BÀI 5. KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA BÀI HỌC

- Thực hiện thí nghiệm chứng tỏ được khi truyền từ môi trường này sang môi trường khác, tia sáng có thể bị khúc xạ (bị lệch khỏi phương truyền ban đầu).

- Nêu được chiết suất có giá trị bằng tỉ số tốc độ ánh sáng trong không khí (hoặc chân không) với tốc độ ánh sáng trong môi trường. 

- Phát biểu được định luật khúc xạ ánh sáng.

- Vận dụng được biểu thức n = trong một số trường hợp đơn giản.

- Vận dụng kiến thức về sự khúc xạ ánh sáng để giải quyết một số hiện tượng đơn giản thường gặp trong thực tế.

B. NHỮNG NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ TRONG BÀI HỌC

I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng: hiện tượng tia sáng bị gãy khúc (bị lệch khỏi phương truyền ban đầu) tại mặt phân cách khi truyền từ môi trường này sang môi trường khác.

- Quy ước tên gọi các yếu tố trong hình ảnh mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng (phần quy ước trong SGK/tr.26).

II. ĐỊNH LUẬT KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

- Định luật khúc xạ ánh sáng:

+ Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới. 

+ Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin của góc tới (sini) và sin của góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi: = hằng số =

III. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG

- Chiết suất tỉ đối:

- Chiết suất tuyệt đối (n) có giá trị bằng tỉ số có giá trị bằng tỉ số tốc độ ánh sáng trong chân không (c) với tốc độ ánh sáng trong môi trường (v): .

Trong đó:

• n là chiết xuất

• c là tốc độ ánh sáng trong chân không (c = 3.10⁸ m/s)

• v là tốc độ ánh sáng trong môi trường.