CHỦ ĐỀ 2: THỂ HIỆN TRÁCH NHIỆM CỦA BẢN THÂN

HOẠT ĐỘNG 1

Xác định trách nhiệm của bản thân

Câu 1: Chỉ ra những trách nhiệm của bản thân mà em cần phải thực hiện

Trả lời rút gọn:

- Trách nhiệm với bản thân: Tự chăm sóc sức khỏe, hoàn thành nhiệm vụ học tập

- Trách nhiệm với mọi người xung quanh: Quan tâm, chăm sóc người thân, giúp đỡ những người xung quanh, tham gia hoạt động phục vụ cộng đồng.

Câu 2: Trao đổi về những việc em đã làm thể hiện trách nhiệm của bản thân

Trả lời rút gọn:

- Trách nhiệm trong việc học: Em luôn cố gắng học tập, ngoan ngoãn, nghe lời thầy cô.

Câu 3: Chia sẻ cảm xúc của em và mọi người khi em thực hiện tốt trách nhiệm của bản thân

Trả lời rút gọn:

Em thấy vui vẻ và hạnh phúc vì đã hoàn thành mọi trách nhiệm của mình

HOẠT ĐỘNG 2

Thể hiện trách nhiệm với bản thân 

Câu 1: Xác định những việc làm thể hiện trách nhiệm với bản thân.

Trả lời rút gọn:

- Luôn vui vẻ, suy nghĩ tích cực để cuộc sống luôn vui vẻ, hạnh phúc

- Tập thể dục, vệ sinh cá nhân hàng ngày

Câu 2: Xác định các biện pháp rèn luyện để thể hiện trách nhiệm với bản thân

Trả lời rút gọn:

- Tích cực tự học, tự chuẩn bị bài mới;

- Làm bài tập đầy đủ;

- Tập thể dục, thể thao thường xuyên;

- Nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí phù hợp;

- Đọc sách, báo thường xuyên.

Câu 3: Thể hiện trách nhiệm với bản thân nếu em là nhân vật trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Những lúc cảm thấy buồn, T thường ở một mình trong phòng, không đi ra ngoài, không nói chuyện với ai và cũng chẳng muốn ăn uống gì.

Trả lời rút gọn:

Bạn cần cởi mở hơn khi nói chuyện với mọi người, không nên chỉ ở trong phòng, không nói chuyện với ai và cũng chẳng muốn ăn uống gì điều này ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm trí của bạn.

Tình huống 2: Vì bị chấn thương khi đá bóng nên H phải phẫu thuật đầu gối. Bác sĩ yêu cầu H thường xuyên luyện tập đầu gối nhưng H rất lười tập vì không chịu được đau.

Trả lời rút gọn:

Bạn H thiếu trách nhiệm với bản thân, phải tự yêu thương bản thân mình, phải biết chăm sóc bản thân, không nên lười biếng.

Tình huống 3: Do chưa nỗ lực nên kết quả học tập của Q chưa tốt. Dù vậy, Q không thế hiện sự buồn chán hay lo lắng vì kết quả này.

Trả lời rút gọn:

Q thiếu trách nhiệm với bản thân và gia đình vì không cố gắng học tập rèn luyện bản thân.

HOẠT ĐỘNG 3

Thể hiện trách nhiệm với mọi người xung quanh

Câu 1: Xây dựng kịch bản và đóng vai thể hiện trách nhiệm với mọi người xung quanh trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Trong số những người bạn của M, P là người hay tỏ thái độ khó chịu và coi thường người nghèo khổ, sống lang thang. Mỗi lần nhìn thấy họ, P lại có những hành động chỉ trỏ, cười cợt.

Trả lời rút gọn:

Mỗi lần nhìn thấy họ, P lại có những hành động chỉ trỏ, cười cợt và rút ra được bài học. Trong tình huống này, M sẽ nói chuyện thẳng thắn với P và chỉ ra những hành động của M là sai. 

Tình huống 2: Vào đầu năm học, H biết N gặp hoàn cảnh khó khăn, H rất muốn giúp đỡ bạn nhưng chưa biết phải làm như thế nào.

Trả lời rút gọn:

Đóng vai H và N sau đó diễn một câu chuyện về N gặp hoàn cảnh khó khăn, H giúp đỡ bạn bằng cách trao đổi với bố mẹ, các bạn, thầy cô trong trường để mọi người cùng chung tay giúp đỡ bạn N.

