BÀI 15 - THỰC HÀNH LÀM TIÊU BẢN NHIỄM SẮC THỂ ĐỂ QUAN SÁT QUÁ TRÌNH

 NGUYÊN PHÂN, GIẢM PHÂN Ở TẾ BÀO ĐỘNG VẬT, THỰC VẬT

I. LÀM TIÊU BẢN NHIỄM SẮC THỂ QUAN SÁT QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN

Câu 1: Báo cáo kết quả thực hành theo gợi ý ở bài 6 hoặc theo gợi ý báo cáo bảng 15.1.

Giải nhanh:

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH

Tên thí nghiệm: Làm tiêu bản nhiễm sắc thể quan sát quá trình nguyên phân.

Các thành viên trong nhóm: ...

1. Câu hỏi nghiên cứu

• Nhiễm sắc thể đã có những biến đổi và hoạt động gì trong quá trình nguyên phân?

2. Chuẩn bị

- Dụng cụ: Kính hiển vi quang học, lam kính, lamen, đĩa đồng hồ, giấy thấm, kéo, kim mũi mác, cốc thủy tinh 100 mL, bút lông dầu đã hết mực hoặc bút chì, ống nhỏ giọt, khăn lau, găng tay y tế, mắt kính bảo hộ.

- Hóa chất: Dung dịch nhuộm nhiễm sắc thể carmine acetic 2% hoặc orcein acetic 2%, HCl 1,5 N, CH3COOH 5%, nước cất.

- Chuẩn bị mẫu: Ngâm củ hành trong nước khoảng 24 giờ; trồng hành trong đất ẩm hoặc bông ẩm khoảng 2 – 3 ngày để rễ hành phát triển đạt chiều dài khoảng 0,5 – 2 cm (khi trồng nên tưới ẩm cho hành 1 – 2 lần/ngày).

3. Phân công nhiệm vụ trong nhóm

4. Các bước tiến hành

- Bước 1: Chọn củ hành có rễ dài 0,5 – 2 cm, rửa sạch và cắt 5 – 10 đầu rễ (dài 2 – 3 mm) để trong đĩa đồng hồ có nước.

- Bước 2: Dùng ống nhỏ giọt hút nước trong đĩa đồng hồ, thêm 1 mL HCl 1,5 N và để yên 5 phút ở 60°C để làm mềm tế bào trên lam kính.

- Bước 3: Hút bỏ HCl, thêm 1 mL dung dịch nhuộm carmine acetic 2% hoặc orcein acetic 2% nhuộm khoảng 10 phút.

- Bước 4: Đặt 1 – 2 mm đầu rễ lên lam kính, thêm giọt acetic acid 5%, đậy lamen và ép bằng đầu bút lông để đều tế bào. Sử dụng giấy thấm hút nước thừa.

- Quan sát tiêu bản ở vật kính 10× để phát hiện và chọn tế bào, sau đó dùng vật kính 40× để nhận diện các kì nguyên phân qua hình thái nhiễm sắc thể.

5. Kết quả

Vẽ hình quan sát được trên tiêu bản đã làm của nhóm:

Báo cáo kết quả thực hành theo gợi ý ở bài 6 hoặc theo gợi ý báo cáo bảng 15.1

6. Nhận xét, đánh giá

Học sinh tự đánh giá chéo việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên ở trong nhóm.

II. LÀM TIÊU BẢN QUAN SÁT QUÁ TRÌNH GIẢM PHÂN Ở TẾ BÀO ĐỘNG VẬT

Câu 2: Báo cáo kết quả thực hành theo bảng 15.1.

Giải nhanh:

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH

Tên thí nghiệm: Làm tiêu bản quan sát quá trình giảm phân ở tế bào động vật.

Các thành viên trong nhóm: ...

1. Câu hỏi nghiên cứu

• Ở tế bào thực vật, nhiễm sắc thể đã có những biến đổi và hoạt động gì trong quá trình giảm phân?

2. Chuẩn bị

• Dụng cụ: Kính hiển vi quang học, lam kính, lamen, giấy thấm, kéo, kim mũi mác, ống nhỏ giọt, giấy thấm.
• Hóa chất: dung dịch nhuộm nhiễm sắc thể carmine acetic 2% hoặc orcein acetic 2%.
• Mẫu vật: Chọn châu chấu đực trưởng thành (thường nhỏ hơn con cái).

3. Phân công nhiệm vụ trong nhóm

4. Các bước tiến hành

- Bước 1: Dùng kéo cắt ngang phần bụng và ngực của châu chấu đực, lấy tinh hoàn và đặt lên lam kính có 1 giọt nước.

- Bước 2: Đặt các túi tinh lên lam kính với carmine acetic 2% và nhuộm trong 10 phút.

- Bước 3: Đậy lamen và ép nhẹ để đều tế bào.

- Bước 4: Quan sát bằng kính hiển vi 10× và sau đó 40× để đếm số lượng và quan sát hình thái nhiễm sắc thể, vẽ hình quan sát.

5. Kết quả

Vẽ hình quan sát được trên tiêu bản đã làm của nhóm:

Báo cáo kết quả thực hành theo bảng 15.1

6. Nhận xét, đánh giá

Học sinh tự đánh giá chéo việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên ở trong nhóm.

III. LÀM TIÊU BẢN QUAN SÁT QUÁ TRÌNH GIẢM PHÂN Ở TẾ BÀO THỰC VẬT

Câu 3: Báo cáo kết quả thực hành theo bảng 15.1.

Giải nhanh:

BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH

Tên thí nghiệm: Làm tiêu bản quan sát quá trình giảm phân ở tế bào thực vật.

Các thành viên trong nhóm: ...

1. Câu hỏi nghiên cứu

• Ở tế bào thực vật, nhiễm sắc thể đã có những biến đổi và hoạt động gì trong quá trình giảm phân?

2. Chuẩn bị

• Dụng cụ: Kính hiển vi quang học, lam kính, lamen, giấy thấm, kim mũi mác, ống nhỏ giọt, giấy thấm.
• Hóa chất: dung dịch nhuộm nhiễm sắc thể carmine acetic 2% hoặc orcein acetic 2%, HCl 1,5 N.
• Mẫu vật: Hoa hẹ (hoặc hoa hành).

3. Phân công nhiệm vụ trong nhóm

4. Các bước tiến hành

• Bước 1: Chọn cụm hoa hẹ (hoặc hoa hành) chưa nở, tách lấy 2 – 3 nụ hoa kích thước trung bình trong cụm, dùng kim mũi mác tách lấy 5 – 6 túi phấn đặt lên lam kính có sẵn 1 giọt HCl 1,5 N, ngâm trong 1 phút.
• Bước 2: Dùng giấy thấm hút hết HCl, dầm nát bao phấn bằng kim mũi mác, nhỏ 1 – 2 giọt carmine acetic 2% để nhuộm trong 10 phút.
• Bước 3: Đậy lamen, dùng ngón tay cái ấn nhẹ lên lamen để dàn đều tế bào trên lam kính.
• Bước 4: Khi đưa tiêu bản lên kính để quan sát, lúc đầu dùng vật kính 10× để xác định các tế bào, chọn tế bào quan sát rõ. Sau đó chuyển sang dùng vật kính 40× để quan sát chi tiết. Vẽ hình quan sát được.

5. Kết quả

Vẽ hình quan sát được trên tiêu bản đã làm của nhóm:

Báo cáo kết quả thực hành theo bảng 15.1

6. Nhận xét, đánh giá

Học sinh tự đánh giá chéo việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên ở trong nhóm.