Slide bài giảng Ngữ văn 11 cánh diều Bài 9 Viết bài nghị luận về một hiện tượng đời sống

Tóm lược nội dung

VIẾT BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG

Câu 1: Viết bài nghị luận nêu ý kiến của em về hiện tượng sính dùng tiếng nước ngoài trong giao tiếp hằng ngày của giới trẻ Việt Nam.

Trả lời rút gọn:

Hiện nay, việc sử dụng tiếng nước ngoài, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành một xu hướng ngày càng phổ biến trong giới trẻ Việt Nam. Điều này có những tác động tích cực nhưng cũng ẩn chứa một số mặt hạn chế cần được quan tâm.

Mặt tích cực của hiện tượng này là nó thể hiện ý thức học tập, nâng cao khả năng giao tiếp quốc tế của giới trẻ. Việc sử dụng thành thạo tiếng Anh và các ngôn ngữ khác mở ra nhiều cơ hội phát triển bản thân, học tập, du học và làm việc ở những môi trường quốc tế. Điều này góp phần tạo nên một thế hệ trẻ năng động, hội nhập với xu thế toàn cầu hóa.

Tuy nhiên, việc lạm dụng, lạm dụng tiếng nước ngoài trong giao tiếp hằng ngày cũng ẩn chứa một số bất cập. Trước hết, nó có thể dẫn đến sự mai một, suy giảm khả năng sử dụng tiếng Việt, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi. Điều này không chỉ gây khó khăn trong giao tiếp, ứng xử với người lớn tuổi mà còn ảnh hưởng đến việc bảo tồn và phát triển văn hóa, bản sắc dân tộc. Bên cạnh đó, việc lạm dụng tiếng nước ngoài trong một số trường hợp cũng có thể gây ra cảm giác xa lạ, khó hiểu với những người không thạo ngoại ngữ, tạo ra khoảng cách, sự chia cắt trong cộng đồng.

Vì vậy, để việc sử dụng tiếng nước ngoài trở thành một xu hướng lành mạnh, có lợi cho sự phát triển của giới trẻ Việt Nam, cần có sự cân bằng, điều chỉnh hợp lý. Chúng ta cần nâng cao ý thức giữ gìn và phát huy tiếng Việt, sử dụng tiếng nước ngoài một cách thông minh, linh hoạt nhằm tăng cường giao tiếp và hội nhập quốc tế, đồng thời bảo tồn bản sắc dân tộc.

Câu 2: Tìm từ ngữ phù hợp với những chỗ trống B trong đoạn văn phân tích dẫn chứng sau đây để làm sáng tỏ luận điểm: “Hiện tượng sinh dùng tiếng nước ngoài của giới trẻ hiện nay có nhiều biểu hiện phức tạp, cho thấy sự tùy tiện, thiếu ý thức của một bộ phận thanh thiếu niên.”.

(Đoạn văn trong SGK trang 140)

Trả lời rút gọn:

1 - tiếng nước ngoài

2 - no bạn

3 - sorry bạn

4 - cool

5 - best friend

6 - hot boy

7 - tiếng Việt

8 - ngữ pháp

9 - một thành phần 

10 - xin lỗi

11 - tiếng Việt

Câu 3: Đọc đoạn văn sau và cho biết: Người viết đã bác bỏ những luận điểm hoặc luận cứ gì? Bác bỏ bằng cách nào? (Gợi ý: dùng thực tế hay phép suy luận)

“Thậm chí sùng bái Truyện Kiều mà nói rằng: “Truyện Kiều là quốc hoa, là quốc hồn, là quốc tuý của Việt Nam.” – Không biết có còn quốc gì không? – Xưng tụng ông Nguyễn Du mà nói rằng: “Nguyễn Du đổ máu làm mực, làm vẻ vang cho giống nòi.”. Ông Nguyễn Du dịch Kiều từ đời Gia Long; thế thì từ Gia Long về trước, chưa có Truyện Kiều, thì nước ta không quốc – hoa, không quốc — tuý, không quốc — hồn; thế thì cái văn trí vũ công mấy trào Đinh, Lý, Trần, Lê, sáng chói rực rỡ đó, đều là ở đây đem đến cho bọn “học thuê viết mướn” ấy mà thôi; thế thì những bậc đại hào kiệt, đại huấn nghiệp, cứu dân giúp nước, tái tạo giang sơn, mở mang bờ cõi cho nước ta ngày xưa, không ai làm được vẻ vang cho nòi giống, không ai đáng kỉ niệm cả, mà chỉ ông văn sĩ làm sách “trăm năm trong cõi” là làm vẻ vang giống nòi, là đáng kỉ niệm mà thôi? Giống nòi ta vẻ vang ra thế nào?!

(Luận về chánh học cùng tà thuyết – Ngô Đức Kế)

Trả lời rút gọn:

- Người viết đã bác bỏ những luận điểm: “Truyện Kiều là quốc hoa, là quốc hồn, là quốc tuý của Việt Nam."

- Bác bỏ bằng chính những thực tế chứng minh về lịch sử dân tộc Việt Nam. Tác giả phản bác bằng cách đưa ra các câu hỏi ngược lại về các thời đại xưa, trước thời Gia Long đã có những bậc đại thi hào kiệt, đại huấn nghiệp, cứu dân giúp nước, tái tạo giang sơn, mở mang bờ cõi cho nước ta, chẳng lẽ ngoài Nguyễn Du ra thì không ai làm được vẻ vang cho nòi giống, không ai đáng kỉ niệm?