Slide bài giảng vật lí 10 cánh diều bài 1: Năng lượng và công (5 tiết)

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 3.

BÀI 1. NĂNG LƯỢNG VÀ CÔNG

KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi sau:

Kể tên các dạng năng lượng xung quanh chúng ta. Lấy ví dụ chứng tỏ năng lượng có thể truyền từ vật này sang vật khác?

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Suy luận biểu thức tính công.
• Công suất.

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Suy luận biểu thức tính công.

- Những yếu tố nào ảnh hưởng đến độ lớn của công thực hiện?

- Công thực hiện được xác định bằng công thức nào?

- Lực tác dụng và độ dịch chuyển có ảnh hưởng như thế nào đến công thực hiện?

- Nêu công thức tổng quát tính công. 

Nội dung ghi nhớ:

- Độ lớn của công thực hiện được phụ thuộc vào 2 yếu tố: lực tác dụng và độ dịch chuyển vật theo phương của lực.

- Với giá trị lực tác dụng là F, độ dịch chuyển theo phương của lực là d thì công thực hiện được là A sẽ được tính bằng công thức: A=F.d

- Lực tác dụng càng lớn thì sinh công càng lớn.

- Độ dịch chuyển theo phương của lực càng lớn thì công thực hiện được càng lớn.

- Khi lực F không đổi tác dụng lên một vật và điểm đặt của lực đó chuyển dời một đoạn đường s theo hướng hợp với hướng của lực góc  thì biểu thức tính công là: 

A= F. s.cosα (2)

2. Công suất. 

- Hai lực khác nhau có thể thực hiện cùng một công hay không? 

- Công mà hai lực có độ lớn khác nhau thực hiện trong cùng một khoảng thời gian có như nhau hay không?

- Nêu khái niệm công suất? Công suất được tính như thế nào và có đơn vị tính là gì?

- Công suất có mối liên hệ như thế nào với lực và vận tốc?

Nội dung ghi nhớ:

+ Hai lực khác nhau có thể thực hiện cùng một công như nhau nhưng thời gian để thực hiện công có thể khác nhau. 

+ Hoặc trong cùng một khoảng thời gian, lực này thực hiện công lớn hơn lực kia. 

- Công suất được sử dụng để biểu thị tốc độ thực hiện công của một lực, có độ lớn được xác định bằng công sinh ra trong một đơn vị thời gian. 

P= (3)

Đơn vị đo công suất là W. 

- Mối liên hệ công suất với lực và vận tốc. 

P= = = =F.v (4)

P  ở biểu thức (4) là công suất trung bình.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Hoàn thành bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Một người tác dụng một lực có độ lớn không đổi F lên một vật. Trong khoảng thời gian chịu tác dụng của lực F vật đó bị dời chỗ so với vị trí ban đầu một đoạn thẳng có độ dài s. Nhận xét nào sau đây là chính xác nhất?

A. Người đó đã thực hiện một công A = Fs lên vật.

B. Người đó nhận công A’ = Fs từ vật.

C. Công mà người đó thực hiện lên vật có giá trị cực đại là Am = Fs.

D. Công của lực F không thể mang dấu âm.

Câu 2: Công suất là đại lượng

A. đặc trưng cho mức độ nhanh hay chậm của chuyển động.

B. đặc trưng cho khả năng thực hiện công nhanh hay chậm.

C. đặc trưng cho mức độ thay đổi vận tốc nhanh hay chậm.

D. đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.

Câu 3: Chọn câu sai.

A. Công của trọng lượng có thể có giá trị dương hay âm.

B. Công của trọng lực không phụ thuộc dạng đường đi của vật.

C. Công của lực ma sát phụ thuộc vào dạng đường đi của vật chịu lực.

D. Công của lực đàn hồi phụ thuộc dạng đường đi của vật chịu lực.

Câu 4: Công thức tính công của một lực là:

A. A = F.d.

B. A = mgh.

C. A = F.s.sinα.

D. A = mv².

Câu 5: Nhận xét nào sau đây là đúng về công?

A. Công là đại lượng vô hướng.

B. Giá trị của công không phụ thuộc vào người quan sát.

C. Công là đại lượng có hướng.

D. Công là đại lượng vô hướng và luôn dương.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Một người tác dụng một lực có độ lớn không đổi F lên một vật. Trong khoảng thời gian chịu tác dụng của lực F vật đó bị dời chỗ so với vị trí ban đầu một đoạn thẳng có độ dài s.  Công mà người đó thực hiện lên vật có giá trị cực đại hay cực tiểu và được xác định như thế nào?

Câu 2: Một người kéo một hòm gỗ trượt trên sàn nhà bằng một dây có phương hợp với phương ngang một góc 60o. Lực tác dụng lên dây bằng 150 N. Bỏ qua ma sát. Công của lực đó thực hiện được khi hòm trượt đi được 10 m là bao nhiêu?