CHỦ ĐỀ 3: XÂY DỰNG VÀ GIỮ GÌN CÁC MỐI QUAN HỆ

HOẠT ĐỘNG 1

Xây dựng và giữ gìn tình bạn

Câu 1: Chia sẻ về những điều mà tình bạn đã mang lại cho em.

Trả lời rút gọn:

Tình bạn có ý nghĩa và vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống: Một tình bạn đẹp sẽ là chỗ dựa tinh thần vững chãi và là điểm tựa của mỗi con người trong những lúc gặp khó khăn hoạn nạn. 

Câu 2: Chia sẻ những khó khăn trong việc xây dựng và giữ gìn tình bạn

Trả lời rút gọn:

- Ít chia sẻ với bạn

- Không cùng sở thích, khác quan điểm

- Ít tham gia các hoạt động tập thể

Câu 3: Trao đổi về những việc làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn.

Trả lời rút gọn:

- Chủ động chào hỏi vui vẻ, thân thiện, cởi mở với bạn.

- Nói lời xin lỗi khi mắc lỗi và sửa lỗi một cách chân thành.

- Thể hiện lòng biết ơn trước tấm lòng của bạn.

Câu 4: Sắm vai thể hiện những việc làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Bạn trách em vì không chỉ bài cho bạn trong giờ kiểm tra

Trả lời rút gọn:

Em nên giải thích cho bạn về việc tại sao em làm như vậy, giờ kiểm tra là để kiểm tra kiến thức mọi người cần tự lực học để làm bài kiểm tra.

Tình huống 2: Bạn thường xuyên nhắc đến những khuyết điểm của em để bàn luận và đùa giỡn trước mọi người

Trả lời rút gọn:

Em nên giải thích với bạn việc nhắc đến khuyết điểm của người khác để đem ra bàn luận là hành động sai trái. Một người bạn thật sự sẽ không có hành động và đối xử với mình như vậy.

Tình huống 3: Bạn muốn em hủy tham gia một hoạt động mà em yêu thích để cùng đi chơi với bạn ấy.

Trả lời rút gọn:

Em nên giải thích với bạn rằng đây là hoạt động em yêu thích và vô cùng mong chờ. Em hẹn bạn lần tới sẽ đi chơi với bạn sau.

HOẠT ĐỘNG 2

Rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường.

Câu 1: Chia sẻ các tình huống bắt nạt học đường em đã gặp hoặc chứng kiến

Trả lời rút gọn:

Em đã từng bị các bạn sai đi mua đồ ăn vặt, làm trực nhật cho các bạn ấy nếu không các bạn sẽ đánh em.

Điều đó khiến cho em rất sợ hãi mối khi đến trường, trên lớp học không thể tập trung vào bài giảng vì lo lắng không biết các bạn sẽ bắt mình làm gì, thường xuyên mơ thấy ác mộng khiến cho cơ thể mệt mỏi.

Câu 2: Trao đổi về các biểu hiện của bắt nạt học đường

Trả lời rút gọn:

- Tác động vật lí lên bạn.

- Chiếm đoạt, huỷ hoại tài sản của bạn.

- Cô lập bạn.

Câu 3: Trao đổi về cách phòng tránh, bắt nạt học đường.

Trả lời rút gọn:

- Tìm hiểu nguyên nhân và hậu quả của bắt nạt học đường.

- Điều chỉnh cảm xúc và có phản ứng phù hợp khi có nguy cơ bị bắt nạt.

- Chia sẻ thông tin với người tin cậy khi có nguy cơ bị bắt nạt hoặc đã bị bắt nạt.

- Tìm kiếm sự hỗ trợ khí bản thân bị bắt nạt hoặc chứng kiến người khác bị bắt nạt.

Câu 4: Sắm vai thực hành xử lí các tình huống sau để rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường.

Tình huống 1: Trong giờ ra chơi, một nhóm các bạn tranh luận về trận bóng đá diễn ra hôm trước. G cũng đưa ra ý kiến của mình nhưng các bạn không quan tâm và nói: “Cậu không được ý kiến trong nhóm này!”

Nếu là G, em sẽ xử lí như thế nào?

