BÀI 2. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA MỘT SỐ LUẬT VỀ QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH VIỆT NAM

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK 

KHỞI ĐỘNG 

CH: Em hãy chia sẻ hiểu biết của mình về nhiệm vụ của quân đội và công an nhân dân Việt Nam. 

KHÁM PHÁ 

I. NỘI DUNG CƠ BẢN MỘT SỐ LUẬT QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH

1. Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh

CH: Hãy hoàn thành bảng mẫu theo gợi ý:

2. Luật Sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam

CH: Quan sát Hình 2.1 và cho biết vị trí, chức năng của sĩ quan. Hãy nêu nghĩa vụ, trách nhiệm của sĩ quan đối với Tổ quốc.

3. Luật Công an nhân dân

CH: Quan sát Hình 2.2 và cho biết Công an nhân dân có vị trí, chức năng gì? Nghĩa vụ, trách nhiệm của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân là gì?

II. PHẤN ĐẤU TRỞ THÀNH SĨ QUAN QUÂN ĐỘI VÀ CÔNG AN NHÂN DÂN

2. Tình huống

CH: Điều gì đã khiến Hoàng Phú Thịnh quyết tâm trở thành sĩ quan? Để trở thành Sĩ quan Quân đội hoặc Công an nhân dân, em sẽ làm những gì?

LUYỆN TẬP 

CH1: Em đặt mục tiêu gì khi học môn Giáo dục quốc phòng và an ninh?

CH2: Em hãy nêu cảm nhận của mình về sĩ quan Hoàng Phú Thịnh sau khi đọc đoạn văn sau đây:

Sau khi tốt nghiệp sĩ quan, mặc dù quê ở vùng Đồng bằng Sông Hồng nhưng Hoàng Phú Thịnh đã xung phong về công tác tại một đơn vị ở vùng biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Trong quá trình công tác, anh luôn nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Theo kế hoạch năm nay anh sẽ xây dựng gia đình, hai bên gia đình đã làm lễ ăn hỏi và ấn định ngày tổ chức lễ cưới. Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, anh xung phong cùng với đơn vị tham gia phòng chống dịch, vì vậy anh đã xin phép gia đình hoãn ngày cưới của mình cho đến khi hoàn thành nhiệm vụ.

CH3: Em hãy sưu tầm những câu chuyện nói về nhiệm vụ của Công an nhân dân và kể cho mọi người nghe. Điều gì khiến em tâm đắc nhất ở những câu chuyện đó?

VẬN DỤNG

CH1: Em hãy viết ra giấy những điều sẽ làm nếu trở thành sĩ quan Quân đội hoặc Công an nhân dân Việt Nam?

CH2: Từ những kiến thức đã học, em có nhận thức gì về nghĩa vụ, trách nhiệm của mình với Tổ quốc?

CH3: Em hãy tìm hiểu về bậc hàm của hạ sĩ quan, chiến sĩ trong Quân đội nhân dân và Công an nhân dân Việt Nam.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI 

KHỞI ĐỘNG 

CH:

• Nhiệm vụ của quân đội: sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc; thực hiện công tác vận động, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; lao động sản xuất, kết hợp quốc phòng với kinh tế – xã hội, tham gia phòng thủ dân sự, cùng toàn dân xây dựng đất nước; thực hiện nghĩa vụ quốc tế.
• Nhiệm vụ của công an nhân dân Việt Nam: thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm.

KHÁM PHÁ 

I. NỘI DUNG CƠ BẢN MỘT SỐ LUẬT QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH

1. Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh

CH: 

2. Luật Sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam

CH: 

Vị trí, chức năng của sĩ quan: Là lực lượng nòng cốt của quân đội và là thành phần chủ yếu trong đội ngũ cán bộ quân đội, đảm nhiệm các chức vụ lãnh đạo, chỉ huy, quản lí hoặc trực tiếp thực hiện một số nhiệm vụ khác, bảo đảm cho quân đội sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao (Điều 2). 

• Hình a: là nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của sĩ quan, thể hiện chức năng cho quân đội, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu giành thắng lợi trong mọi điều kiện.
• Hình b: là nhiệm vụ bộ giúp nhân dân vùng biển gia cố, kè bờ nhà cửa chống bão, thể hiện việc sĩ quan lãnh đạo, chỉ huy đơn vị tham gia phòng, chống bão lũ.
• Hình c: là nhiệm vụ bộ đội giúp nhân dân thu hoạch lúa sau bão, thể hiện sĩ quan tham gia thực hiện công tác dân vận.
• Hình d: là bộ đội hải quân phối hợp với dân quân tự về tuần tra bờ biển, thể hiện việc luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc của sĩ quan nói riêng, quân đội nói riêng.

Nghĩa vụ, trách nhiệm của sĩ quan đối với Tổ quốc:

• Nghĩa vụ: sĩ quan có nghĩa vụ sẵn sàng chiến đấu, hi sinh bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng và Nhà nước (trích Điều 26).
• Trách nhiệm: chịu trách nhiệm trước pháp luật và cấp trên về những mệnh lệnh của mình; lãnh đạo, chỉ huy, quản lí, tổ chức thực hiện mọi nhiệm vụ của đơn vị theo chức năng được giao ; bảo đảm cho đơn vị sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong bất kì mọi hoàn cảnh, điều kiện nào (trích Điều 27). 

3. Luật Công an nhân dân

CH: 

Vị trí, chức năng của công an nhân dân: thực hiện QLNN về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; đấu tranh phòng, chống âm mưu hoạt động của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội (trích Điều 15).

• Hình a: là cán bộ chiến sĩ, công an nhân dân giúp nhân dân gia cố bờ bao chống tràn, thể hiện nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội cho nhân dân.
• Hình b: là lực lượng PCCC đang thực hiện nhiệm vụ, thể hiện công tác PCCC, nhằm hạn chế, ngăn chặn hậu quả đáng tiếc về người và tài sản do cháy nổ, hỏa hoạn. Góp phần bảo vệ tính mạng, tài sản nhân dân, ổn định trật tự, xã hội cho nhân dân.
• Hình c: là lực lượng công an nhân dân tổ chức phối hợp chặt chẽ, bảo đảm an toàn tuyệt đối các Hội nghị Thượng đỉnh trong và ngoài nước diễn ra tại VN, thể hiện VN là đất nước thực sự an toàn, thân thiện.
• Hình d: là lực lượng cảnh vệ thực hiện tình huống bảo vệ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và sự kiện lớn của đất nước, thể hiện việc bảo đảm an ninh quốc gia trong mọi tình huống, đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực chống phá Đảng, Nhà nước ta.

Nghĩa vụ, trách nhiệm của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân: tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nhân dân với Đảng và Nhà nước; trung thực, dũng cảm, cảnh giác, sẵn sang chiến đấu, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao; tận tụy phục vụ nhân dân, kính trọng, lễ phép với nhân dân (trích Điều 31).

II. PHẤN ĐẤU TRỞ THÀNH SĨ QUAN QUÂN ĐỘI VÀ CÔNG AN NHÂN DÂN

2. Tình huống

CH: 

• Hoàng Phú Thịnh quyết tâm trở thành sĩ quan vì: Hoàng Phú Thịnh muốn trở thành sĩ quan để cống hiến cho Tổ quốc, biểu hiện cụ thể là
  • Anh luôn nỗ lực phấn đấu, vừa rèn luyện trong môi trường quân ngũ, vừa tranh thủ thời gian ôn luyện để tiếp tục theo đuổi ước mơ trở thành sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam.
  • Với nghị lực và quyết tâm cao, anh đã trúng tuyển vào ngôi trường mà mình mơ ước ở kì thi tuyển sinh đại học năm sau. 
• Để trở thành Sĩ quan Quân đội hoặc Công an nhân dân, cần rèn luyện theo những tiêu chuẩn trở thành Sĩ quan Quân đội và Công an nhân dân:
  • Có đủ tiêu chuẩn về chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ học vấn, sức khỏe, tuổi đời.
  • Có nguyện vọng và khả năng hoạt động trong lĩnh vực quân sự.

LUYỆN TẬP 

CH1. Khi học môn Giáo dục quốc phòng và an ninh, em đặt mục tiêu hiểu được:

• Chính sách quốc phòng an ninh của Đảng và Nhà nước.
• Truyền thống đánh giặc của dân tộc.
• Kĩ năng và điều lệ đội ngũ, kĩ thuật chiến đấu bộ binh,...

CH2. Cảm nghĩ của em về sĩ quan Hoàng Phú Thịnh:

• Sĩ quan nhận thức rõ vị trí, chức năng của mình.
• Sĩ quan thực hiện tốt nghĩa vụ, trách nhiệm của mình: 
  • Trong quá trình công tác, anh luôn luôn nỗ lực hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. 
  • Theo kế hoạch, năm nay anh sẽ xây dựng gia đình. Nhưng do tình hình dịch bệnh, anh đã xin phép gia đình hoãn ngày cưới của mình cho đến khi hoàn thành nhiệm vu. 
• Anh xứng đáng là một người Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam.
• Em học tập được từ anh sự tận tụy, sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. 

CH3. Điều tra tội phạm về ma túy là một chuyên ngành khó của lực lượng Công an nhân dân, nhưng với anh Dũng, đó lại là mục tiêu phấn đấu từ nhỏ. Anh Dũng quê Hải Dương, tự nhận mình là người ưa mạo hiểm, ghét sự bất công. Đó cũng là lý do sau khi tốt nghiệp Đại học Cảnh sát nhân dân, đồng chí xin về công tác tại Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an quận Thanh Xuân, TP Hà Nội. Hơn 20 năm lăn lộn, đấu tranh với tội phạm, Trung tá Dũng không nhớ nổi bao lần đối mặt với hiểm nguy, nhưng đồng chí không hề nao núng mà coi đó là những kinh nghiệm xương máu để hướng đến thành công. Những lần trực tiếp phá án đã giúp đồng chí trưởng thành hơn. Đồng chí Dũng được cấp trên tin tưởng, trở thành Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, rồi sau đó được bổ nhiệm làm Trưởng Công an phường Khương Trung, quận Thanh Xuân.

Điều khiến em tâm đắc nhất: lòng yêu nghề cùng bản lĩnh vững vàng, tinh thần sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc của người chiến sĩ Công an nhân dân.

VẬN DỤNG

CH1. 

Nhận thức về vị trí, chức năng của người sĩ quan: là lực lượng nòng cốt của quân đội hoặc Công an nhân dân Việt Nam và là thành phần chủ yếu trong đội ngũ cán bộ quân đội, công an nhân dân, đảm nhiệm các chức vụ lãnh đạo, chỉ huy, quản lí hoặc trực tiếp thực hiện một số nhiệm vụ khác, bảo đảm sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

Phấn đấu để có những tiêu chuẩn, phẩm chất: sẵn sàng chiến đấu, hi sinh bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng và Nhà nước 

Thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm: chịu trách nhiệm trước pháp luật và cấp trên về những mệnh lệnh của mình; lãnh đạo, chỉ huy, quản lí, tổ chức thực hiện mọi nhiệm vụ của đơn vị theo chức năng được giao ; bảo đảm cho đơn vị sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong bất kì mọi hoàn cảnh, điều kiện nào. 

CH2. 

• Nâng cao nhận thức về công tác quốc phòng và an ninh.
• Học tập, tìm hiểu các luật và chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về công tác quốc phòng và an ninh.
• Nêu cao cảnh giác, nhận thức đúng đắn âm mưu chống phá của các thế lực thù địch.
• Không để kẻ xấu lôi kéo, kích động.
• Tuyên truyền về công tác phòng chống và an ninh đến mọi người.
• Sẵn sàng tham gia nghĩa vụ quân sự, công an và các nghĩa vụ khác để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

CH3. 

Hạ sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam có ba bậc quân hàm:

• Thượng sĩ;
• Trung sĩ;
• Hạ sĩ.

Hạ sĩ quan Công an nhân dân Việt Nam có 03 bậc:

• Thượng sĩ;
• Trung sĩ;
• Hạ sĩ.