BÀI 18. MẠCH XỬ LÍ TÍN HIỆU TƯƠNG TỰ

KHỞI ĐỘNG:

Câu hỏi: Quan sát Hình 18.1 và cho biết: Tín hiệu tạo ra của các thiết bị khi hoạt động là tín hiệu gì?

Giải nhanh:

a) Tín hiệu âm thanh                            b) Tín hiệu ánh sáng

c) Tín hiệu hình ảnh

I. KHÁI NIỆM VỀ KĨ THUẬT ĐIỆN

Câu hỏi 1: Tín hiệu như thế nào được gọi là tín hiệu tương tự?

Giải nhanh:

Tín hiệu tương tự là tín hiệu có biên độ biến đổi liên tục theo thời gian.

Câu hỏi 2: Tín hiệu tương tự thường được biểu diễn như thế nào?

Giải nhanh:

Tín hiệu tương tự thường được biểu diễn thông qua điện áp hoặc dòng điện.

II. MỘT SỐ MẠCH XỬ LÍ TÍN HIỆU TƯƠNG TỰ

1. Mạch khuếch đại tín hiệu

Câu hỏi 1: Vai trò của mạch khuếch đại là gì?

Giải nhanh:

Làm tăng cường biên độ tín hiệu mà không làm thay đổi dạng tín hiệu.

Câu hỏi 2: Mạch khuếch đại âm thanh ở Hình 18.4 hoạt động như thế nào?

Giải nhanh:

Tín hiệu vào bên trái có dạng hình sin với biên độ nhỏ hơn và tín hiệu ra bên phải đã được khuếch đại có biên độ lớn hơn và giữ nguyên dạng hình sin.

2. Mạch điều chế tín hiệu

Câu hỏi 1: Vai trò của mạch điều chế là gì?

Giải nhanh:

Truyền dẫn tín hiệu đi xa.

Câu hỏi 2: Mạch điều chế tín hiệu âm thanh ở Hình 18.5 hoạt động như thế nào?

Giải nhanh:

• Mạch có hai đầu vào. 

• Các diện trở R1, R2, R3, R, giúp ổn định chế độ làm việc của transistor. 

• Transistor khuếch đại sóng mang. 

• Tín hiệu đầu ra trên cực C có thể truyền đi xa từ nơi phát đến nơi thu tín hiệu.

3. Mạch giải điều chế tín hiệu

Câu hỏi 1: Nêu vai trò của mạch giải điều chế âm thanh.

Giải nhanh:

Tách tín hiệu âm thanh gốc ra khỏi sóng mang cao tần đã được điều chế tại trạm phát.

Câu hỏi 2: Vì sao sóng ra của mạch giải điều chế âm thanh bằng diode có dạng như Hình 18.7?

Giải nhanh:

Vì sóng điều chế Uv đi vào mạch điều chế, khi qua diode D, chỉ thành phần dương của sóng đi qua được. Sau đó, mạch lọc R - C giúp loại bỏ tín hiệu tân số lớn nên tín hiệu đầu ra Ur có dạng tín hiệu âm thanh cần thu.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: So sánh chức năng của các mạch khuếch đại, điều chế và giải điều chế.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Tìm hiểu ứng dụng của các mạch xử lí tín hiệu trong máy thu thanh

Giải nhanh:

Mạch giải điều chế âm thanh có chức năng chính là tách tín hiệu âm thanh gốc ra khỏi sóng mang cao tần đã được điều chế tại trạm phát. Nhờ vậy, người nghe có thể cảm nhận được âm thanh một cách rõ ràng và trung thực.