BÀI 21. CÁC CHÂU LỤC VÀ ĐẠI DƯƠNG TRÊN THẾ GIỚI

Khởi động: Quan sát ô chữ dưới đây, em hãy:

- Sắp xếp các chữ cái để tạo thành từ có nghĩa.

- Chia sẻ những hiểu biết của em về từ đó.

Đáp án chuẩn:

- Từ sắp xếp được: Ấn Độ Dương

+ Đại dương lớn thứ 3 thế giới, nằm trong khu vực trung tâm bể nước nóng nhiệt đới.

1. CÁC CHÂU LỤC TRÊN THẾ GIỚI 

Câu hỏi: Quan sát hình 1, em hãy:

- Kể tên và xác định trên lược đồ vị trí các châu lục trên thế giới

- Cho biết mỗi châu lục tiếp giáp với các đại dương và châu lục nào.

Đáp án chuẩn:

- Số lượng: 6 châu lục: Á, Âu, Phi, Mỹ, Úc, Nam Cực.

- Vị trí:

+ Á, Âu, Phi: Bán cầu Bắc.

+ Mỹ: Bán cầu Tây.

+ Úc: Bán cầu Nam.

+ Nam Cực: Quanh cực Nam.

- Tiếp giáp:

+ Á: Âu, Phi, Úc, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, Bắc Băng Dương.

+ Âu: Á, Phi, Mỹ, Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương.

+ Phi: Á, Âu, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương.

+ Mỹ: Âu, Đại Tây Dương, Thái Bình Dương.

+ Úc: Á, Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương.

+ Nam Cực: Nam Đại Dương.

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 2, 3, em hãy:

- Xác định vị trí các dãy núi, cao nguyên, đồng bằng và một số sông lớn ở châu Á

- Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và thiên nhiên châu Á

Đáp án chuẩn:

- Địa hình: Núi cao (Himalaya), cao nguyên (Trung Siberia), đồng bằng (Tây Siberia, Hoa Bắc).

- Khí hậu: Đa dạng: xích đạo, nhiệt đới, ôn đới, hàn đới (thay đổi từ Bắc xuống Nam).

- Sông ngòi: Mạng lưới phát triển.

- Thiên nhiên: Phân hóa đa dạng: đài nguyên, rừng lá kim, lá rộng, nhiệt đới ẩm; hoang mạc (sâu trong nội địa).

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 4, em hãy:

- Xác định vị trí các dãy núi và đồng bằng ở châu Âu

- Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và thiên nhiên châu Âu

Đáp án chuẩn:

- Địa hình:

+ Đồng bằng (2/3 diện tích) và đồi núi.

+ Bờ biển dài, nhiều vịnh biển, bán đảo.

- Khí hậu: Ôn đới, một phần nhỏ phía bắc có khí hậu hàn đới.

- Sông ngòi: Mạng lưới dày đặc.

- Thiên nhiên:

+Rừng lá rộng, lá kim chiếm ưu thế.

+ Động vật đặc trưng: thỏ, gấu, tuần lộc,...

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 5, em hãy:

- Xác định vị trí các bồn địa, cao nguyên, hoang mạc và sông lớn ở châu Phi

- Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và thiên nhiên châu Phi

Đáp án chuẩn:

- Địa hình: Cao nguyên, bồn địa, đồng bằng.

- Khí hậu: Nhiệt đới, nóng và ít mưa.

- Sông ngòi: Thưa thớt, ít nước.

- Thiên nhiên: Nhiệt đới, động vật tiêu biểu: voi, tê giác, sư tử,...

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 6, em hãy:

- Xác định vị trí các dãy núi, cao nguyên, đồng bằng, sông lớn ở châu Mỹ

- Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và thiên nhiên châu Mỹ

Đáp án chuẩn:

- Địa hình:

+ Phía Tây: núi cao.

+ Giữa: đồng bằng.

+ Phía Đông: núi thấp, cao nguyên.

- Khí hậu: Đa dạng, thay đổi từ Bắc xuống Nam.

