BÀI 10. KHÁT QUÁT VỀ CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI TỪ NĂM 1986 ĐẾN NAY.

Mở đầu: 

Năm 1989, sau nhiều năm thiếu lương thực trầm trọng, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo. Đến năm 2021, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt gần 3,3 tỉ USD, hạt gạo Việt Nam đã có mặt ở hơn 150 quốc gia/vùng lãnh thổ, giữ vững vị trí của Việt Nam là một trong ba nước xuất khẩu gạo lớn nhất trên thế giới. Thành tựu và bước đột phá này gắn liền với tiến trình phát triển của công cuộc Đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay.

Vậy công cuộc Đổi mới đất nước ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay trải qua những giai đoạn phát triển nào? Nội dung chính của các giai đoạn này là gì?

Giải nhanh:

Nội dung cơ bản của đường lối Đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra trong giai đoạn 1986 – 1995 là:

+ Đổi mới toàn diện đất nước, tập trung trước hết là đổi mới tư duy kinh tế; ổn định và phát triển kinh tế – xã hội, đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng;

+ Đổi mới cơ chế quản lí kinh tế, xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu, bao cấp, chuyển sang cơ chế thị trường có sự quản lí của Nhà nước; ...

+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; 

+ Đổi mới chính sách văn hoá – xã hội,

+ Mở rộng quan hệ với tất cả các nước, không phân biệt chế độ chính trị - xã hội khác nhau trên cơ sở các nguyên tắc cùng tồn tại hoà bình,...

- Nội dung cơ bản của đường lối Đổi mới giai đoạn 1996 – 2006 là:

+ Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; 

+ Xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. 

+ Đổi mới hệ thống chính trị, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, ...

+ Chú trọng phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; phát triển giáo dục, y tế và giải quyết các vấn đề xã hội.

+ Đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ quốc tế; chủ động hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế,....

- Đường lối Đổi mới từ năm 2006 đến nay thể hiện những nội dung chủ yếu sau:

+ Tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc Đổi mới; 

+ Tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế.

+ Phát huy dân chủ, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; ...

+ Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; tiếp tục phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc;...

+ Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng,...

1. KHỞI ĐẦU CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI (1986- 1995).

CH: Trình bày những nội dung chính của đường lối đổi mới ở Việt Nam giai đoạn (1986- 1995).

Giải nhanh:

+ Đổi mới toàn diện đất nước, tập trung trước hết là đổi mới tư duy kinh tế; ổn định và phát triển kinh tế – xã hội, đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng;

+ Đổi mới cơ chế quản lí kinh tế, xoá bỏ cơ chế tập trung quan liêu, bao cấp, chuyển sang cơ chế thị trường có sự quản lí của Nhà nước; ...

+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; 

+ Đổi mới chính sách văn hoá – xã hội, 

+ Mở rộng quan hệ với tất cả các nước, không phân biệt chế độ chính trị - xã hội khác nhau trên cơ sở các nguyên tắc cùng tồn tại hoà bình,...

2. ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA, HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ (1996- 2006).

CH: Trình bày những nội dung chính của đường lối đổi mới ở Việt Nam giai đoạn 1996- 2006.

Giải nhanh:

+ Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá; 

+ Xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. 

+ Đổi mới hệ thống chính trị, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, ...

+ Chú trọng phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; phát triển giáo dục, y tế và giải quyết các vấn đề xã hội.

+ Đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ quốc tế; chủ động hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế,....

3. TIẾP TỤC ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA, HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ SÂU RỘNG (TỪ NĂM 2006 ĐẾN NAY).

CH: Trình bày những nội dung chính của đường lối đổi mới ở Việt Nam giai đoạn 2006- 2021.

Giải nhanh:

+ Tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc Đổi mới; 

+ Tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế.

+ Phát huy dân chủ, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; ...

+ Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; tiếp tục phát triển nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc;...

+ Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng,...

CH: Kể tên một số tổ chức quốc tế Việt Nam đã tham gia trong giai đoạn 2006- 2021.

Giải nhanh:

Một số tổ chức quốc tế Việt Nam đã tham gia trong giai đoạn 2006- 2021: WTO (2006), …

LUYỆN TẬP

Câu 1: Vẽ trục thời gian thể hiện các giai đoạn của công cuộc đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu 2:  Sưu tầm tư liệu về một trong những nhân vật tiêu biểu có vai trò và đóng góp nổi bật trong công cuộc Đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay. Giới thiệu tư liệu đó với thầy cô và bạn học.

Giải nhanh:

Nhân vật em muốn giới thiệu là: đồng chí Nguyễn Văn Linh

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (tháng 12/1986), đồng chí Nguyễn Văn Linh được bầu làm Tổng Bí thư - đây là Tổng Bí thư đầu tiên của thời kỳ đổi mới.

Trong tình hình đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội nghiêm trọng, lạm phát có lúc lên đến 3 con số (770%); đời sống nhân dân cực kỳ khó khăn; tình hình quốc tế có nhiều biến động phức tạp, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, cùng với sự khủng hoảng bên bờ sụp đổ của các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô tác động mạnh mẽ đến nước ta, cách mạng Việt Nam một lần nữa đứng trước thử thách: “Đổi mới hay là chết”.

Trên trọng trách Tổng Bí thư, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã thể hiện bản lĩnh vững vàng, lập trường kiên định, cùng Bộ Chính trị, lãnh đạo Đảng và Nhà nước đề ra những quyết sách đúng đắn, huy động được toàn thể các tầng lớp nhân dân tham gia tiến hành sự nghiệp đổi mới, đưa cách mạng Việt Nam tiếp tục tiến lên. Đồng chí Nguyễn Văn Linh luôn quán triệt quan điểm: “Đổi mới là cách mạng”, muốn thắng lợi, phải quyết tâm, phải có phương pháp đúng, phù hợp, đồng thời có sự đột phá. Trước hết là “đột phá” trên mặt trận tư tưởng, đồng chí đã sử dụng báo chí làm “vũ khí lý luận” để tấn công, đả phá tư tưởng trì trệ, lạc hậu và tuyên truyền, quán triệt chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng.

Những phẩm chất cao đẹp, sáng ngời của người cộng sản Nguyễn Văn Linh được Đảng, Nhà nước ta ghi nhận, được nhân dân ta tôn vinh, ghi nhớ là một trong những nhà lãnh đạo có những cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp đổi mới.