CHỦ ĐỀ 2. THÍCH NGHI VỚI NHỮNG THAY ĐỔI TRONG CUỘC SỐNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu về những căng thẳng trong quá trình học tập và trước các áp lực của cuộc sống

1. Chỉ ra những biểu hiện của căng thẳng trong học tập và trước các áp lực của cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

+ Chán ăn, mất ngủ, mệt mỏi, dau dầu, chóng mặt, đau đầu,... 

+ Lo lắng, buồn chán, hay cáu giận, khó kiểm soát hành vi,...

2. Thảo luận những nguyên nhân dẫn đến căng thẳng trong học tập và trước các áp lực của cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

- Chưa cân bằng thời gian dành cho học tập và giải trí;

- Chưa có phương pháp học tập phù hợp;

- Kì vọng của cá nhân và người thân quá cao;

- Gặp khó khăn trong mối quan hệ với các bạn.

Hoạt động 2: Rèn luyện cách ứng phó với những căng thẳng trong quá trình học tập và trước các áp lực của cuộc sống

1. Chia sẻ một số kinh nghiệm ứng phó của em khi gặp những căng thẳng trong học tập và trước các áp lực của cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

+ Lập lịch và tổ chức công việc để phân bổ thời gian hợp lý.

+ Thực hiện các hoạt động giải trí và thể dục thường xuyên để giải tỏa căng thẳng.

+ Học cách quản lý áp lực bằng cách ưu tiên và đặt ra mục tiêu rõ ràng.

+ Tìm sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình khi cần.

2. Thảo luận cách ứng phó với căng thẳng trong học tập và trước các áp lực của cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

- Đặt mục tiêu, xây dựng kế hoạch phù hợp;

- Tìm kiếm sự trợ giúp khi cần thiết;

- Suy nghĩ tích cực;

3. Thể hiện khả năng ứng phó với những căng thẳng trong học tập và trước các áp lực của cuộc sống nếu em là nhân vật trong những tình huống sau:

Tình huống 1:

Hôm nay, biết kết quả kiểm tra giữa kì của H không cao, mẹ H lại nói: "Bố mẹ đã tạo điều kiện tốt nhất cho con mà tại sao con vẫn có kết quả học tập như vậy? Mẹ thấy buồn quá!". H cảm thấy buồn và rất áp lực.

Tình huống 2:

Năm nay là năm học cuối cấp nên N phải dành rất nhiều thời gian cho học tập. Bố mẹ luôn nhắc N phải tập trung vào việc học. N thấy căng thẳng, mệt mỏi.

Tình huống 3:

T biết mình giao tiếp không tốt, thường khiến người khác không hài lòng nên rất ngại trò chuyện với các bạn. T cảm thấy rất căng thẳng mỗi khi giao tiếp với mọi người.

Đáp án chuẩn:

Tình huống 1:

Nếu em là H, em có thể cố gắng giải thích cho mẹ hiểu về những khó khăn trong học tập mà em đang gặp phải. 

Tình huống 2:

Nếu em là N, em giải thích cho bố mẹ hiểu rõ hơn về áp lực mà em đang phải đối mặt và thảo luận và đề xuất một lịch trình học tập hợp lý để có thể cân bằng được giữa học tập và nghỉ ngơi. 

Tình huống 3:

Nếu em là T, em sẽ tập trung vào việc cải thiện kỹ năng giao tiếp bằng cách tham gia các hoạt động nhóm, luyện tập nói chuyện với bạn bè thân thiết. 

Hoạt động 3: Thích nghi với sự thay đổi trong một số tình huống của cuộc sống

1. Kể lại những thay đổi trong một số tình huống của cuộc sống mà em đã từng trải qua.

Đáp án chuẩn:

+ Thay đổi môi trường học tập 

+ Thay đổi nơi ở 

+ Gia đình đón thêm thành viên mới 

2. Chia sẻ khả năng thích nghi của em với sự thay đổi trong một số tình huống của cuộc sống.

Đáp án chuẩn:

Tình huống: Chuyển từ trường học cấp 2 đến trường cấp 3.

Mô tả tình huống: Khi em chuyển từ trường cấp 2 lên cấp 3, em đã phải thích nghi với một môi trường học tập mới với nhiều bạn bè mới và mức độ học tập được nâng lên.

Nhờ những nỗ lực và sự thích nghi, em đã dần cảm thấy thoải mái và tự tin hơn trong môi trường học tập mới. Em đã có được những mối quan hệ tốt với bạn bè mới và đạt được thành tích học tập tốt hơn.

3. Đề xuất cách thích nghi với những thay đổi của cuộc sống nếu em là nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1:

T khá lo lắng vì tháng sau cả nhà phải chuyển đến nơi ở mới, xa những người hàng xóm mà T đã thân quen từ nhỏ đến giờ.

Tình huống 2:

K chỉ có M là bạn thân. Hôm nay, M rất buồn vì phải báo với K rằng tuần sau mình sẽ chuyển lên thành phố.

Tình huống 3:

Bố mẹ H vừa đón bà về ở cùng để tiện chăm sóc vì bà bị bệnh. Việc này làm thay đổi sinh hoạt hằng ngày của gia đình H.

Đáp án chuẩn:

Tình huống 1:

Em có thể dành thời gian tổ chức một buổi gặp mặt để tạm biệt và lưu giữ những kỷ niệm đáng nhớ với hàng xóm cũ. 