- Sông ngòi: Phát triển, đặc biệt ở Nam Mỹ.

- Thiên nhiên:

+ Đa dạng: rừng, đồng cỏ, hoang mạc.

+ Động vật: bò bison, con lười,...

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 7, em hãy:

- Xác định vị trí các dãy núi, cao nguyên, đồng bằng, sông lớn ở châu Đại Dương

- Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và thiên nhiên châu Đại Dương

Đáp án chuẩn:

- Địa hình:

+ Núi thấp (Đông).

+ Cao nguyên (Tây).

+ Bồn địa (trung tâm).

+ Đảo nhỏ, thấp.

- Khí hậu: Nhiệt đới, nóng quanh năm.

- Sông ngòi: Kém phát triển do ít mưa.

- Thiên nhiên: Động vật độc đáo: gấu túi, chuột túi,...

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 8, em hãy:

- Nêu đặc điểm địa hình của châu Nam Cực

- Cho biết khí hậu và thiên nhiên có những điểm khác biệt nào so với các châu lục còn lại

Đáp án chuẩn:

- Địa hình: Cao do lớp băng dày.

- Khí hậu: Khác biệt:

+ Hàn đới, khắc nghiệt.

+ Nhiệt độ âm quanh năm.

+ Gió mạnh, sông ngòi hiếm.

- Thiên nhiên: Đơn điệu, thực vật nghèo nàn.

2. CÁC ĐẠI DƯƠNG TRÊN THẾ GIỚI

Câu hỏi: Đọc thông tin, dựa vào bảng số liệu và quan sát hình 1, em hãy:

- Kể tên và xác định trên lược đồ vị trí các đại dương trên thế giới

- So sánh diện tích và độ sâu trung bình của các đại dương

Đáp án chuẩn:

- Số lượng: 5 đại dương: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Bắc Băng Dương, Nam Đại Dương.

- Diện tích: Thái Bình Dương > Đại Tây Dương > Ấn Độ Dương > Nam Đại Dương > Bắc Băng Dương.

- Độ sâu: Thái Bình Dương > Ấn Độ Dương > Đại Tây Dương > Nam Đại Dương > Bắc Băng Dương.

3. LUYỆN TẬP

Câu 1: Lựa chọn hai châu lục đã học để hoàn thành bảng thông tin so sánh sự khác nhau về đặc điểm địa hình, khí hậu và sông ngòi theo mẫu vào vở:

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Giới thiệu đặc điểm khái quá của một đại dương với các bạn cùng lớp

Đáp án chuẩn:

Giới thiệu về Thái Bình Dương:

- Lớn nhất, sâu nhất:

+ Bao phủ gần 180 triệu km2 (gần bằng Đại Tây Dương + Ấn Độ Dương).

+ Độ sâu trung bình 4.000m, có nhiều rãnh.

- Giàu tài nguyên:

+ Đáp ứng 3/5 nhu cầu cá thế giới.

+ Dồi dào cá hồi, cá ngừ.

4. VẬN DỤNG

Lựa chọn và thực hiện một trong hai nhiệm vụ dưới đây:

Câu 1: Tìm kiếm thông tin về một con sông lớn trên thế giới, sau đó chia sẻ với các bạn cùng lớp

Câu 2: Sưu tầm một số hình ảnh thể hiện nét đặc sắc của thiên nhiên ở một châu lục mà em thích nhất, sau đó chia sẻ với các bạn cùng lớp

Đáp án chuẩn:

Câu 1:

- Sông Nile dài nhất trên thế giới:

+ Chiều dài 6.650km, chảy từ Nam – Bắc.

+ Trải dài 11 quốc gia.

- Biểu tượng Ai Cập:

+ Nổi tiếng với hạ lưu sông châu thổ.

+ Mang lại nhiều tài nguyên cho Ai Cập.

+ Góp phần xây dựng kim tự tháp, định hình nền văn minh Ai Cập.

Câu 2: 

Một số hình ảnh về châu Âu: