CHỦ ĐỀ 2: KHÁM PHÁ BẢN THÂN

1. NHẬN DIỆN ĐIỂM TÍCH CỰC VÀ CHƯA TÍCH CỰC TRONG HÀNH VI GIAO TIẾP, ỨNG XỬ CỦA BẢN THÂN

HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử.

1. Chỉ ra những điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử của các nhân vật trong mỗi tình huống sau: 

Tình huống 1: Lê và các bạn trong nhóm rủ nhau vào thư viện trường để tìm tư liệu cho một dự án học tập. Nhờ sự hướng dẫn, hỗ trợ của cô phụ trách thư viện nên các bạn đã nhanh chóng tìm được tài liệu cần thiết. Các bạn mừng rỡ, hăng hái cùng nhau thảo luận, lựa chọn thông tin trong tài liệu mà quên cảm ơn cô. Trong khi trao đổi, một vài bạn trong nhóm còn cười nói rất to khiến cô phụ trách thư viện phải nhắc nhở.

Đáp án chuẩn:

- Điểm tích cực: Lê và các bạn rủ nhau vào thư viện trường để tìm tài liệu học tập.

- Điểm chưa tích cực: quên cảm ơn cô phụ trách, cười nói to trong thư viện. 

Tình huống 2: Giờ ra chơi, Huy đang đứng nói chuyện với bạn thì bị một em học sinh lớp 6 va phải suýt ngã. Huy tức giận, đang định mắng cho em ấy một trận thì cậu bé vội vàng xin lỗi:

- Em…em xin lỗi anh, em không cố ý ạ!

Thái độ chân thành của cậu bé khiến cơn giận của Huy lắng xuống. Huy nhẹ nhàng nhắc:

- Lần sau em nhớ đi đứng cẩn thận hơn nhé!

Đáp án chuẩn:

- Điểm tích cực: vội vàng xin lỗi, Huy nhắc em đi đứng cẩn thận.  

- Điểm chưa tích cực: Huy tức giận và định mắng em học sinh va vào người mình.

2. Thảo luận về những điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử.

Đáp án chuẩn:

Tích cực: 

- Lắng nghe khi người khác đang nói. 

- Thực hiện quy định về giao tiếp, ứng xử nơi công cộng. 

- Giúp đỡ cụ già, em nhỏ, phụ nữ có thai, những người có hoàn cảnh khó khăn. 

Chưa tích cực: 

- Ngắt lời khi người khác đang nói mà không xin lỗi trước.

- Có những lời nói, hành động, cử chỉ làm tổn thương người khác. 

- Chen lấn, xô đẩy, cười đùa,…gây mất trật tự nơi công cộng.

HOẠT ĐỘNG 2: Nhận diện điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử của bản thân 

1. Chỉ ra những điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử của bản thân bằng cách tự đánh giá mức độ biểu hiện. 

Gợi ý: 

Đáp án chuẩn:

2. Chia sẻ những điểm tích cực và chưa tích cực trong hành vi giao tiếp, ứng xử của bản thân.

Đáp án chuẩn:

Điểm tích cực: 

- Lắng nghe và nhìn vào mắt người khác khi nói chuyện.

- Nhường chỗ cho người già, trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, người khuyết tật khi đi các phương tiện công cộng.

Điểm chưa tích cực:

- Không hoàn thành nhiệm vụ được giao.

- Ăn mặc xuề xoà, tuỳ tiện.

HOẠT ĐỘNG 3: Rèn luyện kĩ năng giao tiếp, ứng xử của bản thân

2. KHÁM PHÁ KHẢ NĂNG THÍCH NGHI CỦA BẢN THÂN

HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu biểu hiện của khả năng thích nghi với những thay đổi trong cuộc sống.

1. Chia sẻ về những thay đổi em đã gặp phải trong cuộc sống và cách ứng phó thành công hay thất bại của em trước những thay đổi ấy.

Đáp án chuẩn:

- Thay đổi về môi trường sống: em tập làm quen với mọi người ở môi trường mới dù lúc đầu chưa quen. 

- Gia đình em có thêm một em nhỏ: Em yêu thương, chăm sóc em giúp mẹ. 

2. Thảo luận về những biểu hiện của khả năng thích nghi với những thay đổi trong cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

+ Chấp nhận sự thay đổi

+ Dự đoán được nhưng tính huống có thể xảy ra. 

+ Chủ động học hỏi và tìm hiểu những điều mới để tìm cách ứng xử, thích nghi với sự thay đổi.

3. Chỉ ra những biểu hiện thích nghi với sự thay đổi trong cuộc sống của nhân vật trong mỗi tình huống sau: 

Tình huống 1: Do công việc làm ăn của bố mẹ nên gia đình Phong phải chuyển đến sống ở một địa phương khác. Phải rời xa ngôi trường cũ và những người bạn đã từng gắn bó suốt mấy năm học, Phong cảm thấy rất buồn và lo lắng. Tuy vậy, bạn đã chủ động tìm hiểu về môi trường mới, đặc biệt là về những yêu cầu của nhà trường đối với học sinh. Sau khi được phân vào lớp, Phong đã chủ động làm quen với các bạn trong tổ, trong lớp và nhờ các bạn hướng dẫn, giúp đỡ mình trong học tập và các hoạt động. Phong cũng mạnh dạn tham gia vào các hoạt động tập thể của lớp, của trường và xung phong nhận những nhiệm vụ phù hợp với sở thích, khả năng để nhanh chóng hòa nhập với môi trường mới.

Đáp án chuẩn: 

+ Chủ động tìm hiểu về môi trường mới, đặc biệt là về những yêu cầu của nhà trường đối với học sinh.

+ Chủ động làm quen với các bạn trong tổ, trong lớp.

+ Nhờ các bạn hướng dẫn, giúp đỡ mình trong học tập và các hoạt động.

+ Tham gia vào các hoạt động tập thể của lớp, của trường.

Tình huống 2: Gần đây, bố Hiền phải chuyển công tác xa nhà. Việc bố vắng nhà khiến cuộc sống của gia đình Hiền bị xáo trộn. Hiền đã chủ động sắp xếp thời gian để giúp mẹ chăm sóc em, làm việc nhà mà vẫn đảm bảo việc học của bản thân.

Đáp án chuẩn: 

+ Chủ động sắp xếp thời gian để giúp mẹ chăm sóc em.

+ Làm việc nhà mà vẫn đảm bảo việc học của bản thân.

HOẠT ĐỘNG 2: Khám phát khả năng thích nghi của bản thân với sự thay đổi

1. Khám phá khả năng thích nghi của bản thân với sự thay đổi bằng cách tự đánh giá mức độ biểu hiện.

Gợi ý: 

Đáp án chuẩn:

2. Chia sẻ kết quả khám phá khả năng thích nghi của bản thân. 

Đáp án chuẩn: 

Đánh giá khả năng thích nghi của bản thân: Thích nghi ở mức TỐT

HOẠT ĐỘNG 3: Rèn luyện khả năng thích nghi của bản thân 

1. Tiếp tục rèn luyện khả năng thích nghi với sự thay đổi của bản thân trong cuộc sống. 

2. Chia sẻ kết quả rèn luyện.