Tình huống 2:

Nếu em là K trong tình huống bạn thân M sắp chuyển đến thành phố mới, em có thể đưa ra những cách thích nghi để duy trì mối quan hệ. Em nên lắng nghe và đồng cảm với M, chia sẻ cảm xúc của mình và đưa ra những lời động viên. 

Tình huống 3:

Em có thể hợp tác và thể hiện lòng hiếu khách với bà, chia sẻ trách nhiệm chăm sóc và giúp đỡ bố mẹ. 

Hoạt động 4: Thực hiện có trách nhiệm các nhiệm vụ được giao

1. Chia sẻ những nhiệm vụ em thường được giao.

Đáp án chuẩn:

- Trong học tập: Làm bài tập về nhà, làm sản phẩm hoạt động nhóm....

- Trong gia đình: Rửa chén, giặt quần áo, phơi quần áo...

2. Trao đổi về cách thực hiện có trách nhiệm các nhiệm vụ được giao. 

Đáp án chuẩn:

- Hiểu rõ nhiệm vụ được giao và có kế hoạch thực hiện cụ thể

- Chia nhỏ nhiệm vụ và hoàn thành theo các mốc thời gian

- Tìm sự hỗ trợ khi thật sự cần

3. Đề xuất cách thực hiện có trách nhiệm các nhiệm vụ được giao nếu em là nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1:

H là một học sinh giỏi Toán và luôn sẵn sàng hỗ trợ các bạn trong học tập. Hôm nay, cô giáo chủ nhiệm giao cho H giúp đỡ Q học tập môn Toán để bạn ấy có thể tiến bộ hơn.

Tình huống 2:

M có hiểu biết về nhiều món ăn dịa phương. Do đó, thầy giáo chủ nhiệm muốn trao cơ hội cho M đại diện lớp giới thiệu về đặc sản quê hương trong Hội chợ ẩm thực của trường.

Tình huống 3:

Vườn nhà N trồng rất nhiều loại cây trái. Tuần này, bố phải về quê nên giao cho N chăm sóc vườn cây. N lo lắng vì thời gian này cũng dang phải hoàn thành nhiều nhiệm vụ học tập.

Đáp án chuẩn:

Tình huống 1: 

Nếu em là H trong tình huống này, em sẽ thực hiện nhiệm vụ được giao với trách nhiệm và sự nhiệt tình. 

Tình huống 2: 

Nếu em là M trong tình huống này, em sẽ đảm nhận vai trò đại diện lớp giới thiệu về đặc sản quê hương trong Hội chợ ẩm thực của trường một cách tự tin và trách nhiệm. 

Tình huống 3: 

Nếu em là N trong tình huống này, em sẽ tự tin và chịu trách nhiệm trong việc chăm sóc vườn cây trái của gia đình. 

4. Chia sẻ bài học rút ra sau khi em thực hiện có trách nhiệm các nhiệm vụ được giao.

Đáp án chuẩn:

- Cách tổ chức công việc khoa học và hiệu quả khi thực hiện nhiệm vụ;

- Cách khắc phục hạn chế của bản thân để hoàn thành nhiệm vụ;

- Cách phát triển các mối quan hệ khi thực hiện nhiệm vụ.

Hoạt động 5: Tạo động lực thực hiện hoạt động

1. Chia sẻ những nguyên nhân khiến em thiếu động lực thực hiên hoạt động

Đáp án chuẩn:

- Hoạt động nhàm chán;

- Không được ghi nhận, động viên dù đã nỗ lực, cố gắng

- Không theo kịp các nội dung học tập do thiếu kiến thức cơ bản;

2. Thảo luận cách tạo động lực cho bản thân để thực hiện hoạt động

Đáp án chuẩn:

- Chia sẻ mong muốn được ghi nhận những nỗ lực, cố gắng của bản thân

- Tìm phương pháp thực hiện hoạt động hiệu quả hơn

- Xác định mục tiêu hoạt động và tự thưởng cho bản thân khi đạt được những mục tiêu cụ thể.

3. Đề xuất cách tạo động lực để thực hiện hoạt động trong các tình huống sau:

Tình huống 1:

Hôm nay, Y dược bạn rủ tham gia vào hoạt dộng tuyên truyền về an toàn giao thông do trường tổ chức. Y chưa thấy hứng thú với hoạt động này nên băn khoăn không biết có tham gia hay không.

Tình huống 2:

Dù M rất nỗ lực nhưng thành tích học tập môn Ngữ văn chưa cải thiện nhiều. M thấy buồn và chán học.

Đáp án chuẩn:

- Tình huống 1: Có thể tạo động lực bằng cách tìm hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc này. An toàn giao thông là một vấn đề rất quan trọng đối với cộng đồng và có thể ảnh hưởng đến tính mạng của nhiều người. 

- Tình huống 2: Tạo động lực bằng cách đặt ra mục tiêu cụ thể và hiệu quả. Em có thể xác định những mục tiêu nhỏ hơn để cải thiện thành tích học tập môn Ngữ văn và lập kế hoạch để đạt được chúng. 

1. Lựa chọn mức độ phù hợp cho mỗi nội dung đánh giá sau

Đáp án chuẩn:

2. Đề xuất những nội dung em cần tiếp tục rèn luyện.

Đáp án chuẩn:

1. Xây dựng mục tiêu rõ ràng
2. Phát triển kỹ năng quản lý thời gian
3. Học cách tạo cảm hứng từ bên ngoài
4. Xây dựng thói quen tích cực
5. Tự phát triển sự kiên nhẫn và kiên trì