I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN

1. Xuất xứ văn bản “Độc Tiểu Thanh kí”

• Bài thơ chữ Hán "Độc Tiểu Thanh kí" của Nguyễn Du là một tác phẩm đặc sắc.
• Thời điểm sáng tác chưa rõ, nhưng đa số đồng ý rằng tác giả sáng tác khi ở trong nước, đọc câu chuyện về Tiểu Thanh.
• Sử dụng thể thơ Đường luật thất ngôn bát cú.

2. Bố cục, ý nghĩa nhan đề, nội dung chính của văn bản Độc Tiểu Thanh kí

• Bố cục chia thành 4 phần: đề - thực – luận – kết.
• Nhan đề "Đọc Tiểu Thanh kí": Đọc những ghi chép của nàng Tiểu Thanh (đọc tập thơ của nàng Tiểu Thanh).
• Nội dung chính là câu chuyện về nàng Tiểu Thanh, thể hiện suy tư về số phận bất hạnh của phụ nữ và giá trị nhân đạo.

3. “Độc điếu song tiền nhất chỉ thư” có các cách hiểu cơ bản như sau:

• "Riêng mình ta khóc thương nàng thông qua việc đọc trước cửa sổ tập sách chép thơ của nàng" hoặc "Ta chỉ viếng nàng qua bài kí đọc trước cửa sổ."
• "Riêng mình ta khóc thương mảnh giấy tàn bay ngoài cửa sổ" hoặc "Riêng ta viếng nàng qua một tờ giấy trước cửa sổ."

II. MỐI QUAN HỆ VỀ NỘI DUNG GIỮA CÁC CÂU THƠ

1. Mối quan hệ giữa câu 1 và câu 2

• Câu 1 nhắc đến cảnh đẹp Tây Hồ ở Hàng Châu, liên quan đến số phận Tiểu Thanh trong câu 2.
• Cấu tứ thể hiện sự đồng hiện của quá khứ và thực tại, thể hiện cảm xúc về đời thế và sự hoài cảm về số phận con người.

2. Mối quan về đối về ý trong hai câu thực

• Biểu hiện đối lập giữa son phấn và văn chương, nhưng cuối cùng cả hai đều phải chịu số phận oan khiên.
• Đối ý thể hiện sự khái quát hóa sâu sắc về số phận của cái đẹp nói chung.

III. TÌNH CẢM, CẢM XÚC CỦA NHÀ THƠ

1. Cảm xúc và suy ngẫm của tác giả thể hiện qua hai câu luận

• Tác giả thương cảm và đồng cảm với số phận Tiểu Thanh và những người tài hoa.
• Triết lí về bi kịch "hồng nhan đa truân," "tài tử đa cùng" và sự đồng nhất với số phận của người phụ nữ.

2. Về tâm sự của Nguyễn Du ở hai câu kết.

• Câu hỏi "Bất tri tam bách dư niên hậu, Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như?" thể hiện sự băn khoăn và hy vọng được đồng cảm của hậu thế.
• Tâm trạng cô đơn và mong đợi sự đồng cảm từ người đời về số phận của mình và những người tài hoa.

IV. TỔNG KẾT

1. Nội dung

• Bài thơ phát triển cảm xúc từ việc đọc truyện đến suy ngẫm về số phận người tài hoa.
• Giá trị nhân đạo cao cả, đặt vấn đề về quyền sống của nghệ sĩ và cần được trân trọng, tôn vinh.

2. Nghệ thuật

• Ngôn ngữ trữ tình kết hợp với giọng điệu buồn thương, cảm thông.
• Sử dụng tài tình phép đối và khả năng thống nhất hình ảnh đối lập, ngôn từ.