tinh tế để miêu tả ngoại hình, trang phục và cử chỉ của các nhân vật trong tranh. Romeo có mái tóc đen dài, Juliet có mái tóc vàng bồng bềnh, trang phục của họ cầu kỳ và tinh tế, thể hiện địa vị xã hội cao quý. Bối cảnh khu vườn được miêu tả tỉ mỉ với những tán cây xanh mướt, các tòa lâu đài nguye nga tráng lệ, v.v. Từng chi tiết trong bức tranh đều được thể hiện một cách chân thực và sinh động, như thể người xem có thể bước vào thế giới của Romeo và Juliet. Ánh sáng trong tranh được sử dụng một cách hiệu quả để tạo chiều sâu và làm nổi bật các chi tiết quan trọng. Ánh sáng mặt trời không quá rực rỡ mà ngược lại rất dịu dàng, tạo nên những mảng sáng tối ấn tượng, góp phần tô điểm cho vẻ đẹp lãng mạn của khung cảnh.
Bức tranh không miêu tả những điều phi thực tế hay huyền bí, mà tập trung vào những gì diễn ra trong cuộc sống thực. Câu chuyện tình yêu của Romeo và Juliet là một câu chuyện bi kịch nổi tiếng, được nhiều người biết đến. Bức tranh của Dicksee đã tái hiện lại câu chuyện này một cách chân thực và sinh động, khiến người xem cảm thấy đồng cảm với những nhân vật trong tác phẩm. Bức tranh không sử dụng những hình ảnh hay biểu tượng tượng trưng. Mọi thứ trong tranh đều được thể hiện một cách trực tiếp và dễ hiểu, không gây khó khăn cho người xem trong việc tiếp nhận thông điệp của tác phẩm.
Câu 2: Quan sát bố cục của bức tranh và cho biết: Trung tâm của tranh là hình ảnh gì? Bối cảnh xung quanh được thể hiện như thế nào?
Soạn chi tiết:
Trung tâm của bức tranh chính là Romeo và Juliet đang hôn nhau say đắm. Chàng mặc chiếc áo màu đỏ rực rỡ, nàng mặc chiếc váy trắng bồng bềnh hể hiện tình yêu mãnh liệt và sự trân trọng dành cho nhau.
Bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee được bố cục một cách hợp lý và hiệu quả, góp phần tạo nên sức hấp dẫn và giá trị nghệ thuật cho tác phẩm. Trung tâm bức tranh là hình ảnh Romeo và Juliet đang ôm nhau say đắm trên bậu cửa cao, thể hiện tình yêu nồng nàn và mãnh liệt của họ cũng như những khó khăn, vất vả mà hai con người ấy sẽ phải trải qua . Bối cảnh xung quanh được bao phủ những với những tán cây xanh mướt, bầu trời rực rỡ, tạo nên khung cảnh thơ mộng và đầy cảm xúc. Phía xa là tòa nhà nguy nga tráng lệ, tượng trưng cho cuộc sống xa hoa và đầy rẫy những toan tính, đối lập với tình yêu chân thành của Romeo và Juliet.
Câu 3: Miêu tả hoạt động hai nhân vật Rô-mê-ô và Giu-li-ét được tạo hình trong bức tranh (có liên hệ với hình ảnh hai nhân vật này trong vở kịch của Sếch-xpia).
Soạn chi tiết:
Bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee đã khắc họa một cách sống động khoảnh khắc Romeo và Juliet gặp nhau và hôn nhau say đắm trên bậu cửa nhà Juliet. Hình ảnh này gợi nhắc đến cảnh tượng hai nhân vật gặp gỡ và trao nhau lời hẹn ước trong vở kịch nổi tiếng của William Shakespeare.
Romeo trong tranh đang cúi đầu âu yếm hôn Juliet, thể hiện tình yêu mãnh liệt và sự trân trọng dành cho người con gái mình yêu. Hình ảnh này trùng khớp với Romeo trong vở kịch, khi anh say mê Juliet ngay từ cái nhìn đầu tiên và không ngừng theo đuổi tình yêu của mình. Juliet trong tranh nổi bật với chiếc váy trắng bồng bềnh như mây, biểu tượng cho tình yêu mãnh liệt nhưng cũng đầy thơ mộng.
Hoạt động của Romeo và Juliet trong bức tranh được thể hiện qua cử chỉ âu yếm, nụ hôn ngọt ngào và ánh mắt trìu mến dành cho nhau. Bầu không khí xung quanh bao phủ bởi khu vườn lãng mạn với những tán cây bầu trời h rực rỡ, tạo nên khung cảnh thơ mộng và đầy cảm xúc. Bầu trời hoàng hôn thường tượng trưng cho sự bắt đầu về bi kịch tình yêu và thù hận của Romeo và Juliet.
Bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee đã miêu tả thành công khoảnh khắc yêu thương nồng nàn của hai nhân vật chính, đồng thời thể hiện sự trân trọng của họa sĩ đối với tác phẩm kinh điển của Shakespeare. Bức tranh cũng đã truyền tải thông điệp về tình yêu mãnh liệt nhưng đầy bi kịch của Romeo và Juliet, khiến người xem cảm thấy xúc động và đồng cảm.
Câu 4: Phranh Bơ-nát Đích-xi được biết đến như một hoạ sĩ có cách tạo ra hiệu ứng ánh sáng độc đáo trong tranh. Bạn có nhận xét gì về sự tương phản ánh sáng giữa phần liên hệ với vở kịch, bên trái và phần bên phải của bức tranh? Khi liên hệ với vở kịch, sự tương phản về không gian đó gợi cho bạn suy nghĩ gì?
Soạn chi tiết:
Bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee được biết đến với hiệu ứng ánh sáng độc đáo, góp phần tạo nên sức hấp dẫn và giá trị nghệ thuật cho tác phẩm. Sự tương phản ánh sáng giữa hai phần của bức tranh có thể được liên hệ với vở kịch "Romeo và Juliet" của Shakespeare theo nhiều cách.
Tâm điểm bức tranh là Romeo và Juliet, được bao phủ bởi ánh sáng vàng. Ánh sáng này tượng trưng cho tình yêu nồng nàn và mãnh liệt của Romeo và Juliet, đồng thời thể hiện niềm tin và hy vọng vào một tương lai tươi sáng cho họ. Tuy nhiên, một số khu vực trong hành lang vẫn chìm trong bóng tối, tạo nên sự bí ẩn và u ám. Bóng tối này có thể tượng trưng cho những khó khăn, thử thách và những nguy hiểm mà Romeo và Juliet phải đối mặt trong tình yêu của họ.
Phần bên phải bức tranh là bầu trời hoàng hôn rực rỡ với những tia sáng vàng óng.. Bên cạnh đó, tòa nhà nguy nga tráng lệ phía xa, được bao phủ bởi ánh sáng lạnh lẽo, tượng trưng cho cuộc sống xa hoa và đầy rẫy những toan tính. Hình ảnh này có thể tượng trưng cho những thế lực thù địch, những định kiến xã hội và những mâu thuẫn gia đình đang cản trở tình yêu của Romeo và Juliet.
Sự tương phản ánh sáng trong bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee đã tạo nên hiệu ứng nghệ thuật độc đáo và góp phần truyền tải thông điệp của tác phẩm. Bức tranh gợi cho người xem suy nghĩ về tình yêu và thù hận, về hy vọng và bi kịch, về những mâu thuẫn và xung đột trong cuộc sống.
Nhìn chung, bức tranh "Romeo và Juliet" của Frank Dicksee là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo và đầy cảm xúc. Bức tranh đã miêu tả thành công khoảnh khắc yêu thương nồng nàn của hai nhân vật chính, đồng thời truyền tải thông điệp sâu sắc về tình yêu và cuộc sống.
Câu 5: Đối với bạn, ấn tượng mà bức tranh đưa lại và ấn tượng do đoạn trích đem đến có điểm gì chung và điểm gì khác biệt?
Soạn chi tiết:
Bức tranh Romeo và Juliet 1884 và đoạn trích Tình yêu và thù hận đều khai thác chủ đề tình yêu và thù hận, để lại ấn tượng mạnh mẽ về mặt cảm xúc cho người thưởng thức. Tuy nhiên, hai tác phẩm cũng có những điểm khác biệt nhất định về nội dung, hình thức thể hiện và tác động.
Điểm chung nổi bật nhất của hai tác phẩm là việc thể hiện tình yêu mãnh liệt nhưng đầy bi kịch của Romeo và Juliet. Bức tranh Romeo và Juliet 1884 miêu tả cảnh hai người ôm hôn nhau say đắm. Hình ảnh lãng mạn cùng gam màu sáng tạo nên bầu không khí ngọt ngào. Đoạn trích Tình yêu và thù hận lại đi sâu vào khai thác tâm trạng của Romeo và Juliet khi bộc bạch nỗi niềm cũng như sự than trách bản thân vì sao lại sinh ra ở hai dòng họ đối lập nhau. Ngôn ngữ giàu hình ảnh ẩn dụ, so sánh cùng giọng điệu da diết đã thể hiện rõ ràng sự mâu thuẫn nội tâm của nhân vật.
Về mặt hình thức thể hiện, bức tranh Romeo và Juliet 1884 sử dụng hình ảnh và màu sắc để truyền tải thông điệp. Ngược lại, đoạn trích Tình yêu và thù hận sử dụng ngôn ngữ để thể hiện nội dung tác phẩm. Nhờ vậy, mỗi tác phẩm mang đến cho người thưởng thức những trải nghiệm cảm xúc khác nhau. Bức tranh tác động đến người xem bằng hình ảnh và màu sắc, khơi gợi cảm xúc trực tiếp và mãnh liệt. Đoạn trích tác động đến người đọc bằng ngôn ngữ và cảm xúc, tạo nên sự đồng cảm sâu sắc và dư âm khó phai.
Nhìn chung, bức tranh Romeo và Juliet 1884 và đoạn trích Tình yêu và thù hận đều là những tác phẩm nghệ thuật xuất sắc, thể hiện chủ đề tình yêu của hai nhân vật một cách độc đáo và ấn tượng. Mặc dù có những điểm khác biệt về nội dung, hình thức thể hiện và tác động, nhưng cả hai tác phẩm đều truyền tải thông điệp chung về sức mạnh của tình yêu.
Câu 6: Nếu là hoạ sĩ, ngoài cảnh nụ hôn ở ban công, bạn sẽ lựa chọn những cảnh nào trong vở kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét để chuyển thể thành tranh? Tại sao?
Soạn chi tiết:
Em sẽ lựa chọn cảnh lần đầu tiên Romeo gặp Juliet tại buổi dạ hội. ây là khoảnh khắc định mệnh khi hai trái tim trẻ rung động trước tình yêu sét đánh. Bức tranh có thể thể hiện ánh nhìn say đắm của Romeo dành cho Juliet, sự bối rối và e ấp của Juliet, cùng bầu không khí huyền ảo và lãng mạn của buổi dạ hội.
III. NGHE MỘT CA KHÚC CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC
1. NGHE BÀI HÁT
Nội dung cần ghi chép | Ca khúc Thuyền và biển của Hữu Xuân | Ca khúc Thuyền và biển của Phan Huỳnh Điểu |
Cấu trúc của ca khúc | Ca khúc sử dụng nhịp 4/4, giai điệu nhẹ nhàng, du dương, thể hiện sự đồng điệu với hình ảnh con thuyền lênh đênh trên biển. | Ca khúc sử dụng nhịp 2/4, giọng thứ với giai điệu trữ tình, mang tính tự sự đầy nữ tính Ca khúc sử dụng nhiều nốt móc, tạo nên sự nhấn nhá, biểu cảm cho ca khúc. |
Sự tương đồng và khác biệt giữa thơ và ca từ | Cả hai tác phẩm đều sử dụng hình ảnh con thuyền lênh đênh trên biển như biểu tượng cho tình yêu chung thủy, son sắt. Những gian nan, thử thách mà con thuyền phải đối mặt tượng trưng cho những khó khăn, trắc trở trong tình yêu. Tuy nhiên, con thuyền vẫn luôn kiên cường vượt qua sóng gió, thể hiện sức mạnh và niềm tin vào tình yêu. Bài hát "Thuyền và biển" được sáng tác dựa trên thơ "Thuyền và biển" của Xuân Quỳnh, nhưng có một số thay đổi để phù hợp với thể loại âm nhạc. Một số câu thơ được sửa đổi để tạo vần điệu, một số câu thơ được lặp lại để tạo hiệu ứng nhấn mạnh. Bài hát cũng thể hiện tính chất âm nhạc tươi sáng, thể hiện khát vọng yêu và sống mãnh liệt. | Cả hai tác phẩm đều sử dụng hình ảnh con thuyền và biển cả như biểu tượng cho tình yêu tha thiết, gắn bó giữa con người và biển cả. Hình ảnh con thuyền lênh đênh trên sóng thể hiện sự kiên cường, bất khuất của tình yêu trước những thử thách, gian nan.
Bài hát Thuyền và biển tạo cho người nghe một cảm xúc dạt dào, mường tượng như mình đang ngồi trước biển và nhìn thấy từng lớp sóng bạc đầu xô nhau. Phan Huỳnh Điểu tách rời 3 đoạn cuối ra khỏi bài thơ (để phổ nhạc) thì đoạn ca từ này, vì không thể tiếp tục cùng trôi trên dòng cảm xúc với 4 đoạn thơ trước nên tuy ý tứ sâu sắc, ẩn dụ kín kẽ đến mức tuyệt vời, nhưng - trong ngữ cảnh của ca khúc - nặng chất lý trí, chỉ có giá trị như một phát biểu chung chung về thuyền và biển chứ không chở nặng một khối tình riêng tư thấm đẫm cảm xúc của tác giả như khi còn nằm trong bài thơ. |
Cảm nhận chung về ca khúc | Phiên biển của Hữu Xuân giống như lời tâm tình của một người con trai hơn đối với tình yêu của mình. Bài hát với chất âm nhạc tươi sáng, rắn rỏi, thể hiện khát vọng tình yêu mãnh liệt và mạnh mẽ. | Phiên bản của Phan Huỳnh Điểu giống như một lời thủ thỉ tâm tình của phái nữ. Bài hát với nhịp điệu du dương, mềm mại. |
2. TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 1: Nhận xét về sự thay đổi của lời bài thơ Thuyền và biển trong lời hai ca khúc cùng tên của nhạc sĩ Hữu Xuân và nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu.
Soạn chi tiết:
Sự thay đổi trong lời bài thơ "Thuyền và biển" trong hai ca khúc của Hữu Xuân và Phan Huỳnh Điểu là điều cần thiết và phù hợp, góp phần làm nên thành công của mỗi tác phẩm. Cả hai ca khúc đều là những món quà quý giá dành tặng cho người yêu âm nhạc và yêu thơ ca Việt Nam.
Với bài hát của Hữu Xuân, ông không phổ nhạc cả bài mà chỉ phổ khổ 6 đến hết. Điều ấy khiến bài thơ không mang sự dịu dàng của những khổ đầu, cũng như đổi ngôi xưng anh – em để thấy được đây là một bài hát, là một lời tự sự của người con trai đối với người con gái. Tình yêu thuyền và biển của Hữu Xuân là tình yêu một khát vọng sống mãnh liệt, sự giằng xé của trái tim yêu đến tận cùng. Hữu Xuân cũng không sử dụng câu thơ “Nếu phải cách xa anh, em chỉ còn bão tố", khiến bài thơ gập tràn trong cảm xúc về một tình yêu, cho dù có trải qua sóng gió, bão tố thì vượt lên tất cả vẫn là khát vọng sống và niềm tin vào tương lai tươi sáng...
Với bài hát của Phan Huỳnh Điều, Nhẹ nhàng, du dương, thể hiện sự đồng điệu với hình ảnh con thuyền lênh đênh trên biển. Bài hát của Phan Huỳnh Điểu là lời thủ thỉ, là sự thổ lộ tâm tình sâu kín của người con gái với itnhf yêu của đời mình.
Câu 2: So sánh cảm nhận của bạn khi đọc bài thơ và khi nghe hai ca khúc.
Soạn chi tiết:
So sánh cảm nhận khi đọc bài thơ "Thuyền và biển" và khi nghe hai ca khúc cùng tên
Bài thơ "Thuyền và biển" của Xuân Quỳnh và hai ca khúc cùng tên của Hữu Xuân và Phan Huỳnh Điểu đều thể hiện chủ đề tình yêu tha thiết, gắn bó giữa con người vàcon người thông qua hình ảnh thuyền và biển, nhưng với những cách thể hiện khác nhau, mang đến cho người đọc/người nghe những cảm xúc riêng biệt.
Khi đọc bài thơ "Thuyền và biển", ta cảm nhận được sự sâu lắng, da diết qua giọng thơ giản dị, mộc mạc nhưng hàm súc, giàu ý nghĩa. Hình ảnh con thuyền và biển cả được miêu tả tinh tế, như hiện lên trước mắt người đọc, khơi gợi những suy tư về tình yêu và cuộc sống. Tình yêu giữa được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ, so sánh độc đáo, khiến người đọc cảm động và rung động.
Khi nghe ca khúc "Thuyền và biển" của Phan Huỳnh Điểu, ta cảm nhận được sự nhẹ nhàng, du dương qua giai điệu tha thiết, kết hợp với ca từ giản dị, dễ hiểu. Hình ảnh thơ được tái hiện sinh động, sắp xếp và trình bày theo cách mới mẻ, độc đáo. Tình yêu giữa con người và biển cả được thể hiện qua những ca từ ngọt ngào, lãng mạn, khiến người nghe cảm thấy say đắm và hạnh phúc.
Khi nghe ca khúc "Thuyền và biển" củaHữu Xuân, ta cảm nhận được sự sôi động, hào hùng qua giai điệu dồn dập, kết hợp với ca từ mạnh mẽ, khẳng khái. Hình ảnh thơ được thể hiện mạnh mẽ, quyết liệt, phù hợp với giai điệu sôi động. Tình yêu giữa con người và biển cả được thể hiện qua những ca từ khẳng định, tự tin, khiến người nghe cảm thấy yêu cuộc đời hơn bao giờ hết
Nhìn chung, cả hai ca khúc đều thành công thể hiện chủ đề tình yêu tha thiết, gắn bó giữa con người và con người, nhưng với những cách thể hiện khác nhau. Sự khác biệt trong cảm nhận khi đọc thơ và nghe nhạc là điều dễ hiểu bởi hai thể loại nghệ thuật này có những đặc điểm riêng biệt.
Câu 3: Bạn thích chọn ca khúc nào trong hai ca khúc trên để thể hiện khi có điều kiện phù hợp? Hãy hình dung và miêu tả phong cách biểu diễn của bạn.
Soạn chi tiết:
Em chọn ca khúc Thuyền và biển của nhạc sỹ Phan Huỳnh Điểu. Em sẽ đóng vai cô gái trong bài hát, thể hiện giai điệu du dương, da diết và thể hiện bằng lời thổ lộ tâm tình của bài hát
Thêm kiến thức môn học
Giải chuyên đề học tập ngữ văn 12 kết nối tri thức, Giải CĐ 2: Thưởng thức một tác phẩm nghệ ngữ văn 12 kết nối tri thức, Giải chuyên đề học tập ngữ văn 12 kết nối CĐ 2: Thưởng thức một tác phẩm nghệ
Giải bài tập những môn khác
Môn học lớp 12 KNTT
5 phút giải toán 12 KNTT
5 phút soạn bài văn 12 KNTT
Văn mẫu 12 KNTT
5 phút giải vật lí 12 KNTT
5 phút giải hoá học 12 KNTT
5 phút giải sinh học 12 KNTT
5 phút giải KTPL 12 KNTT
5 phút giải lịch sử 12 KNTT
5 phút giải địa lí 12 KNTT
5 phút giải CN lâm nghiệp 12 KNTT
5 phút giải CN điện - điện tử 12 KNTT
5 phút giải THUD12 KNTT
5 phút giải KHMT12 KNTT
5 phút giải HĐTN 12 KNTT
5 phút giải ANQP 12 KNTT
Môn học lớp 12 CTST
5 phút giải toán 12 CTST
5 phút soạn bài văn 12 CTST
Văn mẫu 12 CTST
5 phút giải vật lí 12 CTST
5 phút giải hoá học 12 CTST
5 phút giải sinh học 12 CTST
5 phút giải KTPL 12 CTST
5 phút giải lịch sử 12 CTST
5 phút giải địa lí 12 CTST
5 phút giải THUD 12 CTST
5 phút giải KHMT 12 CTST
5 phút giải HĐTN 12 bản 1 CTST
5 phút giải HĐTN 12 bản 2 CTST
Môn học lớp 12 cánh diều
5 phút giải toán 12 CD
5 phút soạn bài văn 12 CD
Văn mẫu 12 CD
5 phút giải vật lí 12 CD
5 phút giải hoá học 12 CD
5 phút giải sinh học 12 CD
5 phút giải KTPL 12 CD
5 phút giải lịch sử 12 CD
5 phút giải địa lí 12 CD
5 phút giải CN lâm nghiệp 12 CD
5 phút giải CN điện - điện tử 12 CD
5 phút giải THUD 12 CD
5 phút giải KHMT 12 CD
5 phút giải HĐTN 12 CD
5 phút giải ANQP 12 CD
Giải chuyên đề học tập lớp 12 kết nối tri thức
Giải chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Toán 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Vật lí 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Hóa học 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Sinh học 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Kinh tế pháp luật 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Lịch sử 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Địa lí 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Tin học ứng dụng 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Khoa học máy tính 12 Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Điện - điện tử Kết nối tri thức
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Lâm nghiệp thủy sản Kết nối tri thức
Giải chuyên đề học tập lớp 12 chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Ngữ văn 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Toán 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Vật lí 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Hóa học 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Kinh tế pháp luật 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Lịch sử 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Địa lí 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Tin học ứng dụng 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Khoa học máy tính 12 Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Điện - điện tử Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Lâm nghiệp thủy sản Chân trời sáng tạo
Giải chuyên đề học tập lớp 12 cánh diều
Giải chuyên đề Ngữ văn 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Toán 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Vật lí 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Hóa học 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Sinh học 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Kinh tế pháp luật 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Lịch sử 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Địa lí 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Tin học ứng dụng 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Khoa học máy tính 12 Cánh diều
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Điện - điện tử Cánh diều
Giải chuyên đề Công nghệ 12 Lâm nghiệp thủy sản Cánh diều
Bình luận