BÀI 6: XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỬ CÁC NGUYÊN TỐ TRONG MỘT CHU KÌ VÀ TRONG MỘT NHÓM

I. CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A

Câu 1: Dựa vào Bảng 6.1, cho biết số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố: Li, Al, Ar, Ca, Si, Se, P, Br.

Giải rút gọn:

Số electron lớp ngoài cùng: Li, Al, Ar, Ca, Si, Se, P, Br lần lượt là: 1, 3, 8, 2, 4, 6, 5, 7.

Câu 2: Nêu vị trí trong bảng tuần hoàn của các nguyên tố có Z = 8; Z = 11; Z = 17 và Z = 20. Xác định số electron hóa trị của nguyên tử các nguyên tố đó.

Giải rút gọn:

II. BÁN KÍNH NGUYÊN TỬ

Câu 3: Dựa vào bảng tuần hoàn, hãy so sánh và giải thích sự khác nhau về bán kính nguyên tử của

a) lithium (Z = 3) và potassium (Z = 19).

b) calcium (Z = 20) và selenium (Z = 34).

Giải rút gọn:

a) Hai nguyên tử này thuộc cùng 1 nhóm => bán kính nguyên tử tăng theo chiều tăng điện tích hạt nhân nên bán kính của lithium nhỏ hơn potassium

b) Hai nguyên tử này thuộc cùng 1 chu kì =>  bán kính giảm theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nên bán kính của calcium lớn hơn selenium.

III. ĐỘ ÂM ĐIỆN

Câu 4: Dãy các nguyên tố được sắp xếp theo thứ tự độ âm điện tăng dần Ca, Mg, P, S. Hãy giải thích sự sắp xếp này dựa trên sự biến đổi độ âm điện theo chu kì và nhóm A.

Giải rút gọn:

• Theo chu kì:  tăng từ trái qua phải

• Theo nhóm: giảm từ trên xuống dưới.

Câu 5: Almelec là hợp kim của aluminium với một lượng nhỏ magnesium và silicon (98, 8% aluminium; 0,7% magnesium và 0,5% silicon). Almelec được sử dụng làm dây điện cao thế do nhẹ, dẫn điện tốt và bền. Dựa vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, hãy:

a) Sắp xếp theo thứ tự tăng dần về bán kính nguyên tử của các nguyên tố hóa học có trong almelec.

b) Cho biết thứ tự giảm dần về độ âm điện của các nguyên tố hóa học có trong almelec.

Giải rút gọn:

a) Chiều tăng dần bán kính: Silicon, Aluminium, Magnesium.

b) Thứ tự giảm dần độ âm điện: Silicon, Aluminium, Magnesium.

IV. TÍNH KIM LOẠI VÀ PHI KIM

Câu 6: Dựa vào bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, sắp xếp các nguyên tố Ba, Mg, Ca, Sr theo thứ tự giảm dần tính kim loại và giải thích.

Giải rút gọn:

• Thứ tự giảm dần tính kim loại: Mg, Ca, Sr, Ba.

• Trong nhóm A theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính kim loại tăng dần.

Câu 7: Trong các nguyên tố O, F, Cl, Se, nguyên tố có tính phi kim mạnh nhất là:

A. O                      B. F                       C. Se               D. Cl

Giải rút gọn:

Câu đúng: C