BÀI 1. NGƯỜI LAO ĐỘNG QUANH EM

KHỞI ĐỘNG 

Câu hỏi: Đố các bạn, đây là nghề gì?  

Đáp án chuẩn:

Nghề giáo viên

KIẾN TẠO TRI THỨC MỚI 

Câu 1: Nêu các công việc và đóng góp của người lao động trong tranh

Kể thêm đóng góp của người lao động trong các công việc khác 

Đáp án chuẩn:

• Bức tranh 1: người giao hàng 
• Bức tranh 2: hải quân 
• Bức tranh 3: thợ may 
• Bức tranh 4: ngư dân 
• Bức tranh 5: nông dân 
• Bức tranh 6: giáo viên 

Những nghề lao động khác: 

• Nghề kĩ sư - thiết kế nhà ở, 
• Nghề bác sĩ - chữa bệnh và cứu người…. 

Câu 2: Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi 

BUỔI HỌC ĐẦU TIÊN

Năm nay, lớp 4A có cô giáo mới. Buồi dầu tiên làm quen với lớp, cô giáo yêu cầu:
– Các em hãy giới thiệu đôi nét về bản thân và gia đình mình.
Cả lớp sôi động hẳn lên, bạn nào cũng hào hứng:
– Thưa cô, em tên là Hồng. Bố mẹ em là kiến trúc sư.
– Thưa cô, em tên là Trang. Bố em là bộ đội, mẹ em là giáo viên.
– Thưa cô, em tên là Quỳnh. Bố em là phóng viên, mẹ em là bác sĩ ạ.
Đến lượt Hà, cũng như các bạn, em kể rất tự hào:
– Thưa cô, em là Hà. Bố mẹ em là công nhân vệ sinh môi trường ạ.
Bỗng dưng có vài tiếng cười khúc khích. Cô giáo bước đến bên Hà, âu yếm đặt tay lên vai em và nói:
– Cảm ơn bố mẹ em, những người lao động đã giữ cho thành phố của chúng ta sạch đẹp. Không có nghề nào là tầm thường, chỉ có những ai lười lao động mới đáng xấu hổ. Hơn nữa, mọi của cải trong xã hội có được là nhờ những người lao động. Chúng ta phải biết ơn họ.

Không khí cả lớp nhẹ nhàng, vui vẻ. Hà cảm ơn cô vì cô giáo đã làm cho cả lớp thêm quý trọng nghề nghiệp của bố mẹ mình.

( Phỏng theo Thùy Dung, Buổi học đầu tiên, Đạo đức 4, NXB Giáo dục Việt Nam, 2006)

Câu hỏi: 

- Cô giáo đã làm gì sau khi Hà giới thiệu về nghề nghiệp của bố mẹ? 

- Theo em, vì sao phải biết ơn người lao động? 

Đáp án chuẩn:

- Cô giáo đã an ủi, âu yếm bạn Hà. 

- Vì cơm ăn, áo mặc, sách học và mọi của cải khác trong xã hội có được là nhờ những người lao động. 

LUYỆN TẬP 

Câu 1: Nhận xét các ý kiến sau:

1. Cơm ăn, áo mặc, sách học và mọi của cải khác trong xã hội có được là nhờ những người lao động.  
2. Phải biết ơn người lao động vì họ giúp cho cuộc sống, xã hội tốt đẹp hơn. 
3. Chỉ cần biết ơn người lao động là người thân trong gia đình. 
4. Cần biết ơn người lao động dù không trực tiếp sử dụng sản phẩm do họ làm ra. 

Đáp án chuẩn:

1. Điều này là đúng 
2. Điều này là đúng 
3. Điều này không đúng vì chúng ta phải biết ơn tất cả những người lao động toàn xã hội. 
4. Điều này là đúng. 

Câu 2: Em đồng tình hay không đồng tình với lời nói, việc làm nào sau đây? 

1. Trường mình sạch như vậy là nhờ có bác lao công đấy. 
2. Người lao động chân tay hay trí óc đều đáng quý. 
3. Mình muốn làm thiết kế thời trang. Mình thấy nghề đó không có ích. 
4. Các chú cứu hỏa thật dũng cảm, em nhỉ? 

Đáp án chuẩn:

1. Đồng tình 
2. Đồng tình
3. Không đồng tình 
4. Đồng tình 

Câu 3: Xử lí tình huống 

Tình huống 1: Chú của Bin làm kiểm lâm. Bin rất thích công việc của chú và chia sẻ điều này với Tin. Tin nói: "Kiểm lâm thì có gì đáng tự hào đâu!".

Câu hỏi: Nếu là Bin, em sẽ ứng xử như thế nào?

Tình huống 2: Na và Cốm đang thảo luận về chủ đề "Người lao động quanh em". Na chia sẻ: "Chúng ta phải biết ơn người lao động trong xã hội". Cốm tiếp lời: "Làm như thế để được thầy cô và người lớn khen".

Câu hỏi: Nếu là Na, em sẽ khuyên Cốm điều gì?

Đáp án chuẩn:

- Tình huống 1. Nếu là Bin, em sẽ nói là nếu như không có kiểm lâm thì rừng sẽ không được tươi tốt, vì thế trong cuộc sống, nghề nào cũng đáng quý, đáng trân trọng.

- Tình huống 2. Nếu là Na, em khuyên Cốm rằng chúng ta biết ơn người lao động vì những gì họ đã đóng góp cho cuộc sống của chúng ta bằng tấm lòng chân thành nhất không phải chỉ vì để thầy cô khen.

VẬN DỤNG 

Câu 1: Chia sẻ về đóng góp của một người lao động mà em biết.

Đáp án chuẩn:

Em rất kính phục bác sĩ Nga - người đã cứu giúp bao người thoát khỏi bệnh tật,

sống khỏe mạnh và vui vẻ trở lại. 

Câu 2: Hãy ghi sổ tay mô tả về công việc và đóng góp của một số nghề nghiệp mà

em yêu thích. 

Đáp án chuẩn: