BÀI 16. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI

MỞ ĐẦU

Hãy nói về sự thay đổi chiều cao, cân nặng của em từ khi em học lớp 1 đến khi em học lớp 5.

Đáp án chuẩn:

Chiều cao, cân nặng của em tăng lên.

1. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI

Quan sát: Dựa vào hình dưới đây, cho biết:

• Từ lúc mới được sinh ra con người trải qua những giai đoạn phát triển nào.

• Mỗi giai đoạn ứng với lứa tuổi nào.

Đáp án chuẩn:

Con người trải qua 4 giai đoạn chính: Tuổi thơ ấu, tuổi vị thành niên, tuổi trưởng thành, tuổi già

Tuổi thơ ấu (Từ mới sinh đến 9 tuổi), tuổi vị thành niên (Từ 10 tuổi đến 19 tuổi), tuổi trưởng thành (Từ 20 tuổi đến 60 tuổi), tuổi già (Trên 60 tuổi)

Luyện tập, vận dụng: Sắp xếp các hình dưới đây theo đúng thứ tự các giai đoạn phát triển của con người bắt đầu từ tuổi ấu thơ.

Đáp án chuẩn:

a – g – b – d – c – h - e

Luyện tập, vận dụng: Cho biết em và mỗi thành viên trong gia đình em đang ở giai đoạn phát triển nào của con người.

Đáp án chuẩn:

- Ông bà: Tuổi già

- Bố mẹ: Tuổi trưởng thành

- Em: Tuổi vị thành niên

2. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT Ở MỖI GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI

Tuổi ấu thơ (Mới sinh - 9 tuổi)

Quan sát: Dựa vào thông tin ở hình 3, trình bày một số đặc điểm của tuổi ấu tho theo tiến trình thời gian.

Đáp án chuẩn:

- (Mới sinh - 2 tuổi): chức năng của các cơ quan trong cơ thể chưa phát tiên hoàn chỉnh, cần được chăm sóc đặc biệt. Sau đó, cơ thể tăng nhanh về chiều cao và cân nặng, chức năng của các cơ quan hoàn thiện dần, có thể thực hiện được các hoạt động như lật bò, đứng, đi có thể ăn nhiều loại thức ăn, học nói đề phát triển khả năng giao tiếp. 

- (3 – 5 tuổi) Chức năng của các cơ quan trong cơ thể phát triển hơn. Cơ thể tiếp tục tăng về chiều cao và cân nặng, giao tiếp bằng ngôn ngữ tốt hơn.

- (6-9 tuổi) Chiều cao và cân nặng phát triển tương đối đồng đều. Trí tuệ phát triển, thực hiện nhiều hoạt động học tập, vui chơi với các bạn.

Tuổi vị thành niên (10-19 tuổi)

Quan sát: Dựa vào thông tin ở hình 4, nêu một số đặc điểm của con người ở tuổi vị thành niên.

Đáp án chuẩn:

+ Cơ thể phát triển nhanh cả về chiều cao và cân nặng. 

+ Thay đổi về cảm xúc, tâm trạng nhận thức và mối quan hệ xã hội

+ Nữ có kinh nguyệt đều hơn, ở nam thay đổi giọng nói, cân nặng, chiều cao..... 

+ Muốn học cách độc lập và thể hiện suy nghĩ của bản thân, dễ bị ảnh hưởng từ bạn bè, quan tâm đến việc lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai 

Câu hỏi

1. Nêu dấu hiệu cho thấy cơ thể đang dậy thì.

Đáp án chuẩn:

+ Cơ thể phát triển nhanh 

+ Cơ quan sinh dục bắt đầu phát triển 

+ Thay đổi về cảm xúc, tâm trạng nhận thức và mối quan hệ xã hội

2. Những đặc điểm nào giúp em phân biệt tuổi ấu thơ với tuổi vị thành niên?

Đáp án chuẩn:

- Chiều cao, cân nặng

- Cơ quan sinh dục

Tuổi trưởng thành (20 - 60 tuổi)

Quan sát: Dựa vào thông tin ở hình 5, nêu một số đặc điểm của con người trong độ tuổi trưởng thành.

Đáp án chuẩn:

• Chiều cao phát triển đến giới hạn tối đa

• Xây dựng gia đình và sinh con

• Chịu trách nhiệm về suy nghĩ và hành vi, cảm xúc của bản thân

• Lựa chọn nghề nghiệp nuôi bản thân

• Đóng góp cho xã hội

Câu hỏi: Đặc điểm nào giúp em phân biệt một người ở tuổi trưởng thành với người ở tuổi vị thành niên? 

Đáp án chuẩn:

• Xây dựng gia đình

• Lựa chọn nghề nghiệp nuôi bản thân

• Suy nghĩ, hành vi, cảm xúc chín chắn hơn

Luyện tập, vận dụng: 

1. Tìm thông tin hoặc hình ảnh về những việc làm thể hiện sự đóng góp của người trưởng thành đối với gia đình, xã hội. Sau đó, chia sẻ với các bạn.

2. Em cần làm gì từ bây giờ để sau này trở thành người có ích cho gia đình và xã hội?

Đáp án chuẩn:

1. 

2. Để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội sau này, em cần:

• Học hỏi và phát triển

• Xây dựng kỹ năng

• Nuôi dưỡng phẩm chất

• Tình nguyện và hỗ trợ

Tuổi già (trên 60 tuổi)

Quan sát: Dựa vào thông tin ở hình 6, nêu đặc điểm của con người trong độ tuổi già.

 Đáp án chuẩn:

• Sức khỏe bắt đầu suy giảm,vẫn có thể đóng góp những kinh nghiệm cho gia đình và xã hội. 

• Không nên làm những việc nặng nhọc.

Câu hỏi: Nêu một số ví dụ về những đóng góp của người ở tuổi già đối với gia đình và xã hội mà em biết.

Đáp án chuẩn:

VD: Họ chia sẻ những lời khuyên hữu ích về công việc, hôn nhân, nuôi dạy con cái, và quản lý tài chính với thế hệ trẻ.

Luyện tập, vận dụng: Ở từng giai đoạn của cuộc đời, mỗi người cần chú ý chăm sóc cơ thể như thế nào?

Đáp án chuẩn:

1. Tuổi thơ ấu (Từ mới sinh đến 9 tuổi):

• Cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

• Vệ sinh cá nhân

• Tham gia vào hoạt động vận động và trò chơi ngoài trời 

2. Tuổi vị thành niên (Từ 10 tuổi đến 19 tuổi):

• Tiếp tục duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối và hợp lý 

• Vận động và thể chất.

• Chăm sóc da và tóc

3. Tuổi trưởng thành (Từ 20 tuổi đến 60 tuổi):

• Chăm sóc sức khỏe tổng thể

• Quản lý căng thẳng

• Chăm sóc tình trạng da và tóc

4. Tuổi già (Trên 60 tuổi):

• Chăm sóc sức khỏe

• Hoạt động thể chất

• Chăm sóc tình trạng da và tóc