Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong các trường hợp sau:

I. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT 

Câu 1: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong các trường hợp sau: 

a. – Thế sao bác cũng chủ trương cải cách trong báo của bác?

    – Là vì tôi cũng như bác giai. Phụ nữ nghĩa là vợ con chị em người khác, chứ không phải vợ con chị em của tôi. Gia đình tôi thì cứ phải theo cổ, không được có hạng đàn bà ăn mặc tân thời nay khiêu vũ, mai chợ phiên, rồi về nhà chửi lại mẹ chồng bằng những lí thuyết bình quyền với giải phóng!

    Ông nhà báo nói một cách quả quyết như những nhà văn sĩ cấp tiến làm cho nhà m thuật cũng hăng hái nói tiếp:

    – Đối với tôi ấy à?... Đàn bà cứ nhốt trong buồng. Mợ đã hiểu ra chưa?

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ) 

b. A-mê-li-a rất tán thành cuộc hôn nhân của anh trai, đúng như tính tình khôn ngoan của một thiếu nữ trẻ tuổi như cô ta.

(Uy-li-am Thác-cơ-rây, Hội chợ phù hoa)

c. Mỗi khi xuống nhà ăn cơm, cô lại khoác tay Giô đi, như là một điều dĩ nhiên; cô đã ngồi cạnh Giô trên chiếc xe riêng mui trần của anh ta (Giô thật là một con hươu đầu đàn lẫm liệt, vì anh ta ngồi rất bình thản trên xe tự điều khiển lấy đôi ngựa xám của mình).

d.

Tri phủ Xuân Trường được mấy niên, 

Nhờ trời hạt ấy cũng bình yên. 

Chữ “thôi” chữ “cứu” không phê đến,

Ông chỉ quen phê một chữ “tiền”!

(Trần Tế Xương, Bốn tri phủ Xuân Trường)


a. Trong đoạn trích, Vũ Trọng Phụng đang phê phán thói đạo đức giả của những kẻ tự xưng là canh tân và những kẻ bảo thủ. Khi Xuân Tóc Đỏ hỏi về tư tưởng cải cách, ông typn và nhà báo đáp rằng mình cũng ủng hộ nó nhưng chỉ áp dụng đối với phụ nữ của người khác. Điều này nhằm châm biếm thái độ bên ngoài ủng hộ cái mời mà bên trong lại tỏ vẻ chống đối của họ. Cụm từ "gia đình tôi" vừa khẳng định sự theo đuổi lối sống truyền thống, vừa bộc lộ thái độ khinh bỉ đối tượng là gia đình người khác. Cách chơi chữ giữa hai khái niệm "cổ lỗ" và "tân thời" tiếp tục nhấn mạnh sự mâu thuẫn trong tuyên bố của ông nhà báo. Lời lẽ chắc nịch cùng nhịp điệu dồn dập càng làm tăng tính mỉa mai và châm chích.

b. Việc miêu tả tính vô tư của Amelia tương phản với hành động nghiêm túc và có trách nhiệm của người lớn chính là phương thức nói mỉa. Qua đó tác giả bộc lộ thái độ châm chích đối với việc tự khen của nhân vật.

c. Đoạn trích này sử dụng biện pháp tu từ nói mỉa khi nhân vật nữ mặc định nắm lấy cánh tay của nam giới như một cử chỉ đương nhiên. Giọng mỉa mai thể hiện qua việc hai người có các hành động vốn thuộc về cặp đôi yêu nhau trong khi họ chưa là gì của nhau cả.

d. Biện pháp tu từ nói mỉa được sử dụng trong câu cuối. Thi sĩ châm biếm thói tham nhũng của lũ quan chức. Chúng chẳng hề cứu trợ hay trừng phạt bất cứ ai mà chỉ lo nhận hối lộ. Câu "chữ thôi", "chữ cứu" bị phớt lờ bởi chúng chỉ chăm chăm vào tiền. Tác giả đã chất vấn sự yếu kém và tham lam của bộ máy quan chức đương thời.


Trắc nghiệm Ngữ văn 12 chân trời Bài 7 Thực hành tiếng Việt

Bình luận

Giải bài tập những môn khác