Soạn bài Ôn tập cuối năm: mục B Hoạt động luyện tập

B. Hoạt động luyện tập

1 . Khái  quát hóa kiến thức về thể loại văn học:

a. Chọn  A

b. Chọn D

c. 

Giống nhau:  Đều thuộc thể loại tự sự , đều có người kể chuyện ( người trần thuật) có thể xuất hiện trực tiếp dưới dạng một nhân vật hoặc gián tiếp ở ngôi thứ 3 thể hiện qua lời kể.

Khác nhau:

• Truyện : phần lớn dựa vào sự tưởng tượng, sáng tạo của tác giả trên cơ sở quan sát , tìm hiểu đời sống và con người. Truyện có cốt truyện , nhân vật , người kể chuyện , lời kể.
• Kí : Kể về những gì có thật , đã từng xảy ra, thường không có cốt truyện , có khi còn không có cả nhân vật.

d. Em thích nhất bài Lượm bởi bài thơ thể hiện tinh thần lạc quan yêu đời không ngại khó ngại khổ để hoàn thành nhiệm vụ Tổ quóc

2. Cũng cố một số nội dung của các văn bản đã học

a. (1) chọn C. Khả năng quan sát…

(2) Chọn cả 4 đáp án A, B, C, D

(3) chọn C Tâm hồn cốt cách của con người VN

(4) Chọn B.

(5) Chọn B

b. Qua các truyện dân gian trung đại của mỗi tác giả Việt Nam theo thời gian, đã giúp ta hiểu ra được tấm lòng cao cả, bao dung giữa người với người. Tình nghĩa của con người Việt Nam vừa chân chất, thật thà, ngay thẳng, luôn yêu thương đùm bọc lẫn nhau, cùng nhau hướng đều nhân mĩ, những điều tốt đẹp. Bài học đạo lý nghĩa tình Việt Nam đó đã đem lại những hiểu biết về tình nghĩa. đạo lý cách sống làm người, để chuyển lại cho con cháu đời sau, nối tiếp đi qua nhiều thế hệ.

c. Viết đoạn văn

Qua những văn bản Sông nước Cà Mau, Vượt thác, Cô Tô... mỗi nhà văn đưa em đi về một vùng đất mới, một vùng đất giàu có, hùng vĩ còn hoang sơ tràn đầy sức sống. Đến với vùng đất tận cùng của Tổ quốc- Sông nước Cà Mau, ta bắt gặp hình ảnh một vùng sông nước với kênh rạch chằng chịt như mạng nhện. Mỗi địa danh nơi đây với những tên gọi mộc mạc gần gũi như chính con người nơi đây vậy. Chợ nổi Năm Căn với nhiều sắc màu độc đáo là hình ảnh của cuộc sống đông vui, tấp nập trù phú của người dân nơi đây. Đọc tác phẩm Vượt thác ta lại được dịp đi thuyền ngược dòng sông Thu Bồn. Dòng sông ấy, chỗ thì hiền hòa, thơ mộng, chỗ thì dữ dội đầy thác nghềnh. Chính ở vùng sông dữ này, bản lĩnh của người miền Trung bộc lộ rõ nét nhất, con người vững vàng, dạn dày, khỏe khoắn, đầy kinh nghiệm khi chèo lái con thuyền vượt qua thác nghềnh. Rời sông Thu Bồn, rời miền Trung đầy nắng, gió, chúng em đến vùng biển đảo Đông Bắc của Tổ Quốc. Đó là đảo Cô Tô. Cô Tô sau trận bão ta có thể chiêm ngưỡng một buổi sáng trong trẻo, sáng sủa nhất. Cả một vùng trời biển mênh mông như một tấm kính lau hết mây, hết bụi. Chân trời là một mâm bạc, đặt lòng đỏ quả trứng thiên nhiên là mặt trời. Đó là một mâm lễ phẩm của người dân chài tiến ra trong buổi bình minh dâng lên Mẹ Biển cả để mang về sự bình yên, sự ấm no cho con người. Em cảm thấy tự hào về con người và đất nước Việt Nam, tự hào vì mình là một người Việt Nam.

3. Cùng cố một số kiến thức Tiếng Việt

a. C. ngữ chủ ngữ vị ngữ

b. D. Vế  chỉ sự vật được so sánh+ từ so sánh+ về chỉ sự vật dùng để so sánh

c. A. miêu tả vật như con người

d. B. lấy tên sự vật này để gọi tên sự vật khác trên cơ sở giống nhau/ hạt ngờ

C. Hoạt động vận dụng.

1. Trình bày suy nghĩ vè hình ảnh bác Hồ. Xem tại đây

2. Tâm hồn, cốt cách của con người Việt Nam

• Những đặc tính của tre tương hợp với chí khí con người luôn đoàn kết, thủy chung, thanh cao, bất khuất.
• Người Việt Nam có đức tính kiên cường và khả năng thích ứng dẻo dai trước mọi thiên tai, địch họa bằng chính tự lực nội sinh để trường tồn và phát triển. Giống như tre đứng trước cuồng phong vẫn nhẫn nại chịu oằn mình, ngả rạp, để khi gió yên trời lặng lại vươn mình đứng thẳng thành lũy, thành rừng; tre già măng lại mọc, tiếp tục sinh sôi.
• Tâm hồn và cốt cách người Việt dù trong thời đại nào thì vẫn luôn tựa như tre kiên cường bất khuất luôn cố gắng vươn lên, chung tay xây dựng và phát triển đất nước đưa nước ta ngày một phát triển vang danh năm châu bốn bể.

3. Em ấn tượng nhất bài Vượt thác. Bài văn miêu tả dòng sông Thu Bồn và cảnh quan hai bên bờ theo hành trình của con thuyền qua những vùng địa hình khác nhau nhưng tập trung nhiều nhất vào cảnh vượt thác. Qua đó tác giả làm nổi bật hình ảnh của con người lao động trên cái nền là khung cảnh sông núi miền Trung hùng vĩ và nên thơ.  Nghệ thuật so sánh làm nổi bật sự tương phản trong nét đẹp của thiên nhiên và biểu hiện được tâm trạng hào hứng, phấn chấn của con người vừa vượt qua được những thác ghềnh nguy hiểm, tiếp tục đưa con thuyền tiến lên phía trước. Hình ảnh con người nhỏ bé nhưng kiên cường vượt thác, mặc cho có biết bao nguy hiểm đã để lại trong em ấn tượng vô cùng sâu sắc trong các bài học phần