BÀI 14. KHÁI QUÁT VỀ CẢM ỨNG Ở SINH VẬT

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

CH: Tại sao khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ có phản ứng cuộn tròn cơ thể lại?

Giải nhanh:

- Cuộn tròn cơ thể lại để tự vệ.

I. KHÁI NIỆM CẢM ỨNG VÀ VAI TRÒ CỦA CẢM ỨNG ĐỐI VỚI SINH VẬT

CH 1: Hãy cho biết thêm một số ví dụ về cảm ứng ở sinh vật

Giải nhanh:

1. Chuột thấy mèo → bỏ chạy.

2. Nhìn thấy đèn đỏ khi tham gia giao thông → dừng xe lại.

3. Vào mùa đông → cây bàng rụng lá.

CH 2: Cảm ứng có vai trò gì đối với sinh vật 

Giải nhanh:

Cảm ứng giúp sinh vật thích ứng với những thay đổi của môi trường để tồn tại và phát triển.

II. CƠ CHẾ CẢM ỨNG

CH 3: Cơ chế cảm ứng ở sinh vật gồm những giai đoạn nào? Trình bày diễn biến ở mỗi giai đoạn đó bằng cách hoàn thành bảng sau:

Giải nhanh:

Luyện tập: Hãy mô tả cơ chế cảm ứng của con người khi vô tình chạm tay vào vật nóng

Giải nhanh:

Khi đột ngột chạm tay vào cốc nước nóng ta có phản ứng rụt tay lại. Phản xạ không chỉ Giải nhanh các kích thích của môi trường ngoài mà còn đáp ứng các kích thích của môi trường trong. 

Phân tích

- Tác nhân kích thích là: vật nóng

- Bộ phận tiếp nhận kích thích là: thụ quan đau ở tay.

- Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin là: tủy sống.

- Bộ phận thực hiện phản ứng là: cơ tay.

Vận dụng: Khi gặp kẻ thù, bạch tuộc có hành động phun mực làm cho vùng nước xung quanh bị nhuộm đen, nhờ đó có thể trốn thoát. Hành động phun mực của bạch tuộc có phải cảm ứng không? tại sao?

Giải nhanh:

- Không phải cảm ứng, đây là hành động tự vệ