BÀI 4. BẢO VỆ LẼ PHẢI

1. Khoanh tròn vào chữ cái trước phương án em chọn

a/ Những điều đúng đắn, phù hợp với đạo lí và lợi ích chung của xã hội được gọi là gì?

1. Khiêm tốn
2. Lẽ phải
3. Công bằng
4. Trung thực

b/ Hành vi nào dưới đây thể hiện rõ nhất việc bảo vệ lẽ phải?

1. Thấy bất kể việc gì có lợi cho mình cũng phải làm bằng được.
2. Luôn bảo vệ mọi ý kiến của mình.
3. Lắng nghe ý kiến của mọi người để tìm ra điều hợp lý.
4. Luôn luôn tán thành và làm làm theo số đông.

c/ Ý nào dưới đây không phải là ý nghĩa của bảo vệ lẽ phải?

1. Giúp mọi người có cách ứng xử phù hợp
2. Làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội
3. Góp phần thúc đẩy xã hội ổn định và phát triển
4. Đêm lại nhiều lợi ích cho người có quyền hành trong xã hội.

Giải rút gọn:

a/ Đáp án B. 

b/ Đáp án C. 

c/ Đáp án D. 

2. Câu tục ngữ, thành ngữ nào dưới đây nói về bảo vệ lẽ phải? Khoanh tròn vào chữ cái trước phương án em chọn và giải thích ý nghĩa của một trong số những câu tục ngữ, thành ngữ đó.

1. Vàng thật không sợ lửa
2. Nói phải củ cải cũng nghe
3. Yêu nên tốt, ghét nên xấu
4. Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành
5. Nén bạc đâm toạc tờ giấy
6. Thật thà là cha quỷ quái

Giải rút gọn:

Đáp án: A, B, D, G

Ý nghĩa câu nói: 

+ "Vàng thật không sợ lửa" : chỉ người ngay thẳng,trung thực, nếu có bị vu oan thì  cũng sẽ không sợ hay lo lắng, cuối cùng vẫn sẽ được minh oan.

+ Ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành: là tội vạ, là những việc không hay. Cả câu nghĩa là hễ ăn ở ngay thẳng thật thà thì dù có mắc phải tội vạ gì oan uổng, sau cũng vô sự.

3. Những việc làm dưới đây bảo vệ lẽ phải hay không bảo vệ lẽ phải? Vì sao?  ( Đánh dấu X vào ô tương ứng và giải thích vì sao)

Giải rút gọn:

4. Em sẽ xử lý như thế nào nếu ở trong các tình huống dưới đây?

a) Khi tranh luận với các bạn, em biết chắc chắn rằng ý kiến của mình là đúng nhưng đa số các bạn khác lại khẳng định sai.

b) Em nghe thấy một bạn nói xấu bạn khác, trong khi em biết sự thật không phải như vậy.

c) Khi thấy người đàn ông có hành động sàm sỡ với một bé gái, em định lên tiếng thì bị ông ta đe doạ.

d) Bạn thân của em mắc khuyết điểm, bạn muốn em không nói với ai.

Giải rút gọn:

a. Em sẽ dùng lý lẽ để phân tích và bảo vệ ý kiến của mình một cách thuyết phục nhất.

b. Em sẽ bênh vực bạn đó và khuyên mọi người không nên tiếp tục nói những điều sai sự thật như vậy sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới bạn đó.

c. Em sẽ nhanh chóng chạy đi tìm người lớn hoặc tới nơi có công an gần nhất để trình báo.

d. Em sẽ khuyên nhủ và giúp bạn sửa chữa khuyết điểm. Nếu bạn vẫn tiếp tục mắc phải em sẽ nói chuyện với thầy cô, bố mẹ bạn để bạn không mặc vào sai lầm nữa.

5. Em có lời khuyên gì dành cho bạn?

a) T luôn bảo vệ mọi ý kiến của mình.

b) H luôn tìm mọi cách để làm hài lòng những người xung quanh.

c) Đ luôn phê phán những ai không cùng quan điểm với mình.

d) M thường im lặng khi chứng kiến những việc làm sai trái vì cho rằng nếu lên tiếng sẽ bất lợi cho mình.

Giải rút gọn:

a. Em khuyên T nên tin tưởng vào quan điểm, ý kiến của mình vì không phải lúc nào ý kiến của mọi người cũng đúng. Bạn nên phân tích xem ý kiến nào của mình đúng ý kiến nào sai để sửa.

b. Em khuyên H mình không nhất thiết phải làm hài lòng với mọi người xung quanh vì không phải ai cũng đúng và không bao giờ làm sai cả.

c. Em khuyên Đ nếu mọi người không cùng quan điểm với mình thì hãy đưa ra lập luận lí lẽ để bảo vệ ý kiến, quan điểm của mình đừng để bản thân mất đi bình tĩnh, hãy lắng nghe lời nói của mọi người.

d.  Em khuyên M nếu im lặng dần dần mọi điều sai trái đều sẽ trở thành đúng đó sẽ dẫn tới hậu quả vô cùng tồi tệ tới bản thân mình và mọi người xung quanh.

6. Hãy bày tỏ suy nghĩ của em về các quan điểm dưới đây:

a) Lẽ phải thuộc về kẻ mạnh.

b) Điều gì không rõ ràng thì không nên thừa nhận.

Giải rút gọn:

a. Lẽ phải là điều đúng đắn, phù hợp với đạo lí và lợi ích cộng đồng, không thuộc về kẻ mạnh. 

b. Những điều không rõ ràng là những điều chưa được chứng minh, không thể thừa nhận mà chưa có sự phân tích thấu đáo và lí lẽ dẫn chứng rõ ràng.

7. Hãy viết về một tấm gương bảo vệ lẽ phải mà em biết. Em học được điều gì từ tấm gương đó?

Giải rút gọn:

Bác Lâm, chủ tịch xã, được mọi người yêu mến và tôn trọng. Bác từ chối nhận quà Tết nhưng luôn chào đón trẻ con với bánh kẹo và hỗ trợ các hộ gia đình khó khăn phát triển kinh tế. Vì vậy, bác được cả làng yêu mến.