^{BÀI 3. TÁC ĐỘNG CỦA CÔNG NGHỆ SỐ ĐỐI VỚI CON NGƯỜI, XÃ HỘI}

KHỞI ĐỘNG

Hãy trao đổi với bạn để nêu những lợi ích và những vấn đề phát sinh từ việc sử dụng thiết bị số, Internet đối với đời sống con người và xã hội.

Giải nhanh:

• Lợi ích: Giúp mọi người có thể liên lạc với nhau, hoàn thành công việc dễ dàng hơn.

• Tác hại: lệ thuộc vào công nghệ số, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, con người mất việc làm.

KHÁM PHÁ

1. Mặt trái của công nghệ số

Làm

Trao đổi với bạn để chỉ ra những tác động tiêu cực của công nghệ số đối với đời sống con người, xã hội trong mỗi tình huống dưới đây.

Giải nhanh:

• Hình 1: Nghiện internet ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần.

• Hình 2: Bắt nạt, bạo lực qua internet: ảnh hưởng lớn đến tâm lý, tinh thần của người bị bắt nạt, bạo lực. 

• Hình 3. Ngồi bên nhau nhưng ai cũng chỉ chăm chú sử dụng các thiết bị số: khiến các thành viên trong gia đình thiếu sự chia sẻ, gắn kết.

• Hình 4: Rác thải công nghệ số là chất thải nguy hại cho môi trường, việc xử lý rác thải số cũng tốn kém và khó khăn. 

2. Sử dụng Internet đúng quy định

a. Một số quy định về sử dụng Internet

Làm

Theo em, nếu thiếu thận trọng, người dùng Internet có thể vô ý vi phạm quy định nào của pháp luật, quy tắc ứng xử trên mạng xã hội?

Giải nhanh:

Nếu thiếu thận trọng, người dùng Internet có thể vô ý vi phạm:

• Cung cấp, chia sẻ, lưu trữ, sử dụng thông tin số.

• Cản trở trái pháp luật việc cung cấp, truy cập thông tin trên Internet của tổ chức, cá nhân.

• Tạo, cài đặt, phát tán phần mềm độc hại, virus máy tính.

b. Một số ví dụ về hành vi vi phạm pháp luật, trái đạo đức, thiếu văn hóa trong môi trường số

Làm

Trao đổi với bạn và cho biết, trong mỗi tình huống dưới đây hành vi nào là vi phạm pháp luật, hành vi nào là trái đạo đức, thiếu văn hoá?

Giải nhanh:

• Tình huống a: Vi phạm đạo đức và pháp luật.

• Tình huống b: Vi phạm pháp luật.

• Tình huống c: Hành vi trái đạo đức, văn hóa.

• Tình huống d: Hành vi trái đạo đức, thiếu văn hóa.

LUYỆN TẬP

1. Trình bày một số tác động tiêu cực của công nghệ số đối với đời sống con người và xã hội. Nêu ví dụ minh họa.

Giải nhanh:

• Ảnh hưởng đến sức khỏe. Ví dụ: ảnh hưởng đến mắt, lưng. 

• Lệ thuộc vào thiết bị công nghệ: học sinh lên mạng chép lời giải.

• Vấn đề lừa đảo trên môi trường mạng: gọi điện lừa đảo, giả mạo, đe dọa.

2. Nêu ví dụ về một số hành vi vi phạm pháp luật, trái đạo đức, thiếu văn hoá trong môi trường số.

Giải nhanh:

• Like và chia sẻ những bài viết có nội dung không lành mạnh.

• Nói xấu, bôi nhọ danh dự của người khác lên mạng xã hội.

• Buôn bán những mặt hàng cấm trên môi trường mạng.

VẬN DỤNG

Nêu tác động tiêu cực của công nghệ số và chỉ ra hành vi vi phạm pháp luật, trái đạo đức, thiếu văn hóa trong tình huống sau đây: 

"Một học sinh thường xuyên trốn học, lấy trộm tiền của bố mẹ và các bạn trong lớp để chơi trò chơi trực tuyến."

Giải nhanh:

Bạn học sinh đó đã bị ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường mạng về mặc đạo đức, quy định của nhà trường, và đặc biệt là vi phạm pháp luật.