BÀI 3. PHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNG VÀ CẢI CÁCH TÔN GIÁO

1. Những biến đổi về kinh tế- xã hội ở Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI

Câu 1: Hãy chỉ ra những biến đổi quan trọng nhất về kinh tế - xã hội ở Tây Âu từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XVI.

Giải nhanh:

Công cụ thúc đẩy:

• Công trường thủ công, công ty thương mại, đồn điền.

Giai cấp tư sản:

• Ra đời, có thế lực kinh tế nhưng thiếu địa vị xã hội.
• Phản đối giáo lí cũ, đề cao giá trị con người, tự do cá nhân.
• Thúc đẩy khoa học - kỹ thuật.

Kết quả:

• Tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

2. Phong trào văn hóa Phục hưng

a, Những thành tựu tiêu biểu

Câu 1: Hãy trình bày một số thành tựu tiêu biểu của phong trào Văn hóa Phục hưng.

Giải nhanh:

Văn học:

• Hiện thực xã hội Tây Âu.
• Châm biếm phong kiến.
• Khát vọng công bằng, bác ái.
• Tác giả tiêu biểu: M. Xéc-van-tét, W. Sếch-xpía.

Hội họa:

• Thể hiện nội tâm nhân vật.
• Danh họa: Lê-ô-na đơ Vanh-xi (Bữa tiệc cuối cùng, Nàng La Giô-công-đơ).

Điêu khắc, kiến trúc:

• Phục hồi cổ điển.
• Danh nhân: Mi-ken-lăng-giơ (Sáng tạo thế giới, Cuộc phán xét cuối cùng).

Khoa học - kỹ thuật:

• Lò gang nấu quặng.
• Cải tiến bánh xe nước.
• Phát minh mới thúc đẩy công nghiệp.
• Giải phẫu tiến bộ.
• Chống chủ nghĩa duy tâm, giáo hội.
• Nhà khoa học tiêu biểu: Cô-péc-ních, G.Bru-nô, G.Ga-li-ê.

Câu 2: Em ấn tượng với thành tựu nào nhất? Vì sao?

Giải nhanh:

Ấn tượng về "thuyết nhật tâm":

• Trái Đất hình tròn, quay quanh trục và Mặt Trời (chống quan điểm giáo hội).
• Củng cố ngành thiên văn học và nghiên cứu khoa học sau này.
• "Thuyết nhật tâm" bị cấm, Ga-li-lê bị tù nhưng vẫn khẳng định sự thật.

b, Ý nghĩa và tác động của phont trào văn hóa Phục hưng đối với xã hội Tây Âu

Câu 1: Tư liệu 1, 2 phản ánh quan điểm của các nhà Văn hóa Phục hưng về vấn đề gì?

Giải nhanh:

• Lên án gay gắt Giáo hội Thiên Chúa giáo và đả phá trật tự phong kiến.
• Văn hóa Phục hưng đề cao giá trị con người và tự do cá nhân, đề cao tinh thần dân tộc, đồng thời có nhiều đóng góp quan trọng đối với kho tàng văn hóa nhân loại.

Câu 2: Phong trào Văn hóa Phục hưng có ý nghĩa và tác động đến xã hội Tây Âu như thế nào?

Giải nhanh:

Ý nghĩa:

• Đấu tranh văn hóa, tư tưởng đầu tiên của tư sản chống phong kiến.
• Mở đường cho các cuộc đấu tranh chính trị.
• Bước tiến lớn trong văn minh Tây Âu.
• Tiền đề văn hóa, tư tưởng, tôn giáo cho giai cấp tư sản.

Tác động:

• Phát động đấu tranh chống phong kiến.
• Mở đường phát triển văn hóa châu Âu và nhân loại.

2. Phong trào cải cách tôn giáo.

Câu 1: Hãy giải thích vì sao xuất hiện phong trào Cải cách tôn giáo.

Giải nhanh:

Nguyên nhân Phong trào Cải cách tôn giáo:

Mâu thuẫn:

• Giai cấp phong kiến lợi dụng Giáo hội thống trị tinh thần.
• Giai cấp tư sản cần thay đổi để phát triển.

Hậu quả: Giáo hội cản trở tư sản.

Kết quả: Phong trào Cải cách tôn giáo bùng nổ.

Câu 2: Hãy trình bày những nội dung chính của phong trào Cải cách tôn giáo.

Giải nhanh:

Nội dung chính của phong trào Cải cách tôn giáo:

• Phê phán những hành vi không chuẩn mực của Giáo Hoàng.
• Chỉ trích mạnh mẽ những giáo lý giả dối của Giáo hội.
• Đòi bãi bỏ những hủ tục, lễ nghi phiền toái.
• Ủng hộ việc làm giàu của giai cấp tư sản.

Câu 3: Trình bày tác động của phong trào Cải cách tôn giáo đối với xã hội Tây Âu.

Giải nhanh:

Tác động của phong trào Cải cách tôn giáo đối với xã hội Tây Âu:

• Phân hóa Thiên Chúa giáo: Cựu giáo (Thiên Chúa giáo) và Tân giáo cải cách.
• Gây chiến tranh: Bùng nổ Chiến tranh nông dân Đức.
• Mở đường: Cho văn hóa châu Âu phát triển cao hơn.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy lập và hoàn thành bảng theo mẫu dưới đây:

Giải nhanh:

Câu 2: Vẽ sơ đồ tư duy (hoặc lập bảng hệ thống) thể hiện những nét chính của Phong trào Cải cách tôn giáo (nguyên nhân, nội dung, tác động).

Giải nhanh:

Câu 3: Sưu tầm tư liệu từ Internet và sách, báo để giới thiệu (theo cách của em) về một công trình/tác phẩm/nhà văn hóa thời Phục hưng mà em ấn tượng nhất.

Giải nhanh:

Tiểu sử W. Sếch-xpía:

• Nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại nhất nước Anh thời Phục hưng.
• "Thi sĩ của dòng sông Avon".
• Sáng tác 38 vở kịch, 154 bản sonnet, 2 thơ tường thuật dài và nhiều thơ ngắn.
• Kịch được dịch ra nhiều ngôn ngữ, trình diễn rộng rãi.
• Tác phẩm tiêu biểu: Rô-mê-ô và Giu-li-ét, Hăm-lét,…