Video giảng Lịch sử 7 kết nối bài 13 Đại Việt thời Trần (1226-1400)

Tóm lược nội dung

BÀI 13: ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (1226 - 1400) 

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Mô tả được sự thành lập nhà Trần.
• Trình bày được những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, tôn giáo thời Trần.
• Nêu được những thành tựu chủ yếu về văn hóa của Đại Việt thời Trần.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG:

Trước khi vào bài học, chúng ta cùng suy nghĩ và trả lời câu hỏi sau: 

Em hãy quan sát Hình 3, 4 SGK tr.64 và trả lời câu hỏi: 

Em có suy nghĩ gì về trình độ kĩ thuật cũng như đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân Đại Việt thời Trần?

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ

Nội dung 1. Sự thành lập nhà Trần

Em hãy đọc thông tin mục 1, quan sát Hình 1 SGK tr.62, làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi: Nhà Trần được thành lập như thế nào?

Video trình bày nội dung:

Từ cuối thế kỉ XII, nhà Lý ngày càng suy yếu, phải dựa vào họ Trần để đánh dẹp các thế lực chống đối. Nhờ đó, họ Trần đã từng bước thâu tóm quyền hành. Tháng 1 - 1226, Lý Chiêu Hoàng (vị vua cuối cùng của nhà Lý) buộc phải nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh, nhà Trần được thành lập.

Nội dung 2. Tình hình chính trị

Em hãy đọc thông tin mục 2 SGK tr.62, thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi:

+ Trình bày tổ chức chính quyền thời Trần. 

+  Em có nhận xét gì về tổ chức chính quyền thời Trần? So sánh với bộ máy chính quyền thời Lý, em thấy có điểm gì giống và khác nhau?

Video trình bày nội dung:

- Tổ chức chính quyền gồm cấp trung ương (đứng đầu là vua rồi đến quan lại) và địa phương (cả nước chia thành 12 lộ, phủ).

 Tổ chức bộ máy chính quyền và hành chính các cấp thời Trần được tổ chức quy củ và hoàn thiện hơn so với thời Lý. Chế độ chuyên chế trung ương tập quyền thời Trần ngày càng được củng cố hơn.

- Kết quả Phiếu học tập số 1: Đính kèm bảng bên dưới hoạt động.

 Bằng nhiều biện pháp tích cực, nhà Trần đã củng cố được chế độ quân chủ trung ương tập quyển, tăng cường pháp luật. Nhờ vậy, quốc gia Đại Việt thời Trần đã có bước phát triển mới trên các mặt.

Nội dung 3. Tình hình kinh tế, xã hội

- Em hãy khai thác thông tin mục 1a SGK tr.64, thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi: Nêu những dẫn chứng chứng tỏ nhà Trần chú trọng và khuyến khích phát triển nông nghiệp.

- Em hãy giải thích vì sao việc lập điền trang của các tôn thất cũng là một biện pháp phục hồi và phát triển nông nghiệp của nhà Trần?

 Video trình bày nội dung:

a) Tình hình kinh tế 

- Nông nghiệp: khai hoang, đắp đê phòng lụt, xây dựng  nhiều công trình thuỷ lợi, miễn giảm tô, thuế, khuyến khích ruộng đất của tư nhân, khai khẩn đất hoang để lập điền trang,...

- Sản xuất thủ công nghiệp thời Trần rất phát triển với sản phẩm đa dạng, tỉnh xảo, thể hiện trình độ thẩm mĩ và đời sống văn hoá tinh thần phong phú của nhân dân thời Trần).

- Thương nghiệp thời Trần phát triển với nhiều thương cảng trở thành nơi thu hút thuyền buôn và thương nhân nước ngoài đến trao đổi buôn bán.

b) Tình hình xã hội

Xã hội tiếp tục có sự phân hoá:

-  Tầng lớp quý tộc (vua, quan lại) có nhiều đặc quyền, nắm giữ các chức vụ chủ chốt của bộ máy chính quyền, là chủ các thái ấp, điền trang.

- Nhân dân lao động (chủ yếu là nông dân) cày cấy ruộng đất công làng xã, nhưng do chế độ tư hữu mở rộng nên ngày càng có nhiều người phải lĩnh canh ruộng đất của địa chủ.

- Kinh tế công thương khá phát triển nên số lượng thợ thủ công và thương nhân tăng nhanh.

- Tầng lớp nông nô, nô tì có số lượng khá đông đảo, chuyên cày cấy trong các điền trang hoặc phục dịch trong các gia đình quý tộc.

Nội dung 4. Tình hình văn hóa

Nhóm em đọc thông tin mục 4a, 4b, 4c, 4d, quan sát Hình 6, 7 SGK tr.65-67, thảo luận theo nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nhóm 1: Tìm hiểu tình hình văn hóa thời Trần trên lĩnh vực tư tưởng, tôn giáo.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu tình hình văn hóa thời Trần trên lĩnh vực giáo dục.

++ Nhóm 3: Tìm hiểu tình hình văn hóa thời Trần trên lĩnh vực khoa học – kĩ thuật.

+Nhóm 4: Tìm hiểu tình hình văn hóa thời Trần trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật.

 Video trình bày nội dung:

a) Tư tưởng tôn giáo

Thời Trần, cá Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo đều được coi trọng. Nho giáo ngày càng được nâng cao vị thế với nhiều nhà nho được cử giữ các chức vụ quan trọng trong triều. Phật giáo được cả vua, quý tộc và nhân dân tôn sùng.

b) Giáo dục

Thời Trần, Quốc Tử Giám tiếp tục được mở rộng, là nơi dạy học cho các hoàng tử và con em các quý tộc, quan lại cấp cao. Nhiều trường công và trường tư xuất hiện ở nhiều nơi. Các kì thi Nho học thời Trần được tổ chức thường xuyên và quy củ hơn.

c) Khoa học, kĩ thuật

- Về sử học: Nhiều bộ sử lớn và có giá trị được biên soạn như bộ Đại Việt sử ký.

- Về quân sự, có các tác phẩm Binh thư yếu lược và Vạn Kiếp tông bí truyền thư của Trần Hưng Đạo.

- Trong y học, Tuệ Tĩnh là thầy thuốc nổi tiếng, nghiên cứu và viết sách về cây thuốc nam.

d) Văn học, nghệ thuật

- Văn học: Văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm tiếp tục phát triển.

- Kiến trúc và điêu khắc: Nhiều công trình được xây dựng như kinh đô Thăng Long

(Hà Nội), thành Tây Đô (Thanh Hoá).

- Nghệ thuật diễn xướng phát triển gồm nhiều loại hình.

………..

Nội dung video Bài 13: Đại Việt thời Trần (1226 - 1400) còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.