BÀI 13: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN VỀ BẢO VỆ DI SẢN VĂN HÓA

I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT CỦA BÀI HỌC

• Nêu được một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá .
• Tự giác thực hiện các quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân về bảo vệ di sản văn hoá bằng những hành vi phù hợp.
• Phân tích, đánh giá được một số hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá trong một số tình huống thường gặp.
• Nhận biết được tác hại, hậu quả của hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá.

II. NHỮNG NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ TRONG BÀI HỌC

1. Pháp luật về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân về bảo vệ di sản văn hóa

- Quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hoá được quy định trong Hiến pháp và Luật Di sản văn hoá.

- Công dân có quyền tiếp cận, hưởng thụ các di sản văn hoá vật chất và tinh thần của dân tộc; tham gia vào đời sống văn hoá như biểu diễn các làn điệu dân ca, hát, hò, biểu diễn nghệ thuật; tham quan các di sản văn hoá và nghiên cứu di sản văn hoá của đất nước.

- Công dân có nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ và phát huy di sản văn hoá; giao nộp di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia do mình tìm được cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nơi gần nhất; ngăn chặn hoặc đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền ngăn chặn, xử lí kịp thời các hành vi xâm hại di sản văn hoá.

2. Thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ di sản văn hóa

- Để bảo vệ, giữ gìn di sản văn hoá, mỗi công dân học sinh cần học tập, tìm hiểu di sản văn hoá; tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ di sản văn hoá do nhà trường và địa phương tổ chức; thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ công dân về bảo vệ di sản văn hoá; bảo vệ và phát huy di sản văn hoá bằng những hành vi, việc làm thiết thực, phù hợp với lứa tuổi; phê phán, đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ di sản văn hoá.

- Hành vi vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân về bảo vệ di sản văn hoá gây ra tác hại về vật chất và tinh thần cho di sản văn hoá của đất nước. Người có hành vi vi phạm, tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm có thể bị xử lí kỉ luật, xử phạt vi phạm hành chính, bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại cho di sản văn hoá thì phải bồi thường.