Soạn giáo án dạy thêm Ngữ văn 12 CD bài 2: Loạn đến nơi rồi! (Trích Mùa hè ở biển – Xuân Trình)

Nội dung giáo án

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/…

ÔN TẬP VĂN BẢN: LOẠN ĐẾN NƠI RỒI!

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Ôn tập lại những kiến thức về tác giả Xuân Trình và tác phẩm Loạn đến nơi rồi!

• Nhận biết và phân tích được một số yếu tố hình thức và nội dung của hài kịch,

• Phân tích và đánh giá được tác động của tác phẩm hài kịch đối với người đọc và tiến bộ xã hội.

2. Năng lực 

Năng lực chung

• Năng lực tự học và tự chủ: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát hình ảnh đề hiểu về thể loại truyện truyền kì.

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác để giải quyết vấn đề.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan đến bài học; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Loạn đến nơi rồi!

• Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về tác phẩm.

• Năng lực phân tích, đánh giá được đặc điểm nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.

• Năng lực cảm thụ văn học: bình luận, nêu cảm nhận riêng về những chi tiết tiêu biểu trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.

3. Về phẩm chất

• Phê phán lối suy nghĩ cứng nhắc, áp đặt, duy lí trí.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên

• Giáo án;

• Phiếu bài tập;

• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;

• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;

• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà.

2. Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ Văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập từ đó khắc sâu kiến thức nội dung văn bản Loạn đến nơi rồi!

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share về thời bao cấp.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 

• GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi Think – Pair – Share trả lời câu hỏi: Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về thời bao cấp ở đất nước ta .

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một số HS đứng dậy trả lời câu hỏi.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, gợi mở: “Thời kỳ bao cấp” là cách người ta thường dùng để chỉ giai đoạn từ năm 1975 đến 1986. Đó là giai đoạn đầy khó khăn, vì cả nước vừa phải lo khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, vừa phải tập trung đối phó với kẻ thù để bảo vệ Tổ quốc ở chiến trường biên giới phía Tây - Nam và phía Bắc, chưa kể còn bị cấm vận nữa. Khó khăn rồi cũng đi qua, cuộc sống của người dân ngày một đi lên nhưng những ký ức về thời bao cấp, trong đó có việc sử dụng sổ gạo, tem phiếu để mua lương thực, thực phẩm… đến nay vẫn còn đọng lại trong tâm trí nhiều người.

- GV dẫn dắt vào bài: Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng ôn tập đoạn trích nổi bật trong vở hài kịch “Loạn đến nơi rồi!” của tác giả Xuân Trình với những tiếng cười châm biếm sâu cay, nhưng không kém phần thời sự trong cuộc sống hôm nay.

B. NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC

a. Mục tiêu: Hệ thống lại và nắm vững kiến thức chung về tác giả, tác phẩm Loạn đến nơi rồi!.

b. Nội dung: Ôn tập kiến thức về tác giả và tác phẩm Loạn đến nơi rồi!.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS củng cố, mở rộng kiến thức đã học về văn bản Loạn đến nơi rồi!

b. Nội dung:

- GV phát Phiếu bài tập cho HS thực hiện nhanh tại lớp.

- GV hướng dẫn HS thực hiện phần Luyện tập theo văn bản đọc. 

c. Sản phẩm:

- Phiếu bài tập của HS.

- Câu trả lời các câu hỏi vận dụng.

d. Tổ chức thực hiện

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ:

- HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản hoàn thành Phiếu bài tập.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS đọc đáp án trước lớp theo Phiếu bài tập. 

- GV mời một số HS khác đọc đáp án khác (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn đáp án:

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản 

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV hướng dẫn làm bài vào vở, cho HS luyện tập theo những nhiệm vụ cụ thể sau:

Câu 1: Phân tích xung đột kịch trong văn bản Loạn đến nơi rồi!.

Câu 2: Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về nhân vật Đoàn Xoa trong văn bản Loạn đến nơi rồi!.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành bài luyện tập vào vở.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV gợi ý:

Câu 1:

- Xung đột nội tâm của Đoàn Xoa: Đoàn Xoa phải đối mặt với xung đột nội tâm giữa lý tưởng cách mạng và thực tế hiệu quả của những cải cách không chính thống mà người dân đã tự áp dụng. Sự mâu thuẫn này được thể hiện rõ ràng trong những đoạn đối thoại của ông với các nhân vật khác và trong những hành động của ông khi phát hiện ra tình hình thực tế tại làng quê của mình.

- Xung đột giữa lí tưởng và lợi ích cá nhân: Nhân vật Đoàn Xoa phải đối mặt với xung đột giữa việc duy trì lý tưởng cách mạng về hợp tác xã và những lợi ích cá nhân, như sự tiện lợi và hiệu quả kinh tế mà những cải cách khoán chui mang lại cho người dân.

Câu 2: 

- Đoàn Xoa là một cán bộ nhiệt tình và tâm huyết với công việc của mình. Ông luôn cố gắng thực hiện tốt nhiệm vụ và giữ vững các nguyên tắc của Đảng và Nhà nước trong quản lý và phát triển nông nghiệp. 

- Đoàn Xoa là người trung thực và nghiêm túc trong công việc. Ông luôn đề cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp, không chấp nhận bất kỳ hình thức gian lận hay lạm dụng quyền lực nào.

- Thế nhưng, Đoàn Xoa lại có tư tưởng bảo thủ và cứng nhắc, ít chấp nhận những thay đổi và cải cách mới mẻ. Ông tin tưởng tuyệt đối vào mô hình hợp tác xã truyền thống và phản đối mạnh mẽ các hình thức khoán sản phẩm mà người dân tự ý áp dụng. Chính vì thế, Đoàn Xoa phải đối mặt với xung đột giữa lý tưởng cách mạng và thực tế hiệu quả của những cải cách không chính thống mà người dân đã tự áp dụng. 

=> Nhân vật Đoàn Xoa chính là đại diện cho những cán bộ lãnh đạo với tư tưởng bảo thủ nhưng rất tâm huyết và trung thực. Qua nhân vật này, tác giả đã phản ánh sâu sắc xung đột xã hội và tư tưởng trong quá trình cải cách nông nghiệp tại Việt Nam. Chính mâu thuẫn này đòi hỏi sự khoan dung, linh hoạt và cởi mở trong quá trình quản lí và lãnh đạo. Bởi đôi khi, việc giữ vững nguyên tắc cần phải kết hợp với sự thấu hiểu và chấp nhận những thay đổi tích cực từ thực tế. 

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS nâng cao, mở rộng kiến thức.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS làm bài tập vận dụng. 

c. Sản phẩm học tập: Phần trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS đọc đoạn ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu dưới đây

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------