Trả lời rút gọn:

Nếu là G em sẽ nói chuyện thẳng thắn với các bạn rằng chúng ta ai cũng có quyền được ý kiến, tự do ngôn luận. Các bạn không có quyền ngắn cấm G đưa ra ý kiến.

Tình huống 2: M là học sinh giỏi, hiền lành và ít nói, một nhóm bạn trong lớp yêu cầu M chỉ bài trong giờ kiểm tra, nếu không sẽ bị cô lập. Nếu là M, em sẽ xử lí như thế nào?

Trả lời rút gọn:

Nếu là M em sẽ nói với bạn khi kiểm tra cần sự thành thật, bạn không nên làm như vậy. Nếu bạn vẫn cố tình thì em sẽ trao đổi với cô giáo về vấn đề này.

HOẠT ĐỘNG 3

Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống

Câu 1: Chia sẻ những biểu hiện của sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống

Trả lời rút gọn:

- Chủ động tham gia các hoạt động tập thể ở trường, cộng đồng đề xây dựng mối quan hệ với thầy cô và các bạn mới;

- Kiểm soát được cảm xúc, hành vị của bản thân trong mối quan hệ;

Câu 2: Kể về những tình huống mà em đã thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống.

Trả lời rút gọn:

Khi gặp bài toán khó, em kiên trì tìm tòi lời giải đến cùng, nếu vẫn chưa thể tìm ra đáp án em sẽ tìm đến bạn bè, thầy cô hỏi phương pháp rồi chủ động về tự giải.

Câu 3: Thực hiện những cách phù hợp thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống ở những tình huống sau:

Tình huống 1: N có vẻ ngoài lầm lì, ít nói và thường không chủ động kết bạn với người khác. Tuy vậy, S thích chơi với N vì N là một người bạn biết lắng nghe và thường cho S nhiều lời khuyên hữu ích về việc học tập. Một số bạn khác trong lớp không thích N nên kéo S lại và nói: “Bọn tớ nghĩ cậu đừng chơi với N nữa"

Trả lời rút gọn:

Nếu là N em sẽ nói chuyện với các bạn rằng S là người bạn rất tốt, rất quan tâm với bạn bè và chúng ta không nên xa lánh bạn.

Tình huống 2: P có một nhóm bạn thân và thường tham gia nhiều hoạt động cùng nhau. Dạo này, P thấy các bạn trong nhóm thường rủ nhau chơi trò chơi điện tử và không tập trung học tập. P phân vân không biết nên làm thế nào.

Trả lời rút gọn:

Nếu là P, em sẽ khuyên các bạn hạn chế chơi trò chơi điện tử lại vì chúng chỉ là phương thức giải trí sau giờ học. 

HOẠT ĐỘNG 4

Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội

Câu 1: Xác định những vấn đề có thể nảy sinh trong các mối quan hệ trên mạng xã hội.

Trả lời rút gọn:

- Bình luận thiếu thiện chí

- Chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng

- Không xem xét kĩ trước khi chấp nhận lời mời kết bạn

Câu 2: Xác định những việc em đã làm để thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ

Trả lời rút gọn:

- Không chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng

- Tìm hiểu thông tin trước khi quyết định kết bạn hoặc từ chối lời mời kết bạn.

Câu 3: Thảo luận cách thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội.

Trả lời rút gọn:

- Chọn lọc thông tin trước khi đăng trên trang cá nhân;

- Kiểm tra kĩ tính xác thực của nguồn thông tin trước khi chia sẻ với mọi người;

- Sử dụng cách nói phù hợp để bình luận bài đăng của bạn;

Câu 4: Đóng vai nhân vật trong các tình huống sau để thể hiện sự tự chủ của em trên mạng xã hội.

Tình huống 1: N nhận được tín nhần từ một bạn trong lớp với đề nghị N tiếp tục

chia sẻ tin nhắn này cho nhiều tài khoản khác.

Trả lời rút gọn:

Nếu là N em sẽ không chuyển tiếp những tin nhắn như vậy và sẽ báo cáo tin nhắn đó vì nó có thể là tin nhắn hack tài khoản.

Tình huống 2: Dòng trạng thái trên trang cá nhân của H nhận được rất nhiều bình luận khiêu khích

Trả lời rút gọn:

Nếu là H em sẽ tắt chế độ bình luận hoặc báo cáo bình luận đó chứ không cãi nhau với họ trên mạng xã hội.

Tình huống 3: Hai nhóm bạn trong lớp tranh luận gay gắt trên mạng xã hội và lôi kéo em tham gia để ủng hộ cho quan điểm của nhóm mình.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ không tham gia vì trên mạng xã hội mọi thứ đều là ảo chỉ có ảnh hưởng là thực, chúng ta không nên cãi nhau trên đó, điều này còn làm ảnh hưởng tới nhiều người.

HOẠT ĐỘNG 5

Rèn luyện kĩ năng từ chối trong một số tình huống

Câu 1: Xác định những tình huống cần từ chối

Trả lời rút gọn:

- Khi các bạn trong lớp yêu cầu em thực hiện những việc vượt quá khả năng của mình

- Khi nhóm bạn trên mạng xã hội yêu cầu em chia sẻ về một thông tin có thể gây hại tới người khác. 

Câu 2: Thảo luận những cách từ chối khéo.

Trả lời rút gọn:

- Ví dụ được đề nghị làm những việc vượt quá khả năng của mình

- Cách từ chối:

“Mình không thể làm nó vì nó quá sức với bản thân mình”

Câu 3: Đóng vai để thực hành từ chối trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Anh trai bỏ dở việc nhà mà bố mẹ giao để đi chơi. Đến chiều tối, bố mẹ sắp về mà công việc được giao vẫn chưa hoàn thành. Anh trai nhờ em làm giúp để không bị bố mẹ mắng.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ từ chối anh và nói rằng: Đây là công việc bố mẹ kêu anh làm mà anh không hoàn thành trách nhiệm của mình đã đi chơi rồi, em không thể giúp anh.

Tình huống 2: Một số bạn rủ em giấu đồ để trêu ghẹo một bạn trong lớp. Các bạn nói rằng: "Chỉ đùa thôi mà, không sao đâu.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ từ chối và nói rằng việc trêu đùa như này không hay gì cả, điều này làm bạn bị lo lắng để tìm đồ chúng ta không nên làm vậy.

Tình huống 3: Do ham chơi, em gái không kịp chuẩn bị bài thuyết trình của nhóm và có ý nhờ em làm giúp vì ngày mai hết hạn. Tuy nhiên, ngày mai em cũng có một bài kiểm tra nên cần thời gian để ôn bài.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ từ chối em gái việc làm hộ mà em chỉ làm cùng em để cho kịp bởi em còn phải ôn thi cho bài kiểm tra ngày mai.

Tình huống 4: Một nhóm bạn rủ em cùng tham gia vào nhóm kín trên mạng xã hội. Sau khi tìm hiểu, em đã đọc được một số bài viết về những vấn đề tiêu cực liên quan đến những thành viên của nhóm đó.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ rời khỏi nhóm đấy và trước khi rời khỏi nhóm em sẽ nói với các bạn biết rằng các bạn làm như vậy là không đúng, chúng ta không nên soi mói người khác rồi chê bai họ như vậy.

HOẠT ĐỘNG 6

Thực hiện các việc làm góp phần xây dựng truyền thống nhà trường

Câu 1: Nêu các việc làm góp phần xây dựng truyền thống nhà trường.

Trả lời rút gọn:

- Tham gia phong trào xây dựng Trường học hạnh phúc;

- Viết báo tường chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam;

- Tổ chức cuộc thi sáng tác bộ ảnh về chủ đề Trường học thân thiện, học sinh tích cực.

Câu 2: Thiết kế hoạt động phù hợp để góp phần xây dựng truyền thống nhà trường.

Trả lời rút gọn:

- Kế hoạch giáo dục truyền thống "Thi đua học tốt".

- Mục tiêu: Học sinh tự hào về truyền thống học tập của các thế hệ đi trước và tích cực, chủ động học tập.

- Hình thức tổ chức: Thăm phòng truyền thống, thuyết trình, phóng sự về những tấm gương học sinh tiêu biểu.

- Thời gian: Giờ sinh hoạt lớp tuần tiếp theo.

- Địa điểm: Phòng truyền thống, lớp học.

- Kết quả dự kiến: Học sinh tăng thêm sự tự hào về nhà trường và có động lực phấn đấu học tốt, thể hiện ở việc học tập chủ động và tích cực.