BÀI 5. BẢN QUYỀN NỘI DUNG THÔNG TIN

KHỞI ĐỘNG 

Hoạt động: Tác giả là ai

Em hãy quan sát hai bài báo tường của các bạn lớp 5A (Hình 24 và Hình 25) và cho biết.

1. Bài thơ trong Hình 24 là của tác giả nào? Bài viết trong Hình 25 là của ai?

2. Theo em, tại sao phải ghi rõ tên tác giả?

Giải rút gọn:

a, Hình 24 là bài thơ của nhà thơ Xuân Quỳnh, hình 25 là bài viết của bạn Ngô Hà Trang 

b, Phải ghi rõ tên tác giả để thể hiện sự tôn trọng đối với tác giả. Bên cạnh đó, phải xin phép tác giả trước khi sử dụng nội dung của người đó. 

1. BẢN QUYỀN NỘI DUNG THÔNG TIN 

Câu hỏi: Hãy chọn phương án sai:

A. Tác giả có quyền cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

B. Tác giả có quyền không cho phép người khác sử dụng nội dung thông tin của mình.

C. Nội dung thông tin được thể hiện dưới dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh

hay đa phương tiện,...

D. Nội dung thông tin phải gồm đầy đủ các dạng văn bản, hình ảnh, âm thanh.

Giải rút gọn:

Đáp án: D

2. TRUY CẬP VÀ BẢO MẬT NỘI DUNG THÔNG TIN 

Câu hỏi: Ghép mỗi tình huống ở cột bên trái với một cách ghi nguồn thông tin ở cột bên phải sao cho phù hợp:

Giải rút gọn:

1 – b             2 – c                3 – a 

3. TÔN TRỌNG TÍNH RIÊNG TƯ VÀ BẢN QUYỀN 

Hoạt động: Em cần làm gì khi chứng kiến những tình huống sau: 

1. An vô tình để quên nhật kí trong ngăn bàn. Bình thấy được liền đọc lén, sau đó kể cho một số bạn về những điều đọc được từ nhật kí của An.

2. Minh vẽ một bức tranh phong cảnh rất đẹp trên máy tính. Hoa đã lấy hình ảnh đó sử dụng mà không hỏi ý kiến Minh.

Giải rút gọn:

1. Bình đã đọc nhật kí của An và kể lại cho các bạn khác, đây là hành vi vi phạm tính riêng tư. Em sẽ khuyên Bình không nên hành động như thế

2. Hoa lấy hình ảnh của Minh mà chưa hỏi ý kiến là việc làm sai. Hoa cần được Minh cho phép sử dụng bức tranh đó. Khi đã được Minh cho phép sử dụng Hoa cần ghi rõ Minh là tác giả của bức tranh. 

Câu hỏi: Ghép mỗi tình huống ở cột bên trái với thái độ phù hợp ở cột bên phải sao cho phù hợp 

Giải rút gọn:

1 – a       2 – b            3 – a 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy quan sát một phần trang sách trong Sách giáo khoa Mĩ thuật 4, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, xuất bản năm 2023 (Hình 27) và cho biết nguồn thông tin của mỗi bức ảnh là gì? Tại sao phải ghi rõ nguồn?

Giải rút gọn:

a, Bức ảnh 1, 2 của tác giả Huỳnh Lãnh, bức ảnh 3 của tác giả Hương Đoàn 

b, Chúng ta cần ghi nguồn tác giả vì: 

• Tránh vi phạm bản quyền: Ghi nguồn tác giả là một cách để tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và tuân thủ quy định về bản quyền. 

• Ghi nguồn tác giả giúp xác thực và chứng minh tính đáng tin cậy của thông tin được trích dẫn. 

• Ghi nguồn tác giả là một cách để tôn trọng công lao và công việc của người sáng tác hoặc nghiên cứu

Câu 2: Với mỗi hành động sau đây, em đồng tình hay không đồng tình? Vì sao?

a) Đọc tin nhắn trên điện thoại của người khác mà không được phép.

b) Xin phép sử dụng hình ảnh, bài viết của người khác trong bài trình chiếu và ghi rõ nguồn thông tin.

c) Chia sẻ thông tin riêng tư (nhật kí, hình ảnh...) của người khác mà không xin phép.

Giải rút gọn:

a) Em không đồng tình. Điều này vi phạm quyền riêng tư và đạo đức cá nhân của người khác. Mọi người có quyền đảm bảo tính riêng tư và bảo mật của thông tin cá nhân của mình.

b) Em đồng tình Điều này thể hiện sự tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ và quyền tác giả của người khác. 

c) Em không đồng tình. Điều này xâm phạm quyền riêng tư và sự đồng ý của người khác. Chúng ta cần tôn trọng quyền riêng tư của người khác và chỉ chia sẻ thông tin khi có sự đồng ý rõ ràng từ họ.

VẬN DỤNG

Trong bài trình chiếu về Ngày hội (Trạng Nguyên nhỏ tuổi, các bạn đã sử dụng dung một số thông tin từ website thieunien.vn. Theo em, các bạn cần làm gì để thể hiện sự tôn trọng bản quyền nội dung thông tin?

Giải rút gọn:

- Trích dẫn và ghi nguồn: Khi sử dụng thông tin từ website thieunien.vn, hãy trích dẫn đúng và đầy đủ thông tin nguồn gốc, bao gồm tên website, tiêu đề bài viết, tác giả (nếu có), và đường dẫn URL của bài viết.

- Không sao chép toàn bộ nội dung: Tránh việc sao chép toàn bộ nội dung từ website thieunien.vn mà không có sự cho phép. Hãy lựa chọn các đoạn trích dẫn hoặc tóm tắt thông tin cần thiết một cách hợp lý.

- Liên hệ với tác giả để xin phép.