BÀI 26: HÀM TRONG PYTHON

KHỞI ĐỘNG

Em có thể kể tên một số hàm trong số các lệnh đã học không? Các hàm đó có những đặc điểm chung gì?

Giải rút gọn:

• input( ), len( ), str( ), int( ), bool( ), print( ), float( ), type( )..

• Đều có dấu mở đóng ngoặc đi sau tên lệnh, bên trong ngoặc ghi thêm các tham số là các đại lượng, các biến hoặc biểu thức,…

1. MỘT SỐ HÀM THIẾT KẾ SẴN CỦA PYTHON

Hoạt động 1: Tìm hiểu một số hàm của Python

Quan sát một số câu lệnh trong bảng 26.1 và cho biết những câu lệnh này có điềm chung gì

Giải rút gọn:

• Đều có các dấu mở đóng ngoặc đi sau tên lệnh

• Bên trong dấu ngoặc, có thể ghi thêm tham số: các đại lượng, các biến, hoặc trong một số trường hợp, có cả biểu thức.

Câu hỏi: Mô tả tham số và giá trị trả lại của mỗi hàm sau: float( ), str( ), len( ), list( ).

Giải rút gọn:

2. THIẾT LẬP CÁC HÀM TỰ ĐỊNH NGHĨA

Hoạt động 2: Cách thiết lập hàm trong Python

Quan sát các ví dụ sau đề biết cách viết hàm

Giải rút gọn:

• Cách viết: Hàm được định nghĩa bằng từ khoá def, theo sau là tên hàm 

• Hàm có thể có hoặc không có tham số. 

• Khối lệnh mô tả hàm được viết sau dấu “ : ”, viết lùi vào, thẳng hàng.

• Hàm có thể có hoặc không có giá trị trả lại sau từ khoá return.

Câu hỏi: Quan sát các hàm sau, giải thích cách thiết lập và chức năng của mỗi hàm

Giải rút gọn:

a)

Tên: Nhap_xau

Giá trị trả lại: xâu kí tự msg

Chức năng: nhập xâu kí tự.

b)

Tên: Inday(n)

Tham số: số n

Giá trị trả lại: không có

Chức năng: in dãy số gồm n số tự nhiên đầu tiên.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Viết hàm với tham số là số tự nhiên n in ra tất cả các số là ước nguyên tố của n.

Gợi ý: Sử dụng hàm prime( ) trong phần thực hành.

Giải rút gọn::

def in_uocso_nt(n):

      for k in range(2,n+1):

       if prime(k):

       print(k)

Câu 2: Viết hàm numbers(s) đếm số các chữ số có trong xâu s.

Ví dụ numbers("0101abc") = 4.

Giải rút gọn::

VẬN DỤNG

Câu 1: Trong khi viết hàm có thể có nhiều lệnh return. Quan sát hàm sau và giải thích ý nghĩa của những lệnh return. Hàm này có điểm gì khác so với hàm prime( ) đã được mô tả trong phần thực hành.

Giải rút gọn::

Câu 2: Viết chương trình yêu cầu nhập từ bàn phím một xâu kí tự, sau đó thông báo:

• Tổng số các kí tự là chữ số của xâu.

• Tổng số các kí tự là chữ cái tiếng Anh trong xâu.

Viết hàm cho mỗi yêu cầu trên.

Giải rút gọn::

def numbers(s):

    t=0

    for ch in s:

        if '0'<=ch<='9':

             t=t+1

    return t

def characters(s):

    t=0

    for ch in s:

        if 'a'<=ch<='z' or 'A'<=ch<='Z':

             t=t+1

    return t

s=input("Nhập xâu kí tự")

print("Số kí tự chữ số trong xâu s là: ", numbers(s))

print("Số kí tự chữ cái trong xâu s là: ", characters(s))