BÀI 12. HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI CỦA VIỆT NAM TRONG ĐẦU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP

DÂN TỘC (TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG ÁNG TÁM NĂM 1945).

KHỞI ĐỘNG

Hình trên là một số du học sinh tham gia phong trào Đông du - một phong trào yêu nước tiêu biểu vào đầu thế kỉ XX với mục đích đưa thanh niên Việt Nam sang Nhật Bản học tập, chuẩn bị lực lượng, chờ thời cơ giành lại độc lập cho nước nhà. Đây là một trong những hoạt động đối ngoại tiêu biểu của các nhân sĩ yêu nước từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945. Những hoạt động đối ngoại của Việt Nam giai đoạn này đã diễn ra như thế nào? Hãy chia sẻ hiểu biết của em.

Đáp án chuẩn:

Từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945 thể hiện chủ yếu qua hoạt động của các nhân vật, tổ chức sau: Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Nguyễn Ái Quốc và hoạt động của Đảng Cộng Sản Đông Dương.

1. HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI CỦA PHAN BỘI CHÂU VÀ PHAN CHÂU TRINH.

CH: Hãy nêu những hoạt động đối ngoại chủ yếu của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh trong những năm đầu thế kỉ XX.

Đáp án chuẩn:

- Hoạt động đối ngoại của Phan Bội Châu:

+ Đầu năm 1905, Phan Bội Châu  sang Nhật Bản nhờ giúp đỡ về khí giới, đào tạo nhân lực cho công cuộc cứu nước, ... Ông đưa 200 thanh niên Việt Nam sang Nhật học tập. 

+ Năm 1908, Phan Bội Châu tham gia các tổ chức có mục tiêu đoàn kết quốc tế: Đông Á đồng minh, Điền- Quế- Việt liên minh. 

+ Đầu năm 1912, Phan Bội Châu thành lập Việt Nam Quang phục hội và tham gia thành lập Chấn Hoa Hưng Á, nhằm đánh đuổi thực dân Pháp, giành độc lập. Tại đây, Phan Bội Châu cử người liên lạc với một số tổ chức, đại diện nước ngoài  để tìm kiếm sự giúp đỡ cho phong trào đấu tranh chống Pháp ở Việt Nam.

- Hoạt động đối ngoại của Phan Châu Trinh:

+ Năm 1911, Phan Châu Trinh sang Pháp, tiếp xúc với một số nhóm Việt kiều, tổ chức, đảng phái tiến bộ, nhiều lần gửi kiến nghị đến các thành viên của Chính phủ Pháp..., phê phán chính quyền thực dân, thức tỉnh dư luận Pháp về tình hình Việt Nam. 

+ Phan Châu Trinh đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập và hoạt động của một số tổ chức yêu nước Việt Nam tại Pháp.

2. HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI CỦA NGUYỄN ÁI QUỐC VÀ ĐẢNG CỘNG SẢN ĐÔNG DƯƠNG.

CH: Nêu tóm tắt những hoạt động đối ngoại chủ yếu của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1911 đến năm 1930.

Đáp án chuẩn:

+ Năm 1920, Nguyễn Ái Quốc tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp. 

+ Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc tham gia thành lập Hội Liên hiệp thuộc địa. 

+ Nguyễn Ái Quốc tích cực xây dựng mối quan hệ gắn bó giữa những
người cộng sản với nhân dân lao động Pháp và nhân dân các nước thuộc địa.

- Trong những năm 1923 - 1930, hoạt động đối ngoại của Nguyễn Ái Quốc diễn ra chủ yếu ở Liên Xô và Trung Quốc:

+ Tháng 6 - 1923, Nguyễn Ái Quốc từ Pháp đến Liên Xô, tích cực tham gia các hội nghị, đại hội của Quốc tế Cộng sản. Qua các hoạt động của mình, Nguyễn Ái Quốc chính thức xác lập mối quan hệ giữa cách mạng Việt Nam với Quốc tế Cộng sản và cách mạng thế giới.

+ Từ cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu (Trung Quốc), liên lạc với lực lượng cách mạng ở Đông Nam Á và Trung Quốc, mở các lớp huấn luyện

chính trị cho thanh niên yêu nước Việt Nam.

CH: Khai thác thông tin và tư liệu trong mục, hãy nêu những hoạt động đối ngoại chủ yếu của Đảng Cộng sản Đông Dương từ năm 1930 đến năm 1945.

Đáp án chuẩn:

- Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo, tổ chức nhiều hoạt động ủng hộ Liên Xô; phối hợp với các tổ chức của người Pháp, người Hoa ở Đông Dương tiến hành quyên góp giúp đỡ các nạn nhân chiến tranh ở Trung Quốc. 

- Đảng Cộng sản Đông Dương liên lạc với phong trào dân tộc chống quân phiệt Nhật Bản ở một số nước như: Miến Điện, Mã Lai, Phi-líp-pin, ...

- Thông qua Mặt trận Việt Minh, hoạt động đối ngoại của Đảng Cộng sản Đông Dương thể hiện rõ chủ trương đứng về phía lực lượng Đồng minh trong cuộc chiến chống quân phiệt Nhật Bản, đồng thời, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế cho cách mạng Việt Nam.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy hoàn thành bảng hệ thống (theo gợi ý dưới đây vào vở) về những hoạt động đối ngoại chủ yếu của cá nhân, tổ chức cách mạng từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Đáp án chuẩn:

VẬN DỤNG

Câu 1: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo và internet, hãy viết bài giới thiệu về một số hoạt động đối ngoại chủ yếu mà Nguyễn Ái Quốc đã thực hiện từ năm 1911 đến năm 1945 và ý nghĩa của những hoạt động đó.

Đáp án chuẩn:

Đầu tiên, việc học tập tại các quốc gia phương Tây và Đông Âu giúp Nguyễn Ái Quốc tiếp xúc với những ý tưởng tiến bộ và lý tưởng xã hội công bằng. Sự hiểu biết sâu sắc về chủ nghĩa cộng sản và tư tưởng độc lập đã là nguồn động viên quan trọng cho hành trình tìm kiếm con đường giải phóng dân tộc.

Năm 1923, việc tham gia Quốc tế Cộng sản tại Liên Xô mở ra một khía cạnh mới cho Nguyễn Ái Quốc trong việc xây dựng mối quan hệ quốc tế. Việc liên kết với các cộng sản viên trên khắp thế giới đã hình thành nền tảng quan hệ quốc tế cho Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo điều kiện cho sự hỗ trợ và đồng lòng chống lại chủ nghĩa thực dân và thực dân cấp mới.

Tại Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc tiếp tục xây dựng mối quan hệ và tham gia vào Hội nghị Đại đảng Quốc tế Cộng sản. Việc này không chỉ giúp củng cố mối liên kết với cộng sản thế giới mà còn mở ra triển vọng hợp tác chặt chẽ hơn với Đảng Cộng sản Trung Quốc, làm nền tảng cho những đợt khởi nghĩa và chiến tranh giành độc lập ở Việt Nam.

Qua những nỗ lực trong giai đoạn 1930-1945, Nguyễn Ái Quốc đã thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, tạo ra nền tảng cho sự tự lập chính trị và mối quan hệ quốc tế của Việt Nam. Các hoạt động đối ngoại này không chỉ giúp kích thích tinh thần yêu nước mà còn hình thành tư duy chiến đấu, kiến tạo đồng lòng dân tộc, đặt nền móng cho cuộc chiến tranh giành độc lập.