BÀI 4: XÃ HỘI NGUYÊN THỦY

I. CÁC GIAI ĐOẠN TIẾN TRIỂN CỦA XÃ HỘI NGUYÊN THỦY

Câu hỏi: Dựa vào sơ đồ 4.1 và thông tin bên dưới, em hãy cho biết

- Xã hội nguyên thủy đã trải qua những giai đoạn phát triển nào?

- Đặc điểm căn bản trong quan hệ giữa người với người thời nguyên thủy?

Đáp án chuẩn:

- Xã hội nguyên thủy đã trải qua những giai đoạn phát triển: vượn cổ=> người tối cổ => người tinh khôn

- Đặc điểm căn bản trong quan hệ giữa người với người thời nguyên thủy thể hiện ở tổ chức xã hội qua từng giai đoạn:

II. ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY

1. Lao động và công cụ lao động

Câu hỏi: 

- Lao động có vai trò như thế nào trong quá trình tiến hóa của người nguyên thủy

- Dựa vào các hình 4.2,4.5, 4.5 và thông tin bên dưới, em hãy kể tên những công cụ lao động của người nguyên thủy. Những công cụ đó được dùng để làm gì?

- Quan sát hình 4.7, em có đồng ý với ý kiến: bức vẽ trong La-xco mô tả những con vật là đối tượng săn bắt của người nguyên thủy khi họ đã có cung tên? Tại sao?

Đáp án chuẩn: 

- Lao động: Giúp con người thông minh, khéo léo, thích nghi tư thế lao động, tự cải thiện bản thân và cuộc sống.

- Công cụ lao động: Ví dụ: Rìu tay Tan-da-ni-a, mảnh tước, rìu đá.

+ Công dụng: làm lưỡi cuốc, đồ gốm, săn bắt, chăn nuôi, trồng trọt, tự tạo thức ăn.

- Ý kiến tranh vẽ:

+ Tranh vẽ người nguyên thủy săn bắt với cung tên.

+ Cung tên giúp săn bắt dễ dàng hơn so với vũ khí khác.

- Đánh giá: Bức tranh thể hiện sự tiến bộ trong công cụ lao động và kỹ thuật săn bắt của người nguyên thủy.

2. Từ hái lượm, săn bắt đến trồng trọt, chăn nuôi

Câu hỏi: 

- Quan sát hình 4.8, em hãy cho biết đời sống của người nguyên thủy ở Việt Nam ( Cách thức lao động, vai trò của lửa trong đời sống của họ)

- Những chi tiết nào trong hình 4.9 thể hiện con người đã biết thuần dưỡng động vật?

Đáp án chuẩn:

- Cách thức lao động:

+ Di chuyển theo mùa kiếm ăn.

+ Phụ nữ, trẻ em hái lượm.

+ Đàn ông săn bắt, chăn nuôi, trồng trọt.

- Sử dụng lửa:

+ Nấu ăn, xua đuổi thú dữ, sưởi ấm.

+ Thuần dưỡng động vật:

+ Ngựa để di chuyển.

+ Trâu, dê, bò để chăn nuôi.

- Hình 4.9: Con người thuần dưỡng ngựa, trâu, dê, bò.

III. ĐỜI SỐNG TINH THẦN CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình 4.11 và cho biết người nguyên thủy đã khắc hình gì trong hang Đồng Nội?

Đáp án chuẩn:

Người nguyên thủy đã khắc hình các trang sức đội đầu trong hang Đồng Nội

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy nêu sự tiến triển về công cụ lao động, cách thức lao động của người nguyên thủy

Đáp án chuẩn:

Tiến triển về công cụ lao động:

Câu 2: Em hãy hoàn thành bảng dưới đây:

Đáp án chuẩn:

Hoàn thành bảng như sau:

VẬN DỤNG

Câu 3: Hãy phát biểu cảm nhận của em về vai trò của lao động đối với bản thân, gia đình và xã hội ngày nay

Đáp án chuẩn:

- Lao động: Nền tảng cho cuộc sống tốt đẹp

- Lao động:

+ Tạo sản phẩm, nuôi sống bản thân, gia đình, phát triển xã hội.

+ Giúp làm chủ bản thân, cuộc sống.

+ Mang niềm vui, ý nghĩa cho cuộc sống.

Câu 4: Vận dụng kiến thức bài học, em hãy sắp xếp các bức vẽ minh họa đời sống lao động của người nguyên thủy bên dưới theo 2 chủ đề:

+ Chủ đề 1: Cách thức lao động của người tối cổ

+ Chủ đề 2: Cách thức lao động của người tinh khôn

Đáp án chuẩn: 

Sắp xếp: