Giải bài 4 Sử dụng, cải tạo và bảo vệ đất trồng
Giải bài 4: Sử dụng, cải tạo và bảo vệ đất trồng - Sách công nghệ trồng trọt 10 kết nối tri thức. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.
MỞ ĐẦU
Thế nào là đất chua, đất mặn và đất bạc màu? Nguyên nhân nào là cho đất bị chua, bị mặn, bị bạc màu? Cần làm gì để cải tạo các loại đất đó?
Câu trả lời:
Đất chua:
- Là đất trong dung dịch có nồng độ H+ lớn hơn nồng độ OH-, nhiều Al3+, Fe3+ tự do.
- Nguyên nhân: nước mưa làm rửa trôi các cation kiềm (Ca2+, Mg2+, K+) trong đất.
- Biện pháp: bón phân, thủy lợi, canh tác.
Đất mặn:
- Là những loại đất có nồng độ muối hòa tan (NaCl, Na2SO4, CaSO4, MgSO4...) trên 2,56%
- Nguyên nhân:
- đất mặn được hình thành ở các vùng ven biển có địa hình thấp do thủy triều, vỡ đê hoặc do nước biển theo các cửa sông vào bên trông đất liền mang theo một lượng muối hòa tan.
- do nước ngầm chứa hàm lượng muối hòa tan thấm lên tầng đất mặt
- Biện pháp: bón phân, thủy lợi, cnah tác, chế độ làm đất thích hợp.
Đất bạc màu:
- Là loại đất có tầng canh tác mỏng, thành phần cơ giới nhẹ, nghèo chất dinh dưỡng, đất chua, vi sinh vật có ích hoạt động kém.
- Nguyên nhân:
- Ở vùng tiếp giáp giữa đồng bằng và trung du miền núi thường có địa hình dôc thoải nên quá trình rửa trôi chất dinh dưỡng trong đất diễn ra mạnh mẽ.
- Do tập quán canh tác lạc hậu.
- Biện pháp: bón phân, thủy lợi, canh tác
I. SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ ĐẤT
1. Chọn cây trồng phù hợp với từng loại đất
Kết nối năng lực 1: Hãy tìm hiểu và kể tên một số loại cây trồng phù hợp với từng loại đất theo thành phần cơ giới (đất cát, đất thịt, đất sét)
Câu trả lời:
- Một số loại cây phù hợp trồng trên đất cát là: cà rốt, củ cải, khoai tây, xà lách, rau cải xanh, cà chua, bí ngòi, ngô, măng tây, dưa hấu, dưa chuột, hành hoa, nho,...
- Một số loại cây phù hợp trồng trên đất thịt là: lúa mì, mía, bông, tía tô, cây rau thơm, húng quế, hồ tiêu, điều, cao su, cà phê, ...
- Một số loại cây phù hợp trồng trên đất sét là: lúa nước, lúa nếp, rau muống dây, chuối tây, xà lách...
3. Canh tác bền vững
Kết nối năng lực 2: Giải thích cơ sở khoa học của việc luân canh, trồng xen, trồng gối và bố trí thời vụ thích hợp.
Việc trồng độc canh một loại cây trồng trên một đơn vị diện tích trong thời gian dài làm cho nguồn dinh dưỡng trong đất ngày càng cạn kiệt, cấu trúc đất bị thoái hóa, dần dần cây không thể hấp thu được chất dinh dưỡng.
Bằng biện pháp luân canh cây trồng, chất dinh dưỡng trong đất được điều hòa và cải thiện cấu trúc đất. Chính nhờ tác động cơ học vào đất làm cho tầng đất ngày cnafg được cải thiện, làm cho đất thông thoáng, hệ vi sinh vật phát triển.
Trồng cây độc canh làm cho dịch ngày càng thích nghi và phát triển, làm cho cây tròng bị hư hại. Luân canh, xen canh chính là giải pháp tốt cho việc này.
Ngoài ra, luân canh, xen canh còn giúp ích cho việc quản lí cỏ dại, hiệu quả trong việc giảm thiểu thuốc trừ cỏ, duy trì sự an toàn với sức khỏe con người và môi trường. Xen canh giúp tận dụng tốt nhất diện tích đất canh tác, dinh dưỡng và ánh sáng.
Trồng gối nghĩa là trên cùng một diện tích đất, khi cây đã ở giai đoạn phát triển (ra hoa, chín) sắp thu hoạch thì trồng xem tiếp một cây khác. Khi cây trồng được thu hoạch thì cây trồng sau tiếp tục được phát triển. Điều này giúp làm tăng năng suất, tạo nên thảm thực vật phủ kín và chống lại sự xói mòn...
Bố trí mùa vụ thích hợp là cách thức tạo nên sự lệch pha và tình trạng mất cân bằng đối với sự phát triển của sâu bệnh, làm giảm thiểu mức độ gây ô nhiễm cho môi trường. Nếu biết cách bố trí hợp lý thời vụ thì sẽ tạo thêm điều kiện để sử dụng tốt tài nguyên khí tượng thuỷ văn, phân bố lao động đều phù hợp theo thời gian, và khai thác tận dụng tốt tiềm năng đất đai.
Bình luận