BÀI 14. KHỐI ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã kiên cường chiến đấu và chiến thắng nhiều kẻ thù hung bạo. Theo em, sức mạnh nào đã góp phần quyết định giúp dân tộc Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trong công cuộc chống ngoại xâm, giữ vững nền độc lập cũng như giữ gìn và phát triển nền văn hóa truyền thống? Sức mạnh ấy đã được phát huy ra sao trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?

Giải nhanh: 

Đồng bộ công cuộc đổi mới; gia tăng tiềm lực mọi mặt của quốc gia

1. Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam

Câu 1: Hãy cho biết khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt Nam được hình thành trên những cơ sở nào và thể hiện ra sao trong các thời kì lịch sử?

Giải nhanh: 

Cơ sở: yêu nước, lịch sử, văn hoá, lợi ích chung, lãnh đạo đúng đắn

Các thời kỳ: phong kiến (chống giặc ngoại xâm), cận đại (giải phóng dân tộc), hiện đại (xây dựng – bảo vệ tổ quốc)

Câu 2: Nêu nhận xét về sự hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam.

Giải nhanh: 

Khối đại đoàn kết dân tộc là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước.

Câu 3: Em hãy cho biết nguyên nhân thắng lợi của các cuộc đấu tranh giành độc lập trong lịch sử dân tộc.

Giải nhanh: 

Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử dựng nước và giữ nước. 

Câu 4: Quan sát Hình 2, kết hợp liên hệ thực tế, em hãy nêu vai trò, tầm quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc trong cuộc sống hiện nay. Kể thêm một số ví dụ khác mà em biết.

Giải nhanh: 

Là cơ sở để phát huy sức mạnh của toàn dân tộc trong sự nghiệp phát triển của toàn dân tộc. Ví dụ: chính sách mới đáp ứng yêu cầu phát triển các vùng dân tộc, vùng đồng bào tôn giáo.

2. Chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay

Câu 1: Em hãy xác định những từ ngữ thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc trong các Tư liệu 5, 6. Các Tư liệu đó thể hiện điều gì trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước?

Giải nhanh: 

- Đoàn kết dân tộc không phân biệt giống nói, gái, trai, giai cấp, tôn giáo/ quốc gia thống nhất/ bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng phát triển/nghiêm cấm mọi hành vi kì thị, chia rẽ dân tộc.

- Đoàn kết, bình đẳng và tương trợ nhau cùng nhau cùng phát triển.

Câu 2: Lập bảng tóm tắt một số nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước (về kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng).

Giải nhanh: 

Câu 3: Thông qua sách, báo, truyền hình, internet hoặc quan sát thực tế ở địa phương, em hãy kể tên một số chương trình thể hiện những nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước.

Giải nhanh: 

Chương trình An sinh xã hội (VTV1);  Sắc màu dân tộc Việt Nam, Giao lưu văn hóa các dân tộc Việt Nam (VOV4),...

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy trình bày quá trình hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trên trục thời gian.

Giải nhanh: 

• Thời Bắc thuộc: Khối đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam được củng cố qua đấu tranh bền bỉ trong hơn 1 000 năm 
• Thời kì phong kiến tự chủ: Khối đại đoàn kết giữa người Kinh với các dân tộc thiểu số luôn được các vương triều quan tâm, xây dựng thông qua chính sách, biện pháp cụ thể.
• Thời Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập (1930): nhân tố quan trọng quyết định thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc

Câu 2: 
"Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công"
                                          (Hồ Chí Minh)
Em hiểu như thế nào về quan điểm trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Lấy những dẫn chứng lịch sử để chứng minh cho luận giải của em.

Giải nhanh: 

- Vai trò quan trọng của đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. 

- 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đứng trước kẻ thù có sức mạnh lớn hơn ta gấp nhiều lần cả về tài lực và vật lực nhưng với quân và dân ta đã tạo nên những chiến thắng vang rộn năm châu và giành lại nền độc lập

VẬN DỤNG

Câu 1: Hiện nay, trong danh sách Di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh có nhiều di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số. Điều đó gợi cho suy nghĩ gì? Hãy viết một đoạn văn khoảng 15 dòng giới thiệu về một di sản của cư dân dân tộc thiểu số mà em thích nhất.

Giải nhanh: 

- Đảng và Nhà nước đã luôn chú trọng, quan tâm xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Xòe Thái là một loại hình múa truyền thống độc đáo của người dân tộc Thái ở Tây Bắc Việt Nam. Xòe Thái có các động tác múa uyển chuyển, nhẹ nhàng, nhịp nhàng theo tiếng nhạc, thể hiện sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên và cộng đồng. Có nhiều loại hình xoè Thái khác nhau: xoè vòng, xoè khăn, xoè nón, xoè gậy, xoè hoa. Xòe Thái không chỉ thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu thương của cộng đồng người Thái, gắn kết mọi người lại với nhau mà còn được xem như một nghi lễ cầu may mắn, sung túc trong cuộc sống. Nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2015. Đây là minh chứng cho giá trị văn hóa và nghệ thuật độc đáo của Xòe Thái, góp phần nâng cao vị thế của văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

Câu 2: Nếu trường em hoặc tổ dân phố/làng bản nơi em đang sinh sống phát động cuộc thi vẽ tranh hoặc sưu tầm hình ảnh và bài viết tham gia Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, em sẽ lựa chọn hình ảnh nào? Tại sao?

Giải nhanh: 

Hình ảnh những người bác sĩ/ điều dưỡng tình nguyện điều trị cho những bệnh nhân mắc COVID-19 vì hình ảnh này thể hiên sức mạnh to lớn của cộng đồng khi cùng nhau chung tay đẩy lùi dịch bệnh, xây dựng đất nước.