BÀI 22 KIỂU DỮ LIỆU DANH SÁCH

KHỞI ĐỘNG

Câu 1: Em đã học được những kiểu dữ liệu cơ bản của Python như số nguyên, số thực, xâu kí tự, kiểu dữ liệu logic. Tuy nhiên, khi em cần lưu một dãy các số hay một danh sách học sinh thì cần kiểu dữ liệu dạng danh sách (còn gọi là dãy hay mảng). Kiểu dữ liệu danh sách được dùng nhiều nhất trong Python là kiểu list.

Em hãy tìm một số dữ liệu kiểu danh sách thường gặp trên thực tế.

Giải rút gọn:

• Danh sách học sinh được khen thưởng.

• Danh sách học sinh được học bổng.

• Danh sách học sinh trong lớp.

• Bảng điểm lớp 10A3.

• Báo cáo các khoản thu, chi... của thủ quỹ.

1. KIỂU DỮ LIỆU DANH SÁCH

Hoạt động 1: Khởi tạo và tìm hiểu dữ liệu kiểu danh sách

Khởi tạo dữ liệu danh sách như thế nào? Cách truy cập, thay đổi giá trị và xóa một phần tử trong danh sách như thế nào?

Giải rút gọn:

Khởi tạo:  <tên list> = [<v_{1}>, <v_{2}>,..., <v_{n}>]

Truy cập, thay đổi giá trị thông qua chỉ số.

Xóa bằng lệnh del.

Câu hỏi:

Câu 1: Cho danh sách A = [1, 0, "One", 9, 15, "Two", True, False]. Hãy cho biết giá trị các phần tử:

a) A[0]          b) A[2]           c) A[7]          d) A[len(A)]

Giải rút gọn:

a) 1                  b) 'One'

c) False            d) Không tồn tại

Câu 2: Giả sử A là một danh sách các số, mỗi lệnh sau thực hiện công việc gì?

a) A = A + [10]                b) del A[0]

c) A = [100] + A              d) A[1]*25

Giải rút gọn:

a) Ghép phần tử 10 vào sau A

b) Xóa phần tử thứ nhất của A

c) Ghép phần tử 100 vào trước A

d) Tính tích của phần tử thứ hai của A với 25.

2. DUYỆT CÁC PHẦN TỬ CỦA DANH SÁCH

Câu 1: Giải thích các câu lệnh ở mỗi câu sau thực hiện công việc gì?

a)

>>> S = 0

>>> for i in range(len(A)):

              if A[i] > 0:

                  S = S + A[i]

>>> print (S)

b)

>>> C = 0

>>> for i in range (len(A)):

             if A[i] > 0:

                 C = C + 1

>>> print (C)

Giải rút gọn:

a) Tính tổng các phần tử lớn hơn 0 trong A.

b) Đếm các phần tử lớn hơn 0 trong A.

Câu 2: Cho dãy số nguyên A, viết chương trình in ra các số chẵn của A.

Giải rút gọn:

3. THÊM PHẦN TỬ VÀO DANH SÁCH

Câu 1: Sau khi thêm một phần tử vào danh sách A bằng lệnh append( ) thì độ dài danh sách A thay đổi như thế nào?

Giải rút gọn:

Thêm phần tử trong dấu ( ) sau append vào đuôi danh sách.

Câu 2: Danh sách A sẽ như thế nào sau các lệnh sau?

>>> A = [2, 4, 10, 1, 0]

>>> A.append(100)

>>> del A[1]

Giải rút gọn:

• [2, 4, 10, 1, 0, 100].

• [2, 10, 1, 0, 100].

LUYỆN TẬP

Câu 1: Viết lệnh xóa phần tử cuối cùng của danh sách A bằng lệnh del.

Giải rút gọn:

del A[số cuối cùng của danh sách]

Câu 2: Có thể thêm một phần tử vào đầu danh sách được không? Nếu có thì nêu cách thực hiện.

Giải rút gọn:

>>> [phần tử cần thêm] + A

VẬN DỤNG

Cho dãy số A. Viết chương trình tìm giá trị và chỉ số của phần tử lớn nhất của A. Tương tự với bài toán tìm phần tử nhỏ nhất.

Giải rút gọn:

>>> max = A[0]

>>> for i in range (len(A)):

               if A[i] > max:

                   max = A[i]

                i = i + 1

>>>for k in range (len(A)):

               if A[k] == max:

                  print ("Giá trị lớn nhất là:", max, "Chỉ số là:", k)

>>> min = A[0]

>>> for i in range (len(A)):

              if A[i] < min:

                  min = A[i]

              i = i + 1

>>>for k in range (len(A)):

               if A[k] == min:

                  print ("Giá trị nhỏ nhất là:", min, "Chỉ số là:", k)

* Ví dụ: A là dãy 9, 11, 4, 56, 8, 1, 97