BÀI 4: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN, 

SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN

MỞ ĐẦU

Lịch sử phát triển lãnh thổ lâu đời và vị trí nằm ở nơi giao thoa của 2 vành đai sinh khoáng lớn trên Trái Đất giúp cho Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản dồi dào. Hãy nêu một số đặc điểm nổi bật cùng những giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản của nước ta.

Giải nhanh: 

- Đặc điểm của tài nguyên khoáng sản của Việt Nam:

•  Tài nguyên khoáng sản nước ta khá đa dạng, phong phú
• Khoáng sản phân bố tương đối rộng

- Giải pháp sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên khoáng sản:

•  Thực hiện nghiêm luật khoáng sản.
•  Áp dụng các biện pháp quản lí chặt chẽ 
•  Tuyên truyền giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân,..

1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN

Dựa vào hình 4.1, kiến thức đã học và thông tin trong bài, em hãy:

CH: Trình bày những đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản nước ta.

Giải nhanh: 

• Nước ta có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng, phong phú
• Phần lớn các mỏ có quy mô trung bình và nhỏ
• Khoáng sản phân bố tương đối rộng

CH: Giải thích tại sao tài nguyên khoáng sản nước ta có những đặc điểm đó.

Giải nhanh: 

• Nước ta có nguồn khoáng sản phong phú, đa dạng do nằm ở vị trí giao nhau giữa các vành đai sinh khoáng 
• Phần lớn các mỏ có trữ lượng trung bình và nhỏ.
• Khoáng sản phân bố rộng khắp trong cả nước

2. SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN

Dựa vào thông tin trong bài, em hãy:

CH: Phân tích hiện trạng khai tác tài nguyên khoáng sản

Giải nhanh: 

Tài nguyên khoáng sản có vai trò quan trọng trong nền kinh tế - xã hội của đất nước, tuy nhiên, nhiều loại khoáng sản của nước ta vẫn chưa được thăm dò, đánh giá đầy đủ tiểm năng và giá trị; một số loại chưa được khai thác, sử dụng hợp lí và hiệu quả, vẫn còn tình trạng khai thác quá mức.

Công nghệ khai thác một số loại khoáng sản chưa tiên tiến, gây lãng phí tài nguyên và những hệ quả như xói mòn, trượt đất, suy giảm đa dạng sinh học, ...

CH: Nêu biện pháp sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản nước ta.

Giải nhanh: 

• Thực hiện nghiêm Luật Khoáng sản Việt Nam.
• Áp dụng các biện pháp quản lí chặt chẽ việc thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản; tăng cường trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân nhằm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên khoáng sản.
• Áp dụng các biện pháp về công nghệ 

LUYỆN TẬP

CH: Hoàn thành sơ đồ thể hiện các đặc điểm chung về tài nguyên khoáng sản Việt Nam theo gợi ý dưới đây:

Giải nhanh: 

CH: Lấy ví dụ chứng minh khai thác khoáng sản có ảnh hưởng đến môi trường ở nước ta.

Giải nhanh: 

• Hoạt động khai thác mỏ than lộ thiên, do phải bốc xúc một lượng đất đá thải khá lớn, đất đá bị đào xới. Các đồng ruộng, khe suối phía dưới các bãi thải bị bồi lấp do sạt lở, xói mòn khi mưa lũ.
• Trong khai thác vàng, ngay tại các mỏ vàng đã được cấp phép, đa số các nhà máy không có hệ thống xử lý nước thải, tình trạng nước thải chưa qua xử lý chứa các loại hóa chất độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường

VẬN DỤNG

CH: Hãy sưu tầm thông tin để viết báo cáo ngắn về một loại khoáng sản của nước ta và chia sẻ với các bạn.

Giải nhanh: 

Than khoáng:

- Than biến chất trung bình (bitum) đã được phát hiện ở Thái Nguyên, vùng sông Đà và vùng Nghệ Tĩnh với trữ lượng không lớn, chỉ đạt tổng tài nguyên gần 80 triệu tấn.

- Than biến chất cao (anthracit) phân bố chủ yếu ở các bể than Quảng Ninh, Thái Nguyên, sông Đà, Nông Sơn với tổng tài nguyên đạt trên 18 tỷ tấn. Bể than Quảng Ninh là lớn nhất với trữ lượng đạt trên 3 tỷ tấn. Bể than Quảng Ninh đã được khai thác từ hơn 100 năm nay phục vụ tốt cho các nhu cầu trong nước và xuất khẩu.