HOẠT ĐỘNG 4

Thực hiện những việc làm, lời nói để người thân hài lòng

Câu 1: Trao đổi về những việc làm, lời nói để người thân hài lòng.

Trả lời rút gọn:

- Dành thời gian trò chuyện với người thân.

- An ủi, động viên khi người thân gặp chuyện không vui.

- Tâm sự để hiểu nhu cầu, mong muốn của người thân.

Câu 2: Xây dựng kịch bản và đóng vai thể hiện trách nhiệm với gia đình trong các tình huống:

Tình huống 1: Em thấy người thân đang làm việc quá sức, có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Em nên làm gì để thể hiện sự quan tâm đến người thân?

Trả lời rút gọn:

Em sẽ chạy tới hỏi han, ngỏ ý và cùng phụ giúp người thân hoàn thành công việc ấy.

Tình huống 2: Mẹ đi công tác một tuần và dặn P ở nhà thay mẹ chăm sóc gia đình, P nên làm gì để mẹ yên tâm công tác?

Trả lời rút gọn:

P sẽ ngoan ngoãn với bố và ông bà, chủ động làm việc nhà, nấu cơm, rửa bát, quét dọn nhà cửa.

HOẠT ĐỘNG 5

Sắp xếp và hoàn thành các công việc trong gia đình.

Câu 1: Lập thời gian biểu thực hiện các công việc trong gia đình.

Trả lời rút gọn:

HOẠT ĐỘNG 6

Thể hiện trách nhiệm trong các hoạt động và thực hiện cam kết đề ra

Câu 1: Chia sẻ những việc làm thể hiện trách nhiệm của em trong các hoạt động

Trả lời rút gọn:

- Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được giao trông quá trình hoạt động

- Vượt qua những khó khăn để thực hiện kế hoạch đã đặt ra

Câu 2: Chia sẻ những cam kết và cách em thực hiện cam kết

Trả lời rút gọn:

- Thường xuyên tập thể dục

- Đi học đúng giờ

- Thực hiện công việc nhà

Câu 3: Đề xuất cách thể hiện trách nhiệm trong hoạt động ở các tình huống sau:

Tình huống 1: H được giao nhiệm vụ tiếp nhận sách, truyện do các bạn trong lớp quyên góp đề chuẩn bị cho hoạt động từ thiện của lớp.

Trả lời rút gọn:

Chủ động hỏi han để nhận sách và chủ động phân loại sách để mọi người tiện vận chuyển.

Tình huống 2: A được giao nhiệm vụ xây dựng tiết mục văn nghệ của lớp đế chào mừng ngày thành lập trường.

Trả lời rút gọn:

A sẽ chủ động kêu gọi mọi người tham gia sau đó lên kịch bản để cùng diễn tập để đạt được kết quả tốt nhất.

Câu 4: Đề xuất những việc làm để thực hiện cam kết trong các tình huống sau:

Tình huống 1: H hứa với mẹ sẽ tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức khỏe. 

Trả lời rút gọn:

- Thức dậy lúc 5 giờ sáng để tập thể dục

- Buổi chiều 6h chiều chạy bộ quanh khu nhà.

- Ăn uống lành mạnh.

Tình huống 2: Trong buổi sơ kết học kì I của lớp, N được nhận danh hiệu học sinh giỏi nhưng được góp ý là còn ít tham gia hoạt động tập thể và công việc chung, N hứa với lớp sẽ thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ tập thể.

Trả lời rút gọn:

- Tham gia các hoạt động múa hát nhân ngày 20/11 tặng thầy cô

- Chủ động giúp các bạn khi các bạn gặp khó khăn trong học tập

- Chủ trương tổ chức các chương trình giúp lớp trở nên gắn kết hơn như hoạt động tập thể giao lưu bạn bè cuối mỗi tháng.

Tình huống 2: Trong buổi sơ kết học kì I của lớp, N được nhận danh hiệu học sinh giỏi nhưng được góp ý là còn ít tham gia hoạt động tập thể và công việc chung, N hứa với lớp sẽ thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ tập thể.

Trả lời rút gọn:

- Tích cực tham gia các hoạt động tập thể và công việc chung

- Đảm bảo không ảnh hưởng tới việc học.

HOẠT ĐỘNG 7

Nhận diện khả năng tranh biện

Câu 1: Thảo luận về cách tranh biện

Trả lời rút gọn:

- Xác định quan điểm cần bảo vệ của mình

- Tìm kiếm minh chứng để bảo vệ quan điểm của mình

- Phản biện những lập luận của đối phương

HOẠT ĐỘNG 8

Nhận diện khả năng thương thuyết

Câu 1: Thảo luận về cách thương thuyết.

Trả lời rút gọn:

- Xác định vấn đề thương thuyết

- Xác định nhu cầu, mong muốn của đối phương

- Đưa ra các phương án để hai bên cùng có lợi

Câu 2: Thực hành thương thuyết trong các tình huống sau:

Tình huống 1: Anh trai N đi học bằng chiếc xe đạp thể thao do một người họ hàng tặng. N rất thích chiếc xe đạp ấy. Năm nay, N muốn tự mình đi học nên đã đề xuất với bố mẹ mua một chiếc xe đạp như thế nhưng bố mẹ chỉ có thể mua chiếc xe đạp thông thường và báo N tự thương thuyết với anh trai.

Trả lời rút gọn:

Em sẽ xin anh trai đổi xe cho mình. Xin anh cho mình chiếc xe của anh đang đi và để anh đi chiếc xe mới.

Tình huống 2: Lớp trao đổi về kế hoạch tham gia hội chợ ẩm thực của nhà trường. Trong lớp có hai nhóm ý kiến. Một nhóm đề xuất giới thiệu những món ăn truyền thống đặc sắc của địa phương. Nhóm kia đề xuất lựa chọn những món ăn nhanh cho để thực hiện, Giáo viên chủ nhiệm đề nghị hai nhóm tự thương thuyết, lựa chọn các món ăn phù hợp để tham gia ở hội chợ.

Trả lời rút gọn:

Em nghĩ chúng ta nên chọn món ăn truyền thống vì đây là hội chợ chúng ta nên bày những món ăn mang tính truyền thống. 

Tình huống 3: Đầu năm học lớp 8, cô giáo chủ nhiệm yêu cầu các tố đề xuất ý tưởng trang trí lớp học. Mỗi tổ đều đưa ra nhiều ý tưởng rất hay và đều muốn ý tưởng của tổ mình được thực hiện.

Trả lời rút gọn:

Đề xuất ý tưởng trang trí lớp của nhóm sau đó nêu ra những điểm mạnh, những ưu điểm của ý tưởng của nhóm với mọi người.

Câu 1: Cho tình huống: Mẹ đi công tác một tuần và dặn P ở nhà thay mẹ chăm sóc gia đình, P nên làm gì để mẹ yên tâm công tác?

Ngoan ngoãn với bố và ông bà

Chủ động làm việc nhà, nấu cơm, rửa bát, quét dọn nhà cửa

Cả hai đáp án trên đều đúng

Cả hai đáp án trên đều sai

Trả lời rút gọn:

Cả hai đáp án trên đều đúng

Câu 2: Em thấy người thân đang làm việc quá sức, có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Em nên làm gì để thể hiện sự quan tâm đến người thân??

Chăm chỉ học hành để mọi người không cần nhắc nhở mình

Chủ động làm việc nhà

Luôn quan tâm tới họ và luôn làm họ vui

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 3: Cho tình huống: “Do chưa nỗ lực nên kết quả học tập của Q chưa tốt. Dù vậy, Q không thế hiện sự buồn chán hay lo lắng vì kết quả này.” Em thấy Q là người như thế nào?

Thiếu trách nhiệm với bản thân và gia đình mình

Là người có trách nhiệm với bản thân

Là người có trách nhiệm với những người xung quanh

Đáp án khác

Trả lời rút gọn:

Thiếu trách nhiệm với bản thân và gia đình mình

Câu 4: Cho tình huống: " Những lúc cảm thấy buồn, T thường ở một mình trong phòng, không đi ra ngoài, không nói chuyện với ai và cũng chẳng muốn ăn uống gì" Nếu em là T, em sẽ làm gì để thể hiện có trách nhiệm với bản thân?

Cởi mở hơn khi nói chuyện với mọi người

Đi ra ngoài vui chơi và nói chuyện với mọi người nhiều hơn

Ăn uống điều độ để bảo vệ sức khỏe

Tất cả các đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Tất cả các đáp án trên đều đúng

Câu 5: Những việc làm thể hiện trách nhiệm với bản thân là?

Luôn vui vẻ, suy nghĩ tích cực để cuộc sống luôn vui vẻ, hạnh phúc

Tập thể dục, vệ sinh cá nhân hàng ngày

Hoàn thành nhiệm vụ học tập, rèn luyện bản thân

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 6: Em nên thực hiện việc nào dưới đây để đảm bảo thực hiện cam kết?

Bỏ qua những việc khó khăn

Kiểm tra, điều chỉnh từng bước thực hiện cam kết đề ra

Nhờ người khác làm hộ khi gặp khó khăn

Đáp án khác

Trả lời rút gọn:

Kiểm tra, điều chỉnh từng bước thực hiện cam kết đề ra

Câu 7: Khi gặp khó khăn, em nên làm gì?

Lùi bước, nản chí

Bỏ cuộc

Sẵn sàng vượt qua khó khăn

Đáp án khác

Trả lời rút gọn:

Sẵn sàng vượt qua khó khăn

Câu 8: Đâu là cạc để em thực hiện các cam kết?

Viết cam kết và đặt ở vị trí dễ nhìn thấy

Có kế hoạch thực hiện cam kết

Lựa chọn phương pháp thực hiện cam kết phù hợp

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 9: Việc nào thể hiện trách nhiệm của em trong các hoạt động?

Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được giao trong quá trình hoạt động

Việc thiếu ý chí

Vượt qua khó khăn để thực hiện các kế hoạch đã đặt ra

Có ý thức giúp đỡ các bạn trong hoạt động chung

Trả lời rút gọn:

Việc thiếu ý chí

Câu 10: Để hoàn thành các công việc trong gia đình, em nên làm gì?

Xác định các công việc trong gia đình và những việc cần ưu tiên thực hiện

Lập thời gian biểu phù hợp và đặt ở nơi dễ nhìn thấy

Thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh thời gian biểu

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 11: Đâu là việc làm em nên làm với người thân?

Tỏ ra khó chịu với việc mình không thích

Không quan tâm người thân nghĩ gì

Chia sẻ việc nhà

Đáp án khác

Trả lời rút gọn:

Chia sẻ việc nhà

Câu 12: Hành động nào dưới đây là việc để người thân hài lòng là?

Dành thời gian trò chuyện với người thân

An ủi, động viên khi người thân gặp chuyện không vui

Tâm sự để hiểu nhu cầu, mong muốn của người thân

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 13: Đâu là biện pháp rèn luyện tinh thần trách nhiệm đối với sức khỏe thể chất và tinh thần?

Tập thể dục thể thao thường xuyên

Nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí phù hợp

Đọc sách, báo thường xuyên

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 14: Đâu là các biện pháp rèn luyện tinh thần trách nhiệm trong học tập?

Tích cực tự học, tự chuẩn bị bài mới

Làm bài tập đầy đủ

Vận dụng kiến thức vào thực tiễn

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 15: Đâu là việc làm thể hiện trách nhiệm với bản thân?

Giữ tinh thần luôn vui vẻ, suy nghĩ tích cực

Tập thể dục, vệ sinh cá nhân hàng ngày

Hoàn thành nhiệm vụ học tập

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 16: Cảm xúc nào dưới đây là cảm xúc em sẽ có khi thực hiện tốt trách nhiệm của bản thân?

Thoải mái, vui vẻ

Khó chịu

Hối hận

Đáp án khác

Trả lời rút gọn:

Thoải mái, vui vẻ

Câu 17: Trách nhiệm trong các hoạt động là việc?

Hoàn thành đúng hạn công việc được giao

Thực hiện cam kết đề ra

Cả hai đáp án trên đều đúng

Cả hai đáp án trên đều sai

Trả lời rút gọn:

Cả hai đáp án trên đều đúng

Câu 18: Trách nhiệm với mọi người xung quanh là việc?

Quan tâm, chăm sóc người thân

Giúp đỡ những người xung quanh

Tham gia hoạt động phục vụ cộng đồng

Cả ba đáp án trên đều đúng

Trả lời rút gọn:

Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 19: Trách nhiệm với bản thân em là việc?

Tự chăm sóc sức khỏe của bản thân

Hoàn thành nhiệm vụ học tập

Cả hai đáp án trên đều đúng

Cả hai đáp án trên đều sai

Trả lời rút gọn:

Cả hai đáp án trên đều đúng

Câu 20: Đâu là trách nhiệm của em với bản thân?

Hoàn thành đúng công việc được giao

Tự chăm sóc sức khỏe

Quan tâm chăm sóc người thân

Giúp đỡ những người xung quanh

Trả lời rút gọn:

Tự chăm sóc sức khỏe