BÀI 4. SẮP XẾP NỔI BỌT

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Khởi động: Làm thế nào để cho máy tính biết một dãy đã có thứ tự tăng dần?

1. Ý TƯỞNG SẮP XẾP BẰNG CÁCH ĐỔI CHỖ CÁC PHẦN TỬ LIỀN KỀ

Hoạt động 1:  

Giả sử có một hộp kẹo, mỗi hộp chứa một số kẹo nào đó. Có một chú robot chỉ biết làm hai thao tác:

• So sánh số kẹo trong hai hộp cạnh nhau.
• Hoán đổi vị trí hai hộp kẹo cạnh nhau.

Theo em, chú robot phải làm thế nào để sắp xếp lại các hộp sao cho số kẹo trong các hộp tăng dần?

2. THUẬT TOÁN SẮP XẾP NỔI BỌT

Hoạt động 2: Với dãy số đã cho ở ví dụ trên, em hãy thực hiện thuật toán được mô tả ở hình bên và cho biết đó có phải là thuật toán sắp xếp nổi bọt hay không?

LUYỆN TẬP

Hãy mô phỏng thuật toán sắp xếp nổi bọt cho một dãy số nguyên tùy chọn, không ít hơn 5 phần tử. Sau bao nhiêu lượt đi từ đầu đến cuối dãy để so sánh và đổi chỗ khi thuật toán kết thúc? Tổng số có bao nhiêu phần tử liền kề?

VẬN DỤNG

Vận dụng 1: 

1) Trong thuật toán sắp xếp nổi bọt thì dấu hiệu để biết dãy chưa sắp xếp xong là gì?

2) Theo em, có phải hình bên đã mô tả chi tiết một lượt robot thực hiện so sánh các căp phần tử liền kề và đổi chỗ khi chúng trái thứ tự mong muốn không?

Vận dụng 2: Theo em, vì sao thuật toán sắp xếp trên lại được gọi là sắp xếp nổi bọt?

TỰ KIỂM TRA

Tự kiểm tra 1: Trong thuật toán sắp xếp nổi bọt, khi nào hai phần tử liền kề được đổi chỗ.

Tự kiểm tra 2: Thuật toán nổi bọt kết thúc khi nào?

Tự kiểm tra 3: Khi nào thực hiện thuật toán sắp xếp nổi bọt chỉ cần một lượt so sánh các cặp liền kề và đổi chỗ?

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

MỞ ĐẦU

Đáp án KD: 

Máy tính so sánh các cặp số liền kề cho đến khi không còn cặp nào trái thứ tự mong muốn.

1. Ý TƯỞNG SẮP XẾP BẰNG CÁCH ĐỔI CHỖ CÁC PHẦN TỬ LIỀN KỀ

Đáp án HD1: 

Robot so sánh và đổi vị trí hai hộp nếu số kẹo ở hộp trước > hộp sau. Lặp lại cho đến khi hộp cuối dãy chứa nhiều kẹo nhất. Tiếp tục cho đến khi không cần đổi vị trí nữa thì dãy đã được sắp xếp xong.

2. THUẬT TOÁN SẮP XẾP NỔI BỌT

Đáp án HD2: 

Các em thực hiện thuật toán và nhận thấy đây là thuật toán sắp xếp nổi bọt

LUYỆN TẬP

Đáp án LT:

Sau ba lượt đi từ đầu đến cuối dãy để so sánh và đổi chỗ khi thuật toán kết thúc. Tổng số có 4 lần đổi chỗ hai phần tử liền kề.

VẬN DỤNG

Đáp án VD1:

1) Dấu hiệu: còn cặp liền kề trái thứ tự mong muốn.

2) Đúng.

Đáp án VD2: 

Vì nó thực hiện nhiều phép so sánh và đổi chỗ các cặp phần tử liền kề cho đến khi không còn cặp nào trái thứ tự mong muốn.

TỰ KIỂM TRA

Đáp án TKT1: 

Khi trái thứ tự mong muốn.

Đáp án TKT2: 

Khi không còn bất cứ cặp liền kề nào trái thứ tự mong muốn.

Đáp án TKT3: 

Khi dãy chỉ có một cặp liền kề trái thứ tự mong muốn.